Tarihte Bugün : Gazi Mustafa Kemal, Türk Orduları Başkomutanlığı’na Seçildi

5 Ağustos, Miladi takvime göre yılın 217. (artık yıllarda 218.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 148.

Demiryolu

• 5 Ağustos 1935 Fevzi Paşa-Diyarbakır Hattı, Ergani-Maden İstasyonu’na ulaştı. Hat 22 Kasım 1935’te Nafia Vekili Ali Çetinkaya tarafından açıldı. 504 km. hatta 64 tünel, 37 istasyon ve 1910 menfez ve köprü vardır. Bu hatta ayda ortalama 5000 ile 18.400 kişi çalışmıştır. Maliyeti 118.000.000 lira civarındadır.

Olaylar 

• 1583 – Humphrey Gilbert, Kuzey Amerika’daki ilk İngiliz kolonisini kurdu: Bugünkü Newfoundland.
• 1634 – IV. Murad, içki yasağı ilan ederek meyhaneleri yıktırdı.
• 1858 – ABD ile Avrupa arasında ilk transatlantik kablo çekildi.
• 1882 – Japonya’da sıkıyönetim ilan edildi.
• 1884 – New York Limanı’nın girişindeki Özgürlük Anıtı’nın ilk taşı konuldu.
• 1897 – Edison, ilk reklam filmini üretti.
• 1912 – Padişah Sultan Reşat, Meclis-i Mebûsan’ı feshetti ve 14 Mayıs 1914’e kadar kadar Osmanlı Meclisi toplanamadı.
• 1914 – Cleveland, Ohio’da, ilk elektrikli trafik ışıkları hizmete girdi.
• 1920 – Pozantı’da Mustafa Kemal’in katılımıyla bir kongre gerçekleştirildi.
• 1921 – Gazi Mustafa Kemal, Türk Orduları Başkomutanlığı’na seçildi.
• 1927 – New York’ta Sacco-Vanzettti’nin ölüm cezasına çarptırılmalarına karşı gösteriler yapıldı. İtalyan asıllı Amerikalı anarşistler Nicola Sacco ve Bartolomeo Vanzetti işlemedikleri soygun ve cinayet suçlarından 1921’de ölüme mahkûm edilmişlerdi.
• 1940 – II. Dünya Savaşı: Letonya, Sovyetler Birliği himayesine girdi.
• 1945 – Fransa’nın Cezayir Katliamı: 45 bin Cezayirli katledildi.
• 1949 – Ekvador’da deprem: 50 köy yıkıldı, 6000’den fazla kişi öldü.
• 1960 – Burkina Faso, (eski adıyla Yukarı Volta), Fransa’dan bağımsızlığını ilan etti.
• 1962 – Nelson Mandela hapse girdi. (1990’da serbest kalacak).
• 1968 – Bolu Çimento Fabrikası kuruldu.
• 1969 – İstanbul Silahtarağa Demirdöküm Fabrikası’nda, işçiler fabrikayı işgal ettiler. Polis müdahale etti; 64 polis ve 14 işçi yaralandı.
• 1989 – Nikaragua’da genel seçimler yapıldı. Sandinista Ulusal Kurtuluş Cephesi çoğunluğu kazandı.
• 1995 – Türk-İş, Ankara’da “Emeğe Saygı” mitingi düzenledi. Mitinge 100 bine yakın işçi katıldı.
• 2003 – Endonezya’nın başkenti Cakarta’da, bir araca yerleştirilen bomba infilak etti; 12 kişi öldü, 150 kişi yaralandı.
• 2013 – Ergenekon Davası’nda nihai kararın açıklanacağı dava başladı.
• 2016 – Ekim ayına kadar süren Etiyopya protestoları başladı.

Doğumlar 

• 1623 – Antonio Cesti, İtalyan besteci (ö. 1669)
• 1746 – Antonio Codronchi, İtalyan rahip ve başpiskopos (ö. 1826)
• 1802 – Niels Henrik Abel, Norveçli matematikçi (ö. 1829)
• 1809 – Alexander William Kinglake, İngiliz devlet adamı ve tarihçi (ö. 1891)
• 1811 – Ambroise Thomas, Fransız opera bestecisi (ö. 1896)
• 1813 – Ivar Aasen, Norveçli şair (ö. 1896)
• 1826 – Şinasi, Osmanlı gazeteci, yayımcı, şair ve oyun yazarı (ö. 1871)
• 1827 – Manuel Deodoro da Fonseca, Brezilyalı general ve Brezilya Cumhuriyeti’nin ilk Başkanı (ö. 1892)
• 1844 – İlya Repin, Rus ressam (ö. 1930)
• 1850 – Guy de Maupassant, Fransız yazar (ö. 1893)
• 1862 – Joseph Merrick, İngiliz vatandaşı (ö. 1893)
• 1877 – Tom Thomson, Kanadalı ressam (ö. 1917)
• 1889 – Conrad Aiken, Amerikalı şair, öykü yazarı, romancı ve eleştirmen (ö. 1973)
• 1906 – John Huston, Amerikalı yönetmen (ö. 1987)
• 1906 – Wassily Leontief, Rus ekonomist ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (ö. 1999)
• 1907 – Eugène Guillevic, Fransız şair (ö. 1997)
• 1928 – Johann Baptist Metz, En önemli Alman Katolik ilahiyatçılarından biri olduğu düşünülmektedir (ö. 2019)
• 1930 – Neil Armstrong, Amerikalı Ay astronotu ve Ay’a ilk ayak basan insan (ö. 2012)
• 1930 – Michal Kováč, Slovakya Eski Devlet Başkanı ve siyasetçi (ö. 2016)
• 1931 – Ülker Köksal, Türk oyun yazarı, romancı ve öykü yazarı
• 1936 – John Saxon, Amerikalı oyuncudur (ö. 2020)
• 1937 – Akın Çakmakçı, Türk bürokrat (ö. 2001)
• 1938 – Serol Teber, Türk psikiyatr (ö. 2004)
• 1939 – Aysel Tanju, Türk sinema oyuncusu (ö. 2003)
• 1939 – Bob Clark, Amerikalı film yönetmeni (ö. 2007)
• 1941 – Airto Moreira, Brezilyalı davulcu ve perküsyoncu
• 1944 – Selçuk Alagöz, Türk pop-rock şarkıcısı, besteci ve söz yazarı
• 1948 – Cemil İpekçi, Türk moda tasarımcısı
• 1948 – Ray Clemence, İngiltere futbolunun efsane kalecisi (ö. 2020)
• 1952 – Tamás Faragó, Macar eski sutopu oyuncusu
• 1957 – Shigeru Ban, Japon mimar ve tasarımcı
• 1959 – Pete Burns, İngiliz şarkıcı ve şarkı sözü yazarı (ö. 2016)
• 1959 – Pat Smear, Amerikalı müzisyen
• 1961 – Janet McTeer, İngiliz oyuncu
• 1962 – Patrick Ewing, Amerikalı basketbol oyuncusu
• 1964 – Zerrin Tekindor, Türk oyuncu
• 1964 – Adam Yauch, Amerikalı hip hop şarkıcısı ve yönetmen (ö. 2012)
• 1966 – James Gunn, Amerikalı film yönetmeni, yapımcısı ve senaristi
• 1966 – Suzan Seçkiner, İlk kadın FIDE hakemi
• 1968 – Colin McRae, İskoç ralli sürücüsü (ö. 2007)
• 1968 – Marine Le Pen, Fransız siyasetçi
• 1971 – Valdis Dombrovskis, Eski Letonya Başbakanı olan Leton politikacı
• 1972 – Darren Shahlavi, İngiliz aktör (ö. 2015)
• 1972 – Theodore Whitmore, Jamaikalı futbolcu ve teknik direktördür
• 1973 – Bora Öztoprak, Türk müzisyen
• 1974 – Alvin Ceccoli, Eski bir Avustralyalı futbolcudur
• 1974 – Kajol Devgan, Hint aktris
• 1975 – Eicca Toppinen, şarkı yazarı
• 1977 – Beyza Durmaz, Türk şarkıcı
• 1978 – Rita Faltoyano, Macar porno yıldızı
• 1978 – Kim Gevaert, Belçikalı eski kısa mesafe koşucusu
• 1979 – David Healy, Kuzey İrlandalı eski futbolcudur
• 1980 – Wayne Bridge, İngiliz futbolcu
• 1980 – Salvador Cabañas, Paraguaylı millî futbolcudur
• 1980 – Jason Culina, Avustralyalı futbolcudur
• 1981 – Travie McCoy, Amerikalı Rapçı
• 1981 – Jesse Williams, Amerikalı oyuncu ve model
• 1984 – Helene Fischer, Alman şarkıcı ve şovmen
• 1985 – Laurent Ciman, Belçikalı millî futbolcudur
• 1985 – Salomon Kalou, Fildişi Sahilili futbolcu
• 1985 – Erkan Zengin, Türk asıllı İsveçli futbolcu
• 1988 – Federica Pellegrini, İtalyan yüzücü
• 1989 – Ryan Bertrand, İngiliz futbolcudur
• 1991 – Esteban Gutiérrez, Meksikalı Formula 1 pilotu
• 1991 – Andreas Weimann, Avusturyalı futbolcudur
• 1994 – Martín Rodríguez, Şilili futbolcu
• 1995 – Pierre Højbjerg, Danimarkalı futbolcudur
• 1996 – Takakeishō Mitsunobu, Japon profesyonel sumo güreşçisi
• 1997 – Olivia Holt, Amerikalı şarkıcı ve oyuncu
• 1998 – Mimi Keene, İngiliz oyuncu
• 1999 – Meltem Yıldızhan, Türk kadın basketbolcu

Ölümler 

• 824 – Heizei, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 51 (d. 773)
• 917 – I. Efthimios, 907’den 912’ye kadar Konstantinopolis Patriği (d. 834)
• 1364 – Kōgon, Japonya’da Nanboku-chō dönemi sırasında ilk Kuzey Talibi’dir (d. 1313)
• 1633 – George Abbot, Canterbury başpiskoposu (d. 1562)
• 1729 – Thomas Newcomen, İngiliz mucit (d. 1663)
• 1862 – Félix de Muelenaere, Belçikalı Roma Katolik politikacı (d. 1793)
• 1895 – Friedrich Engels, Alman politik filozof (d. 1820)
• 1901 – Victoria, Alman imparatoriçesi, Prusya kraliçesi ve kraliyet prensesi (d. 1840)
• 1929 – Millicent Fawcett, İngiliz feminist (d. 1847)
• 1946 – Wilhelm Marx, Alman avukat, devlet adamı (d. 1863)
• 1950 – Emil Abderhalden, İsviçreli biyokimyacı ve fizyolog (d. 1877)
• 1955 – Carmen Miranda, Portekiz doğumlu Brezilyalı aktris ve samba şarkıcısı (d. 1909)
• 1957 – Heinrich Wieland, Alman kimyager (d. 1877)
• 1961 – Kenan Yılmaz, Türk bürokrat ve siyasetçi (d. 1900)
• 1962 – Marilyn Monroe, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1926)
• 1964 – Moa Martinson, İsveçli yazar (d. 1890)
• 1967 – Mustafa İnan, Türk inşaat mühendisi, akademisyen ve bilim adamı (d. 1911)
• 1970 – Sermet Çağan, Türk tiyatro sanatçısı ve gazeteci (d. 1929)
• 1982 – Faruk Gürtunca, Türk eğitimci, gazeteci ve siyasetçi (d. 1904)
• 1984 – Richard Burton, İngiliz aktör (d. 1925)
• 1991 – Soichiro Honda, Japon iş adamı (d. 1906)
• 1998 – Münif İslamoğlu, Türk hekim, siyasetçi ve Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlarından (d. 1917)
• 1998 – Otto Kretschmer, Alman asker ve Alman Donanması’nda U-boot kaptanı (d. 1912)
• 1998 – Todor Zhivkov, Bulgar devlet adamı (d. 1911)
• 2000 – Alec Guinness, İngiliz aktör (d. 1914)
• 2006 – Daniel Schmid, İsviçreli yönetmen (d. 1941)
• 2008 – Neil Bartlett, İngiliz kimyacı (d. 1932)
• 2011 – Francesco Quinn, Amerikalı oyuncudur (d. 1963)
• 2012 – Chavela Vargas, Meksikalı şarkıcı (d. 1919)
• 2013 – İnal Batu, Türk diplomat ve siyasetçi (d. 1936)
• 2014 – Marilyn Burns, Amerikalı oyuncudur (d. 1949)
• 2015 – Nuri Ok, Türk hukukçu (d. 1942)
• 2015 – Ellen Vogel, Alman tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1922)
• 2017 – İrina Berejna, Ukraynalı siyasetçi (d. 1980)
• 2017 – Dionigi Tettamanzi, İtalyan Kardinalı (d. 1934)
• 2018 – Ellen Joyce Loo, Kanada doğumlu Hong Kong’lu-Çin’li kadın şarkıcı, müzisyen ve söz yazarıdır (d. 1986)
• 2018 – Alan Rabinowitz, Amerikalı zoolog ve bilim insanı (d. 1953)
• 2018 – Charlotte Rae, Amerikalı oyuncu, komedyen, şarkıcı ve dansçıdır (d. 1926)
• 2019 – Teresa Ha, Hong Konglu sinema ve dizi oyuncusu (d. 1937)
• 2019 – Josef Kadraba, Çekoslovak millî futbolcudur (d. 1933)
• 2019 – Toni Morrison, Amerikalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1931)
• 2020 – Hawa Abdi, Somalili insan hakları aktivisti ve hekim (d. 1947)
• 2020 – Eric Bentley, İngiliz-Amerikalı tiyatro eleştirmeni, oyun yazarı, şarkıcı, yayıncı ve çevirmen (d. 1916)
• 2020 – Sadia Dehlvi, Hinli gazeteci, köşe yazarı ve aktivist (d. 1956)
• 2020 – Pete Hamill, Amerikalı gazeteci, yazar, yayıncı ve eğitimci (d. 1935)
• 2020 – Agathonas İakovidis, Yunan şarkıcı (d. 1955)
• 2020 – Cecil Leonard, Amerikan Futbolu oyuncusu (d. 1946)
• 2020 – Blanca Rodríguez, Eski Venezuela first laydsi ve soylu kişilik (d. 1926)
• 2020 – Aritana Yawalapiti, Brezilyalı Kasike (d. 1949)