Tarihte Bugün : Kemer Barajı ve Hidroelektrik Santrali İşletmeye Açıldı

25 Eylül, Miladi takvime göre yılın 268. (artık yıllarda 269.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 97.

Demiryolu

• 25 Eylül 1919 Vezirhan civarındaki Karasu Köprüsü 4 subay ve 8 kişilik bir Kuvayı Milliye mangası tarafından havaya uçuruldu. Telgraf telleri kesildi.

Olaylar 

• 1396 – Yıldırım Bayezid, Niğbolu Zaferi’ni elde etti.
• 1561 – Şehzade Bayezid idam edildi.
• 1911 – İtalya Krallığı, Osmanlı Devleti’ne savaş ilan etti.
• 1917 – Lev Troçki, Petrograd Sovyeti Başkanı seçildi.
• 1925 – İstanbul’da, tulumbacı teşkilatının yerine, modern motorlu itfaiye teşkilatı kuruldu.
• 1950 – Birleşmiş Milletler askerleri Kore’de Seul’u ele geçirdi. (Bkz. Kore Savaşı)
• 1956 – Başbakan Adnan Menderes, İstanbul’da geniş çaplı istimlâk çalışmaları başlattı.
• 1958 – Kemer Barajı ve Hidroelektrik Santrali işletmeye açıldı.
• 1960 – Yassıada’da tutuklu bulunan eski Cumhurbaşkanı Celâl Bayar, kemeriyle intihar girişiminde bulundu. Bayar, nöbetçi teğmen tarafından kurtarıldı.
• 1974 – Bilim adamları, aerosol spreylerin ozon tabakasını tahrip ettiği konusunda uyarıda bulundu.
• 1979 – Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron’un eşi Eva Peron’un yaşam öyküsünü anlatan Evita müzikalinin prömiyeri, Broadway’de yapıldı.
• 1982 – Türkiye’nin ilk kadın Büyükelçisi Filiz Dinçmen, Amsterdam’da görevine başladı.
• 1993 – Karun Hazinesi, ABD’den Türkiye’ye geri getirildi.
• 2001 – TEKEL’in Küba ile ortak kurduğu TEKA Puro Fabrikası, İstanbul’da açıldı.
• 2010 – Birleşik Krallık’ta İşçi Partisi’nin Genel Başkanlığı’na Ed Miliband seçildi.

Doğumlar 

• 1358 – Ashikaga Yoshimitsu, Ashikaga şogunluğunun üçüncü şogunudur (ö. 1408)
• 1599 – Francesco Borromini, İtalyan asıllı İsviçreli mimar (ö. 1667)
• 1627 – Jacques-Bénigne Bossuet, Fransız piskopos (ö. 1704)
• 1644 – Ole Rømer, Danimarkalı astronomdur (ö. 1710)
• 1683 – Jean-Philippe Rameau, Fransız barok besteci (ö. 1764)
• 1694 – Henry Pelham, İngiliz siyasetçi ve Büyük Britanya Başbakanı (ö. 1754)
• 1711 – Qianlong, Çin’in Qing Hanedanı’nın 6. İmparatoru (ö. 1799)
• 1744 – II. Friedrich Wilhelm, Prusya Kralı (ö. 1797)
• 1772 – Feth Ali Şah Kaçar, İran’da egemenlik sürmüş Kaçar Hanedanı’nın 2. Hükümdarı (ö. 1834)
• 1866 – Thomas H. Morgan, Amerikalı zooloji ve genetik bilgini (ö. 1945)
• 1877 – Plutarco Elías Calles, Meksikalı general ve siyasetçi (ö. 1945)
• 1881 – Lu Sin, Çinli yazar, şair, eleştirmen ve çevirmendir (ö. 1936)
• 1896 – Alessandro Pertini, İtalyan sosyalist politikacı (ö. 1990)
• 1897 – William Faulkner, Amerikalı yazar (ö. 1962)
• 1901 – Robert Bresson, Fransız yönetmen (ö. 1999)
• 1903 – Mark Rotko, ABD’li ressam (ö. 1970)
• 1906 – Dimitri Shostakovich, Rus besteci (ö. 1975)
• 1911 – Eric Williams, Trinidad ve Tobagolu tarihçi ve siyasetçi (ö. 1981)
• 1913 – Şarl Helu, Lübnanlı devlet adamı (ö. 2001)
• 1915 – Ethel Rosenberg, Amerikalı aktivist ve ABD Komünist Partisi üyesi (SSCB casusluğuyla suçlanıp idam edildi) (ö. 1953)
• 1920 – Sergey Bondarçuk, Sovyet/Rus oyuncu, sinema yönetmeni ve senarist (ö. 1994)
• 1920 – Božidarka Kika Damjanović-Marković, Yugoslav siyasi aktivist, II. Dünya Savaşı sırasında Yugoslav Partizanları Komutanı, direnişçi ve ulusal kahraman (ö. 1996)
• 1922 – Hammer DeRoburt, Naurulu siyasetçi (ö. 1992)
• 1924 – Ardhendu Bhushan Bardhan, Hint komünist politikacı (ö. 2016)
• 1925 – Silvana Pampanini, İtalyan güzeli ve oyuncu (ö. 2016)
• 1927 – Colin Davis, İngiliz orkestra şefi (ö. 2013)
• 1929 – Sezer Sezin, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 2017)
• 1929 – Barbara Walters, Amerikalı gazeteci, yazar ve televizyon kişiliği
• 1932 – Glenn Gould, Kanadalı piyanist (ö. 1982)
• 1932 – Adolfo Suárez, İspanyol siyasetçi (ö. 2014)
• 1935 – Engin Cezzar, Türk yönetmen, tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (ö. 2017)
• 1936 – Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçi (ö. 2020)
• 1937 – Suzan Avcı, Türk sinema sanatçısı
• 1939 – Leon Brittan, İngiliz politikacı (ö. 2015)
• 1943 – Robert Gates, Amerika Birleşik Devletleri eski Savunma bakanı
• 1944 – Michael Douglas, Amerikalı sinema sanatçısı
• 1946 – Felicity Kendal, İngiliz oyuncu
• 1946 – Ali Pervin, İranlı millî futbolcu ve teknik direktördür
• 1947 – Cheryl Tiegs, Amerikalı moda tasarımcısı, eski manken ve oyuncudur
• 1949 – Pedro Almodóvar, İspanyol film yönetmeni
• 1949 – Steve Mackay, Amerikalı saksafoncu (ö. 2015)
• 1951 – Yardena Arazi, İsrailli şarkıcı ve sunucu
• 1951 – Mark Hamill, Amerikalı oyuncu
• 1951 – Bob McAdoo, Amerikalı eski profesyonel basketbolcudur
• 1952 – Bell hooks, Amerikalı yazar, kadın hakları savunucusu
• 1952 – Christopher Reeve, Amerikalı sinema sanatçısı (ö. 2004)
• 1954 – Juande Ramos, İspanyol futbolcu ve teknik direktör
• 1955 – Karl-Heinz Rummenigge, Alman futbolcu
• 1957 – Michael Madsen, Amerikalı aktör, yapımcı, yönetmen, yazar, şair ve fotoğrafçı
• 1958 – Michael Madsen, Danimarka asıllı Amerikalı yapımcı ve aktör
• 1960 – İgor Bilanov, Ukraynalı futbolcu
• 1961 – Mehmet Aslantuğ, Türk sinema ve TV oyuncusu
• 1961 – Erdal Eren, Türk lise öğrencisi ve TDKP üyesi (ö. 1980)
• 1961 – Heather Locklear, ABD’Lİ oyuncu
• 1964 – Kikuko Inoue, Japon seslendirme sanatçısı ve şarkıcı
• 1965 – Scottie Pippen, Amerikalı basketbolcu
• 1965 – Rafael Martín Vázquez, İspanyol millî futbolcudur
• 1968 – Will Smith, Amerikalı sinema sanatçısı
• 1969 – Catherine Zeta-Jones, Galli sinema sanatçısı
• 1970 – Yavuz Çetin, Türk gitarist ve söz yazarı (ö. 2001)
• 1971 – Anne Le Nen, Fransız komedyen ve oyuncu
• 1973 – Tijani Babangida, Nijeryalı eski futbolcudur
• 1973 – Hande Kazanova, Türk tiyatro, sinema, dizi oyuncusu ve sunucu
• 1974 – Olivier Dacourt, Fransız futbolcudur
• 1976 – Chauncey Billups, Amerikalı basketbolcu ve NBA oyuncusu
• 1976 – Chiara, Maltalı şarkıcı
• 1976 – Santigold, Amerikalı şarkıcı ve yapımcı
• 1977 – Clea DuVall, Amerikalı oyuncu
• 1978 – Ricardo Gardner, Jamaikalı millî futbolcudur
• 1978 – Ryan Leslie, Amerikalı müzik yapımcısı, şarkıcı, söz yazarı ve rapçi
• 1980 – Betül Demir, Türk pop müzik şarkıcısı
• 1980 – Clifford Joseph Harris, Amerikalı rap şarkıcısı
• 1980 – Nataša Bekvalac, Sırp pop müzik şarkıcısı
• 1980 – T.I., Amerikalı rapçi, söz yazarı, yapımcı
• 1982 – Hyun Bin, Güney Koreli oyuncu
• 1983 – Donald Glover, Amerikalı oyuncu, senarist ve müzisyen
• 1983 – Naomi Russell, Amerikalı porno yıldızı
• 1984 – Matias Silvestre, Arjantinli futbolcudur
• 1985 – Gökhan Güleç, Türk futbolcu
• 1985 – Marvin Matip, Alman-Kamerunlu futbolcudur
• 1986 – Choi Yoon-young, Güney Koreli bir aktris
• 1987 – Mustafa Yumlu, Türk futbolcu
• 1989 – Cuco Martina, Curaçaolu millî futbolcudur
• 1990 – Mao Asada, Japon buz patenci
• 1991 – Alessandro Crescenzi, İtalyan futbolcu
• 1992 – Keauna McLaughlin, Amerikalı buz patenci
• 1993 – Rosalía, İspanyol bir şarkıcı-şarkı yazarıdır
• 1994 – Jekaterina Matlasjova, Rus hentbolcu.
• 1995 – Aidra Fox, Amerikalı pornografik oyuncu
• 2000 – Yankı Erel, Türk tenisçi

Ölümler 

• 1066 – Harald, 1047 ile 1066 yılları arası Norveç Kralı (d. 1015)
• 1333 – Morikuni, Kamakura şogunluğunun dokuzuncu ve son şogunudur (d. 1301)
• 1506 – I. Felipe, 1482’den 1506’ya kadar Burgundiya dükü (d. 1478)
• 1534 – VII. Clemens, 19 Kasım 1523’den ölüm tarihi olan 25 Eylül 1534’e kadar papalık yapmıştır (d. 1478)
• 1561 – Şehzade Bayezid, Osmanlı şehzade (I. Süleyman’ın Hürrem Sultan’dan olma üçüncü şehzadesi) (d. 1525)
• 1617 – Go-Yōzei, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 107. imparatorudur (d. 1571)
• 1617 – Francisco Suárez, İspanyol Cizvit bir rahibi, filozof ve teolog (d. 1548)
• 1777 – Johann Heinrich Lambert, Alman fizikçi, matematikçi ve gökbilimcidir (d. 1728)
• 1840 – Jacques MacDonald, Fransız asker (d. 1765)
• 1849 – Johann Strauss I, Avusturyalı besteci (d. 1804)
• 1878 – Servetsezâ Kadınefendi, Osmanlı Padişah Abdülmecid’in birinci eşi ve kadınefendi (d. 1823)
• 1899 – Francisque Bouillier, Fransız filozof (d. 1813)
• 1914 – Theodore Gill, Amerikalı ihtiyolog, mamalog ve kütüphaneci (d. 1837)
• 1933 – Paul Ehrenfest, Avusturyalı-Hollandalı fizikçi (d. 1880)
• 1939 – Ali Saip Ursavaş, Türk asker ve siyaset adamı (d. 1885)
• 1958 – John B. Watson, Amerikalı psikolog (d. 1878)
• 1958 – Ludwig Crüwell, Alman general (d. 1892)
• 1963 – Georg Lindemann, Alman süvari subayı (d. 1884)
• 1969 – Paul Scherrer, İsviçreli fizikçi (d. 1890)
• 1970 – Erich Maria Remarque, Alman yazar (d. 1898)
• 1980 – John Bonham, İngiliz müzisyen (d. 1948)
• 1980 – Lewis Milestone, Rus asıllı Amerikalı film yönetmeni (d. 1895)
• 1980 – Marie Under, Estonyalı şair (d. 1883)
• 1983 – Gunnar Thoroddsen, İzlanda Başbakanı (d. 1910)
• 1983 – III. Léopold, Belçika Kralı (d. 1901)
• 1984 – Walter Pidgeon, Kanadalı aktör (d. 1897)
• 1986 – Nikolay Semyonov, Rus fizikçi, kimyager (d. 1896)
• 1987 – Mary Astor, Amerikalı aktris (d. 1906)
• 1991 – Klaus Barbie (Lyon Kasabı), Alman SS subayı ve Gestapo üyesi (d. 1913)
• 1999 – Muhsin Batur, Türk asker (d. 1920)
• 2003 – Donald Nicol, İngiliz tarihçi ve Bizantolog (d. 1923)
• 2003 – Edward Said, Amerikalı düşünür (d. 1935)
• 2003 – Franco Modigliani, İtalyan asıllı Amerikalı iktisatçı ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d. 1918)
• 2005 – Don Adams, Amerikalı aktör ve komedyen (d. 1923)
• 2005 – George Archer, Amerikalı golfçü (d. 1939)
• 2005 – Scott Peck, Amerikalı psikolog (d. 1936)
• 2011 – Ziyab Avane, Birleşik Arap Emirlikli eski millî futbolcudur (d. 1990)
• 2011 – Wangari Maathai, Kenyalı çevreci ve siyasi eylemcidir (d. 1940)
• 2012 – Andy Williams, Amerikalı pop müzik sanatçısı (d. 1927)
• 2012 – Neşet Ertaş Türk halk ozanı (d. 1938)
• 2014 – Sulejman Tihić, Bosnalı siyasetçi (d. 1951)
• 2016 – Arnold Palmer, Amerikalı golfçü (d. 1929)
• 2016 – Rod Temperton, İngiliz müzisyen, müzik yapımcısı, söz yazarı (d. 1949)
• 2017 – Anthony Booth, İngiliz oyuncu (d. 1931)
• 2017 – Nora Marks Dauenhauer, Tlingit dilinde eserler üreten çalışmalar yapan Amerikalı kısa öykü yazarı, dilbilimci ve şairdir (d. 1927)
• 2017 – Elizabeth Dawn, İngiliz oyuncudur (d. 1939)
• 2017 – Jan Tříska, Çek aktör (d. 1936)
• 2017 – Anatoliy Gromıko, Sovyet-Rus bilim adamı ve diplomat (d. 1932)
• 2017 – Abdulkadir Yüksel, Türk eczacı ve siyasetçi (d. 1962)
• 2018 – Helena Almeida, Portekizli kadın resim ve fotoğraf sanatçısıdır (d. 1934)
• 2018 – Marie Colton, Amerikalı siyasetçidir (d. 1922)
• 2018 – Yakup Yavru, Türk öğretmen ve oyuncu (d. 1952)
• 2019 – Arne Weise, İsveçli gazeteci, radyo ve televizyon sunucusu (d. 1930)
• 2020 – S. P. Balasubrahmanyam, Hint müzisyen, play-back şarkıcısı, aktör, albüm yapımcısı ve film yönetmeni (d. 1946)

Tatiller ve özel günler 

• Türkiye İtfaiyecilik Haftası (25 Eylül – 1 Ekim)