Beklenen 10 adet Yüksek Hızlı Tren İhalesi ilanı yapıldı

Beklenen 10 adet Yüksek Hızlı Tren İhalesi ilanı yapıldı :Trenler için istenilen hız Azami 250 km/saat olacak. TSI hızlı tren yönetmeliklerine göre bu ihale (250 km/saat) yüksek hızlı tren ihalesi olarak tariflenmekte ve bir önceki ihale ( 300 km/saat hızlı trenler) ise çok yüksek hızlı tren olarak tarif edilmekte.

Bir önceki hızlı tren ihalesi azami hız 300 km/saat olarak çıkmıştı ve Siemens Velaro’su ihaleyi kazanmıştı. Siemens’in en güçlü rakibide Bombardier- Ansaldo ortaklığının ürünü Zefiro treni idi. Her iki trende doğrusu söylemek gerekirse birer
üstün mühendislik ve tasarım eseri. Alman mühendisliği ile İtalyan tasarımın bir düellosu şahit olmuştuk ve Siemens fiyat farkı ile kazanmıştı. Bunun ile birlikte Zefiro, gerek yolcu sayısındaki avantajı gerekse iç artistik tasarımı ile İdare’nin beğenisini
kazanmıştı. Velaro ile seyahat edeceğimiz günleri iple çekiyoruz. Bu ihale de ise oyuncuların artacağını bekliyoruz. Siemens’in Velaro’su 300 km/hıza göre ve bu ihale için tren ile ilgili bazı değişiklikler yapması gerekebilir ya da aynı tren teklif edilir ise
pahalı kalabilir. Bunun ile birlikte Rusya’daki Velaro 250 km/saat hıza uygun fakat Türkiye koşulları için adapte edilmesi gerekiyor. 6 set ihalesinde fiyat seviyesi yaklaşık 32 milyon Euro idi. Uzun süreçte İdare’nin hızlı tren filosunu kendini kanıtlamış ve belirli bir tip araç ve üreticisinden tedarik edilmesi bakım ve ömür maliyeti açısından avantajlı. Bu bağlamda da Siemens öne çıkıyor.

Zefiro’nun ise 250 km /saat lik treni var fakat bu tren (CRH1)Çin’e satıldı ve TSI uyumluluğunun ispatlanması gerekiyor. Bir önceki ihale fiyatı aşırı yüksek kalan Alstom’un ise AGV treni var fakat o da 300 km/ saat hıza uygun ve Siemens ile benzer durumda. Bunun ile birlikte Alstom’un 250 km/saat hıza uygun Pendolino treni var ve şu an satışları çok iyi. İsmi artık “New Pendolino” olarak geçiyor. Polonya’ya satılan Pendolinolardan İdare’lerde oldukça memnun ve fiyat seviyesi de oldukça rekabetçi örneğin 2011 yılında imzalanan sözleşmede tren fiyatı 20 milyon Euro idi. Hatta Pendolino trenlerinin bojilerini yerel üretici Durmazlar firması üretmişti. Bu bağlamda da hem iç pazara faydası olan hem de fiyat avantajı olacak bir tren. New Pendoline 187 m uzunluğunda ve 7 araçtan oluşuyor.

Bunlar ile birlikte, daha önce TCDD ‘ye 12 tren satmış olan CAF bu ihalede ismi öne çıkıyor. HT65000 azami hızı 250 km/saat idi. Tren İdare tarafından kabul görüyor ve bir önceki ihalede fiyatı 18 milyon Euro idi. Lakin bu trenler 150 m uzunluğunda ve 6 araçtan oluşuyordu.

Bu ihalede ise TSI’a uygun 200 metrelik tren istenmekte. Gerek İdare’den kabul görmüş olması gerek ise fiyat seviyesi nedeni bu ihalede oldukça şanslı.
Bunun ile birlikte, Çinli CRC bu ihalede istekli söz sahibi olur mu konusu beklediğimiz bir durum değil. 6 çok yüksek hızlı tren ihalesinde bilindiği üzere teknik bakımdan değerlendirme dışı bırakılmıştı.

Bunun dışında benzer bir tren yapmış Hitachi var lakin şu an Türkiye pazarına ilgi duymuyorlar ve trenleri ( Class 395 ) şu an azami hızı 225 km/saat ve 250 km/saat e geliştirilmesi gerekiyor. Bu da şartname de yeterlilik koşulunu konusunda sıkıntı yaratabilir. 2005 yılındaki 10 set tren ihalesinde Mitsubishi-Hitachi ile birliktelik teklif vermişler ve fiyat seviyeleri de 19.98 milyon Euro idi. Mitsubishi’nin son yıllarda Türkiye demiryolu pazarına ilgi artmaya başlamıştı.

Diğer bir önemli tren üreticisi Rotem’in ise bu proje de nasıl hareket edeceği ise bilinmiyor. Şu 250 km/hr ‘de yapmış olduğu dağıtılmış cerli bir treni yok ve 300 km/saat HRX in homoloasgonu ile uğraşmakta.

Bu ihalede öncelik ile CAF ile Alstom’un fiyatlarının yarışacağı bekleniyor. Bir önceki ihalelerde verdikleri fiyatlar ile karşılaştırıldığında adet başına 20 milyon Euro’nun altında fiyat verebilirler. Velaro ve Zefiro ise sürpriz yapabilir. Çinli, Japon ve
Koreli üreticiler rekabetçi fiyat verebilirler.

İhale’ye teklif verebilmek için daha önce “Cer sistemi IGBT/IGCT kontrollü, AC/AC tahrik sistemli, 250 km/h veya daha yüksek azami hız yapabilen, dağıtılmış güç tahrik sistemine haiz elektrikli tren setlerini satmış ve kabulü yapılmış olması yeterli. İstenilen kriterden bu tip trenlerden 1 adet satmış ve kabulü yapılmış olması bile yeterli görünüyor. Bunun ile birlikte daha önce üretmemiş firmaların kapasite raporu sunarakta teklif verebilmesi mümkün. Bunun ile birlikte her ne kadar koltuk başına fiyat ve değerlendirme kriteri belirleyici olacak ise de araçların teslim süresi oldukça önem kazandı. 9 ila 15 ay arasında araç teslimi yapacak firmanın tasarımın ve TSI sertifika/ homologasyonunu tamamlamış olması gerekiyor. Bu bağlamda Siemens’in 6 adet Çok yüksek hızlı treni üretime devam ediyor olması Siemens için bir avantaj. Bunun ile birlikte Pendolino’nun da üretiminin devam ediyor olması da Alstom için bir avantaj olacak. Çin üreticiler her ne kadar bu süreler içinde yeni bir tren üretilir ise de hem TSI sertifikasyonu hem de teknik yeterlilikleri sıkıntı yaratabilir. İhale dokümanlarını alan firmalar dikkate alındığında, ihalenin çetin bir rekabete sahne olacağı bekleniyor.