Anadolu Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Doğan Gökhan Ece, 9 Nisan Pazartesi günü Radyo A’ya konuk oldu. Nur Demir’in sunduğu “Misafir Odası” isimli programa konuk olan Prof. Dr. Doğan Gökhan Ece, Anadolu Üniversitesi tarafından tematik altyapı projesi çağrısı kapsamında Kalkınma Bakanlığı’na sunulan ve kabul edilen Raylı Sistemler Araştırma Merkezi Kurulumu Projesi’ni anlattı.
“Anadolu Üniversitesi tarafından tematik altyapı projesi çağrısı kapsamında Kalkınma Bakanlığı’na 2010 yılının haziran ayında, ‘Ulusal Raylı Sistemler Mükemmeliyet Merkezi’ proje önerisi sunuldu. Bizden 2011 yılında da revize edilmesi istendi. 2011 yılı içerisinde rektörümüz Prof. Dr. Davut Aydın ve bu konuyla ilgili rektör yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Cavcar hocayla birlikte Avrupa’daki benzeri merkezleri ziyaret ettik.” diyen Prof. Dr. Doğan Gökhan Ece, projeyi gezdikleri merkezler ışığında revize ettiklerini söyledi. Revize edilmiş projenin de 2011 yılının ağustos ayında Kalkınma Bakanlığı’nda hakemler önünde sunulduğunu ve hakem sunuşlarının sonunda projenin 2011 yılının sonunda tüm bütçesiyle, aynen önerdikleri şekilde kabul edildiğini söyledi. Bu Ocak ayında yayımlanan resmi gazetede ise proje resmen başladı.
Türkiye’nin demiryolu eksiklikleri giderilecek
Prof. Dr. Doğan Gökhan Ece, projenin amacının Türkiye’nin demiryolları açısından eksikliklerinden bir tanesi olan ürün geliştirme test merkezi ve daha sonra da sertifikasyon test merkezini oluşturmak olduğunu söyledi. Projenin amaçları konusunda şunları da ekledi:
“Türkiye’de birçok bilinen kamu kuruluşu var. Bunların en önemlilerinden biri de bizim şehrimizde bulunan TÜLOMSAŞ. Kendilerinin yeni tasarladıkları ya da yeniden tasarladıkları ürünlerini anında test etmek için gerek laboratuvar gerekse test yolu açısından bir fırsatları yok. Dolayısıyla biz onlara bu fırsatı vereceğiz ve daha sonra da sertifikasyon çalışmalarında da kendilerine yardımcı olacağız. Bu şekilde de ürettikleri ürünler Avrupa Birliği (AB) açısından AB’nin yönetmeliklerine göre de sertifikalı olacak. Bu büyük bir fayda. Bunun yanında da böyle bir merkezin olması hem özel hem de devlet sektörleri için de yeni yeni araçlar üretmenin ve kendi araçlarımıza sahip olmanın açısından da büyük bir fayda sağlayacağını düşünüyorum.”
Projede Alpu’nun önemi
Projenin Eskişehir’in Alpu ilçesinde kurulması düşünülüyor diyen Prof. Dr. Ece “Alpu’dan demiryolu geçiyor olması orayı değerli kılıyor. Alpu’dan şu anda Ankara-Eskişehir yolu geçiyor. Yani konvansiyonel hızlı araçlar geçiyor. Bu da Alpu‘yu bizim açımızdan değerli kılıyor. Alpu’da yaklaşık 40-45 km uzunluğunda bir test yolu olacak. Bu yol çeşitli kısımlardan oluşacak. Bir tanesi 30 km kadar daire şeklinde olacak. Bu test yolunda biz 300 km’nin üzerinde hız yapan trenleri test yapmayı plânlıyoruz. 330-340 km hıza çıkabilmeliyiz; çünkü artık Türkiye bir hızlı tren ülkesi konumundadır. Bizim de bunları test edecek kabiliyete sahip olmamız gerekir. Bunun yanında yük trenleri için daha yavaş ve daha derin virajları olan 90 ile 120 km hızında, 8-9 km’lik test yolu ve yaklaşık 3-4 kmlik tramvayların test edilmesini sağlayacak 90 derecelik virajlara da sahip bir test yolumuz olacak; çünkü Türkiye hızla tramvaylaşan bir ülke. Birçok belediyemiz tramvay tesis etmekte oldukça hararetli ve hareketli görünüyor. Dolayısıyla onların da ihtiyaçlarını gidermemiz gerekiyor. Şehirlerimize kurulan tramvay sistemlerinin birçoğu yurtdışından genellikle ikinci el olarak satın alınıyor. Burada tekrardan bir bakımdan, tamirden ve modernizasyondan geçirildikten sonra hizmete alınıyor. Tabi bunların emniyet açısından test edilmesi lazım, bunlar önemlidir.” dedi.
“Test yolu açısından kesinlikle daha iyi olacağız”
Avrupa’da bu gibi merkezlerin olduğundan da bahseden Ece “Avrupa’da raylı sistemler konusunda önemli birkaç merkez var. Eskişehir de bunlardan bir tanesi olacak. Avrupa’da kendi test yolu olan ana iki tane test merkezi var. Bir tanesi Almanya’da diğeri de Çek Cumhuriyeti’nde bulunuyor. Bunun dışında Fransa’daki çok kısa ve İtalya’daki hali hazırdaki demiryolu üzerinde test yapıyor. Avrupa’da kendi test yolu olan üçüncü ülke olacağız. Bunların içinde de en iyisi olmayı plânlıyoruz. Bugüne kadar yaptığımız çalışmalar o yönde. Teknik laboratuvar açısından onlarla aşağı yukarı aynı olacağız; ama test yolu açısından kesinlikle daha iyi olacağız.” şeklinde konuştu.
“Projenin birçok yararı olacak”
Bu proje tamamlandığında birçok yararı olacağını ifade eden Prof. Dr. Doğan Gökhan Ece “Öncelikle Türkiye’de üretilen çeken ve çekilen araçlar için Avrupa Birliği’nin karşılıklı işletilebilirlik yönetmeliklerine uygunluğu test edilecek. Bu şu demek; Avrupa ile iş birliği yaptığınızda gönderdiğiniz malların bulunduğu vagonların onların sistemlerine göre olması.
Bu sistemleri kurup yerli üreticiyi teşvik etmemiz gerekiyor. Yerli üreticinin ürününü test etme konusunda iki safhada sıkıntısı var. Birincisi ürününü geliştirme, ikincisi de ürün sertifikasyon safhasına geldiği zaman. Gerek kamu gerek özel, yerli üreticiye ürününün geliştirme testleri için fırsat tanıyacağız. Ürün geliştirme safhasında gelecekler ürünlerini test edecekler, kendi mühendisleri ve bizim mühendislerimiz yardımcı olacak ve ürünün aksayan yanlarını belirledikten sonra fabrikalarına gidecekler, düzeltecekler. Her şeyin tamam olduğunu düşündüklerinde o zaman sertifikasyon işlemleri başlayacak. Önemli olan ürün geliştirme safhasında bir test imkânı sağlamak.” dedi.
“Donanımlı raylı sistemler mühendisi yetiştirme amacındayız”
Bu konuyla ilgili yaklaşık 20’ye yakın Araştırma Görevlisi istihdam ettiklerini belirten Prof. Dr. Ece, sözlerine şöyle devam etti: “Bunlardan bazıları başka üniversitelerde yüksek lisans programlarını sürdürüyor, bazıları da daha başlamadılar. Avrupa’da bir üniversite ile anlaşma imzaladık. Diğeriyle de imzalamak üzereyiz. Raylı sistemlerle ilgili olan bir program veya buna benzer bir eğitim alanı açılacak. Anadolu Üniversitesi’nde ayağı yere basan raylı sistemler mühendisleri yetiştirmeye başlayacağız. Buna sadece mühendislik olarak bakmamak lâzım. İleride raylı sistemler işletmeciliği açısından da büyük bir adım olacak.”
Bu merkezin Eskişehir’de kurulması, zaten demiryolu kenti konumunda olan şehri proje bittikten sonra tam anlamıyla bir demiryolu kenti yapacağını dile getiren Ece, ayrıca şehre belli bir istihdam da sağlayacağının altını çizdi. Raylı Sistemler Araştırma Merkezi Kurulumu Projesi’nin yürütücüsü olan Prof. Dr. Doğan Gökhan Ece, Radyo A aracılığıyla “Üniversite yönetimine, rektörümüz Prof. Dr. Davut Aydın’a teşekkürlerimi sunuyorum. Mükemmeliyet merkezlerinden sorumlu Rektör Yardımcımız Prof. Dr. Mustafa Cavcar hoca bizimle beraber canla başla çalışıyor. Ona da ayrıca teşekkür ediyorum.” dedi.
Kaynak : e-gazete.anadolu.edu.tr
İlk yorum yapan olun