15 Eylül, Miladi takvime göre yılın 258. (artık yıllarda 259.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 107.
Demiryolu
- 15 Eylül 1830 İlk modern demiryolu İngiltere’de Liverpool-Manchester hattının açılmasıyla başladı. Bunu 1832 Fransa ve 1835’de Almanya’da yapımlarına başlanan demiryolları izledi. Amerika’da 1830’dan itibaren devreye giren demiryolu Rusya’da 1855’den sonra inşa edildi.
- 15 Eylül 1862 İzmir -Ayasoluğ hattı hizmet vermeye başladı.
- 15 Eylül 1917 Hicaz Demiryolu’nda 650 ray, 4 köprü ve-telgraf direği sabote edildi. 19 Eylül’de Hanunda Sehilmatra İstasyonu asilerin eline geçti ve 5701 ray tahrip edildi.
- 15 Eylül 1935 Ergani-Osmaniye hattının açılışı yapıldı.
Olaylar
- 1656 – Köprülü Mehmed Paşa, Sadrazamlığı kabul etti.
- 1821 – Guatemala, İspanyol İmparatorluğu’ndan bağımsızlığını ilan etti.
- 1821 – Kosta Rika, İspanya’dan ayrıldı.
- 1910 – Osmanlı Sosyalist Fırkası kuruldu.
- 1916 – Somme Muharebesi: Savaşta ilk tank, İngiliz birlikleri tarafından, I. Dünya Savaşı sırasında, Fransa’nın Somme yöresinde kullanıldı.
- 1917 – Geçici Hükûmet’in Başbakanı Aleksandr Kerenski, Rus Cumhuriyeti’ni ilan etti.
- 1918 – Nuri Paşa ve Mürsel Bakü komutasındaki Osmanlı, Azeri ve Dağıstan birliklerinden oluşan Kafkas İslam Ordusu, Bakü Muharebesi sonucunda Bakü’yü, Rus ve Ermeni işgalinden kurtararak şehirde Osmanlı bayrağını dalgalandırdı.
- 1923 – Türkiye’de ilk yüzme yarışı, Galatasaray Kulübünce İstanbul-Büyükada’da düzenlendi.
- 1927 – Eskişehir Bankası kuruldu.
- 1928 – İskoç bakteriyolog Alexander Fleming, pek çok zararlı bakteriyi yok edebilen “küf”ü bularak, “penicillium notatum” adını verdi.
- 1929 – Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’nin ilk sergisi Ankara’da açıldı.
- 1944 – II. Dünya Savaşı sırasında, Büyük Britanya savaşının en önemli gününde Kraliyet Hava Kuvvetleri uçakları, Luftwaffe’ye ait 185 Alman uçağını düşürdü.
- 1949 – Seçimleri kazanan Konrad Adenauer, Batı Almanya’nın ilk Şansölyesi oldu.
- 1955 – Türk Parasının Kıymetini Koruma hakkındaki kararname yürürlüğe girdi.
- 1961 – Yassıada Mahkemesi, kapatılan DP’nin 15 üyesi hakkında ölüm, 32 üyesi hakkında ise müebbet hapis cezası verildiğini açıkladı.
- 1962 – Maltepe Ortaokulu açıldı.
- 1963 – Ahmed Bin Bella, Cezayir’in ilk Devlet Başkanı oldu.
- 1966 – Saraybosna’da düzenlenen Balkan Oyunları’nda, maraton dalında İsmail Akçay Balkan Şampiyonu, Hüseyin Aktaş ise ikinci oldu.
- 1975 – Beyrut’ta Hristiyan ve Müslümanlar arasında iç savaş başladı.
- 1975 – Pink Floyd’un “Wish You Were Here” albümü piyasaya çıktı.
- 1980 – 12 Eylül Askeri Darbesi’ni izleyen günlerde, grev ve lokavtlar kaldırıldı; işçiler işbaşı yaptı, belediye başkanları görevlerinden alınmaya başlandı ve yerlerine çoğunlukla subaylar atandı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Milliyetçi İşçi Sendikaları Konfederasyonu (MİSK) ve Hak-İş’in bankalardaki paraları bloke edildi, sendika yöneticileri ile iş yeri temsilcileri teslim olmaya başladı.
- 1982 – İsrail, Beyrut’u işgal etti.
- 2002 – Manisa Etnografya ve Arkeoloji Müzesi soyuldu. Soygunda, Helenistik döneme ait Marsyas ve Roma dönemine ait Eros heykelleri çalındı.
Doğumlar
- 601 – Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti’nin 656-661 yılları arasındaki 4. İslam Halifesi (ö. 661)
- 767 – Saichō, Budizm’in Tendai mezhebinin kurucusu olan Japon Budist keşiş (ö. 822)
- 1254 – Marco Polo, İtalyan seyyah (ö. 1324)
- 1587 – Muhammed Bakır Mirza, Safevi Şehzadesi (ö. 1615)
- 1613 – François de La Rochefoucauld, Fransız yazar (ö. 1680)
- 1666 – Celleli Sophia Dorothea, İngiltere kralı ve Hannover elektörü I. George’un (1660-1727) kuzeni ve eşi (ö. 1726)
- 1759 – Cornelio Saavedra, Bir tüccar, kapitüler üyeydi ve Río de la Plata Birleşik Eyaletleri’den bir devlet adamıydı (ö. 1829)
- 1789 – James Fenimore Cooper, Amerikalı yazar (ö. 1851)
- 1813 – Adolphe Joanne, Fransız coğrafyacı ve yazar (ö. 1881)
- 1829 – Manuel Tamayo y Baus, İspanyol oyun yazarı (ö. 1898)
- 1830 – Porfirio Díaz, Meksika Devlet Başkanı (ö. 1915)
- 1857 – William Howard Taft, ABD’nin 27. Başkanı (ö. 1930)
- 1881 – Ettore Bugatti, İtalyan otomobil üreticisi (ö. 1947)
- 1890 – Agatha Christie, İngiliz yazar (ö. 1976)
- 1894 – Jean Renoir, Fransız film yönetmeni (ö. 1979)
- 1901 – Kemalettin Kamu, Türk şair ve siyasetçi (ö. 1948)
- 1904 – II. Umberto, Son İtalya kralı (ö. 1983)
- 1906 – Jacques Becker, Fransız film yönetmeni (ö. 1960)
- 1907 – Fay Wray, Kanadalı-Amerikalı oyuncudur (ö. 2004)
- 1913 – Johannes Steinhoff, II. Dünya Savaşı sırasında bir Alman Hava Kuvvetleri as pilotu (ö. 1994)
- 1914 – Adolfo Bioy Casares, Arjantinli öykü yazarı (ö. 1999)
- 1914 – Orhan Kemal, Türk yazar (ö. 1970)
- 1918 – Margot Loyola, Şilili halk şarkıcısı, müzisyen ve müzik bilimci (ö. 2015)
- 1919 – Fausto Coppi, İtalyan eski profesyonel yol bisikleti ve pist bisikleti yarışçısıydı (ö. 1960)
- 1924 – György Lázár, Macar mühendis ve siyasetçi
- 1926 – Antonio Carrizo, Arjantinli sunucu (ö. 2016)
- 1926 – Shohei Imamura, Japon film yönetmeni (ö. 2006)
- 1926 – Jean-Pierre Serre, Fransız matematikçidir
- 1928 – Cannonball Adderley, Amerikalı caz alto saksafoncusuydu (ö. 1975)
- 1929 – Murray Gell-Mann, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 2019)
- 1929 – John Julius Norwich, İngiliz kökenli tarihçi, seyahat yazarı ve televizyoncu (ö. 2018)
- 1929 – Mümtaz Soysal, Türk hukukçu ve siyasetçi (ö. 2019)
- 1929 – Nejat Saydam, Türk sinema yönetmeni, senarist ve oyuncu (ö. 2000)
- 1932 – Neil Bartlett, İngiliz kimyacı (ö. 2008)
- 1936 – Ashley Cooper, Avustralyalı tenisçi (ö. 2020)
- 1937 – Robert Lucas, Jr. Amerikalı ekonomist
- 1937 – Fernando de la Rúa, Arjantinli siyasetçi (ö. 2019)
- 1941 – Flórián Albert, Macar futbolcudur (ö. 2011)
- 1941 – Signe Toly Anderson, Amerikalı şarkıcı (ö. 2016)
- 1941 – Yuriy Norşteyn, Rus canlandırma sanatçısı
- 1941 – Viktor Zubkov, Rus siyasetçi ve iş insanı
- 1942 – Ksenia Milicevic, Fransız ressamdır
- 1944 – Graham Taylor, İngiliz eski futbolcu ve teknik direktör (ö. 2017)
- 1945 – Carmen Maura, İspanyol oyuncu
- 1945 – Jessye Norman, Amerikalı opera sanatçısı (ö. 2019)
- 1945 – Hans-Gert Pöttering, Alman bir politikacı
- 1946 – Mesut Mertcan, Türk sunucu ve haber spikeri (ö. 2017)
- 1946 – Tommy Lee Jones, Amerikalı oyuncu ve yönetmen
- 1946 – William Oliver Stone, Amerikalı yönetmen, senarist, yapımcı ve Oscar Ödülü sahibi
- 1947 – Theodore Long, Amerikalı güreçi
- 1951 – Johan Neeskens, Hollandalı futbolcudur
- 1954 – Hrant Dink, Türkiye Ermenisi gazeteci ve Agos gazetesi Genel Yayın Yönetmeni (ö. 2007)
- 1955 – Zeljka Antunoviç, Hırvat merkez sol politikacı
- 1955 – Abdul Kadir, Pakistanlı profesyonel Uluslararası kriket oyuncusu (ö. 2019)
- 1956 – George Howard, Amerikalı müzisyen (ö. 1998)
- 1958 – Joel Quenneville, Kanadalı buz hokeyi oyuncusu ve koç
- 1959 – Hurşit Lutfali kızı Abdullayeva, Azeri piyanist
- 1959 – Mark Kirk, Emekli bir Amerikalı politikacı ve avukattır
- 1960 – Lisa Vanderpump, Britanyalı lokantacı, yazar, oyuncu ve televizyon kişiliği
- 1964 – Robert Fico, Slovak politikacı
- 1969 – Kurthan Yılmaz, Türk futbolcu
- 1971 – Josh Charles, Amerikalı oyuncudur
- 1972 – Letizia Ortiz, İspanya Kralı VI. Felipe’nin eşi ve İspanya kraliçesi
- 1973 – Daniel, İsveç kraliyet ailesinin bir üyesi
- 1973 – Songül Karlı, Türk halk müziği sanatçısı ve sunucusu
- 1977 – Chimamanda Ngozi Adichie, Nijeryalı yazardır
- 1977 – Jason Terry, Amerikalı profesyonel basketbolcu
- 1978 – Eidur Gudjohnsen, İzlandalı futbolcu
- 1979 – Dava Annable, Amerikalı oyuncudur
- 1979 – Carlos Ruiz, Guetamalalı millî futbolcudur
- 1980 – Mike Dunleavy, Jr., Amerikalı profesyonel basketbolcudur
- 1983 – Georges Akieremy, Gabonlu futbolcu
- 1984 – Harry, Galler Prensi Charles ile Galler Prensesi Diana’ın oğlu, Britanya tahtının altıncı sıradaki vârisidir
- 1985 – Cyhi the Prynce, Amerikalı rapçi ve söz yazarı
- 1986 – George Watsky, Amerikalı rap sanatçısı ve şair
- 1987 – Aly Cissokho, Senegal asıllı Fransız futbolcudur
- 1988 – Chelsea Staub, Amerikalı oyuncu
- 1993 – J. P. Tokoto, Amerikalı profesyonel basketbolcu
- 1994 – Luis Mago, Venezuelalı futbolcu
- 1995 – Gökdeniz Varol, Türk futbolcu
- 1995 – Awer Mabil, Avustralyalı futbolcu
Ölümler
- 668 – II. Konstans (“Sakallı Konstantin”), Roma Konsülü unvanını taşıyan son Bizans İmparatoru (d. 630)
- 921 – Ludmila, Bir Çek Hristiyan azizidir ve iman şehididir (d. 860)
- 1326 – Dmitri, Moskova Büyük Prensi (d. 1299)
- 1510 – Cenova’lı Katerina, İtalyan mistik (d. 1447)
- 1559 – Izabela Jagiellonka, Doğu Macaristan Kralı I. János’un eşi (d. 1519)
- 1700 – André Le Nôtre, Kral Louis XIV’in peyzaj ve bahçe mimarı (d. 1613)
- 1794 – Abraham Clark, Amerikalı politikacı (d. 1725)
- 1842 – Francisco Morazán, Orta Amerikalı siyasetçi (d. 1792)
- 1859 – Isambard Kingdom Brunel, İngiliz makine ve inşaat mühendisi (d. 1806)
- 1864 – John Hanning Speke, İngiliz kâşif (d. 1827)
- 1883 – Joseph Plateau, Belçikalı fizikçidir (d. 1801)
- 1885 – Jumbo, Barnum Sirki’nin Afrika kökenli ünlü fili (tren kazasında) (d. 1860)
- 1891 – İvan Gonçarov, Rus yazar (d. 1812)
- 1913 – Arminius Vambery, Macar oryantalist (d. 1832)
- 1921 – Roman Ungern von Sternberg, bir Baltık-Alman-Rus kaptan ve Moğolistan’ı Mart-Ağustos 1921 tarihleri arasında yöneten korgeneraldir (d. 1886)
- 1926 – Rudolf Christoph Eucken, Alman felsefeci (d. 1846)
- 1929 – Fehime Sultan, Osmanlı Sultanı V. Murad’ın kızı (d. 1875)
- 1945 – André Tardieu, Üç kez Fransa Başbakanı (3 Kasım 1929 – 17 Şubat 1930, 2 Mart – 4 Aralık 1930, 20 Şubat – 10 Mayıs 1932) (d. 1876)
- 1945 – Anton Webern, Avusturyalı bestecidir (d. 1883)
- 1956 – Abdurrahman Vefik Sayın, Osmanlı devlet adamı, iktisatçı, eğitimci ve yazar (d. 1857)
- 1964 – Alfred Blalock, Amerikalı bilim adamı ve hekim (d. 1899)
- 1972 – Ásgeir Ásgeirsson, İzlanda’nın 2. Cumhurbaşkanı (d. 1894)
- 1972 – Baki Süha Ediboğlu, Türk şair ve yazar (d. 1915)
- 1972 – Ulvi Cemal Erkin, Türk besteci (d. 1906)
- 1973 – VI. Gustaf Adolf, İsveç Kralı (d. 1882)
- 1978 – Willy Messerschmitt, Alman uçak tasarımcısı (d. 1898)
- 1980 – Bill Evans, Amerikalı bir caz piyanisti ve bestecisiydi (d. 1929)
- 1983 – Murat Sarıca, Türk yazar ve öğretim üyesi (d. 1926)
- 1985 – Wolfgang Abendroth, Alman hukukçu ve sosyal siyaset tarihçisi (d. 1906)
- 1985 – Cootie Williams, Amerikalı Caz, Jump Blues ve Rhythm and blues Trompetçisi (d. 1911)
- 1989 – Robert Penn Warren, Amerikalı şair ve kurgu yazarı (d. 1905)
- 1995 – Gunnar Nordahl, İsveçli futbolcu (d. 1921)
- 2002 – Şükran Güngör, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (d. 1926)
- 2006 – Oriana Fallaci, İtalyan gazeteci ve yazar (d. 1929)
- 2007 – Colin McRae, İskoç Dünya şampiyonu WRC pilotu (d. 1968)
- 2008 – Rick Wright, İngiliz müzisyen (d. 1943)
- 2017 – Izidoro Kosinski, Roma Katolik Brezilya’lı piskopostur (d. 1932)
- 2017 – Albert Speer, Alman mimar ve kentsel plancı (d. 1934)
- 2017 – Harry Dean Stanton, Amerikalı oyuncu ve müzisyen (d. 1926)
- 2018 – Warwick Estevam Kerr, Brezilyalı genetik mühendisi, entomolog ve profesördür (d. 1922)
- 2018 – José Manuel de la Sota, Arjantinli siyasetçidir (d. 1949)
- 2018 – Dudley Sutton, İngiliz oyuncu (d. 1933)
- 2019 – Leah Bracknell, İngiliz oyuncu (d. 1964)
- 2019 – Şazliye Saide Ferhat, Eski Tunus first lady’si (d. 1936)
- 2019 – David Hurst, Alman oyuncu ve tiyatro yapımcısı (d. 1926)
- 2019 – Phyllis Newman, Amerikalı oyuncu ve şarkıcı (d. 1933)
- 2019 – Ric Ocasek, Amerikalı rock müziği sanatçısı, albüm yapımcısı ve ressam (d. 1944)
- 2019 – Andrés Sardá Sacristán, İspanyol tekstil mühendisi ve moda tasarımcısı (d. 1929)
- 2019 – Mike Stefanik, Eski Amerikalı profesyonel otomobil yarışçısı (d. 1958)
- 2020 – Faith Alupo, Ugandalı siyasetçi (d. 1983)
- 2020 – Suna Kıraç, Türk iş insanı ve Koç Holding Yönetim Kurulu Başkan Vekili (d. 1941)
- 2020 – Momcilo Krajisnik, Eski Bosnalı Sırp siyasetçidir (d. 1945)
- 2020 – Moussa Traoré, Malili asker ve siyasetçi (d. 1936)
Tatiller ve özel günler
- Özgür Para Günü
- Dünya Demokrasi Günü
İlk yorum yapan olun