Tarihte Bugün : Nazi Almanyası, Auschwitz’te Gazla Öldürme Katliamlarına Başladı

23 Eylül, Miladi takvime göre yılın 266. (artık yıllarda 267.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 99.

Demiryolu

• 23 Eylül 1856 Türk Demiryolu tarihi 1856 yılında başlar. İlk demiryolu hattı olan 130 km’lik İzmir – Aydın hattına ilk kazma bir İngiliz şirketine verilen imtiyazla bu yılda vuruldu.İmtiyaz; Joseph Paxton, George Whytes, William ve Augustus Rixon’un temsilcisi Roberl Wilki’ye verildi.
• 23 Eylül 1919 Ali Fuat Paşa’ya bildirilen Heyet-i Temsiliye kararına göre; Bağdat Demiryolu Hattı tahrip edilmeyecek, İngilizler saldırmadıkça fiili bir saldırıda bulunulmaması istendi.
• 23 Eylül 1931 Irmak-Çankırı hattı (104 km) işletmeye açıldı..
• 23 Eylül 2009 153. Kuruluş Yıldönümü etkinlikleri kapsamında, TCDD Genel Müdürlüğü, Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğü ve Almanya Federal Cumhuriyeti Ankara Büyükelçiliği işbirliğiyle hazırlanan “Hicaz ve Bağdat Demiryollarının 100. Yılında Fotoğraf Sergisi” ile Arif Sayyar’ın Demiryolu Resim Sergisi Ankara Gar Sanat Galerisi’nde açıldı. Aynı gün Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın THM ve TSM koroları birer konser verdi. Hürriyet hakkımızdır Tren Özgürlüktür treninin Ankara Garında törenle karşılandı.

Olaylar 

• 1529 – Leitha Muharebesi’nde Türk öncüleri, Avusturya kuvvetlerini püskürttü.
• 1821 – Tripoliçe katliamı: Mora İsyanı’nda Tripoliçe şehrini ele geçiren Yunanlar 10.000’den fazla Türk’ü öldürdü.
• 1846 – Alman gökbilimci Johann Gottfried Galle, Güneş Sistemi’nin sekizinci gezeni Neptün’ü keşfetti.
• 1856 – İzmir-Aydın hattı demiryolu imtiyazı, bir İngiliz şirketine verildi. 1866 yılında işletmeye açılan 612 kilometrelik demiryolu hattının imtiyazı 15 Ekim 1950’de dolacaktı. Ancak genç Cumhuriyetin Hükümeti, bu hattı 30 Mayıs 1935’te satın aldı.
• 1924 – SSCB, Rusya SFSC’ye bağlı, Karadeniz kıyısında Tuapse merkezli Şapsığ Ulusal Rayonu kuruldu.
• 1931 – Ekonomik kriz nedeniyle iki gün kapalı kalan Londra Borsası yeniden açıldı.
• 1942 – Nazi Almanyası, Auschwitz’te gazla öldürme katliamlarına başladı.
• 1947 – Bulgar Tarım Ulusal Birlik Partisi lideri Nikola Petkov asıldı.
• 1954 – Doğu Almanya polisi, 400 kişiyi, Amerika Birleşik Devletleri ajanı olmak iddiasıyla tutukladı.
• 1961 – THY’nin Kıbrıs-Adana-Ankara seferini yapan Tay uçağı, Etimesgut Havaalanı yakınlarında Karanlıktepe’ye çarparak düştü, 28 kişi öldü.
• 1973 – 18 yıl önce iktidardan darbeyle düşürülen Juan Peron, Arjantin’de yeniden Devlet Başkanı seçildi.
• 1993 – Michael Jackson, Türkiye’de konser verdi.
• 1996 – Anayasa Mahkemesi, Türk Ceza Kanunu’nun, evli erkeğin zinasına ayrıcalık tanıyan maddesini iptal etti.
• 1997 – Cezayir’de köy baskını: 200 kişiyi öldürüldü, 100 yaralı. Baskını İslamcı radikallerinin yaptığı öne sürüldü.
• 1999 – Abdullah Öcalan, bir açıklama yaparak, bir grup PKK’lının Türkiye’ye gelip teslim olmasını istedi.

Doğumlar 

• MÖ 63 – Augustus, Roma İmparatoru (ö. 14)
• 1215 – Kubilay Han, Moğol İmparatoru (ö. 1294)
• 1713 – VI. Fernando, 9 Temmuz 1746’da tahta geçti ve ölümüne kadar İspanya Kralı oldu (ö. 1759)
• 1740 – Go-Sakuramachi, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 117. hükümdarı (ö. 1813)
• 1771 – Kōkaku, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 119. imparatorudur (ö. 1840)
• 1791 – Johann Franz Encke, Alman astronom (ö. 1865)
• 1819 – Hippolyte Fizeau, Fransız fizikçidir (ö. 1896)
• 1838 – Victoria Woodhull, ABD vatandaşı siyasetçi, aktivist, yazar, gazeteci, editör ve borsa simsarı (ö. 1927)
• 1852 – William Stewart Halsted, Amerikalı cerrah (ö. 1922)
• 1861 – Robert Bosch, Alman sanayici (ö. 1942)
• 1869 – Mary Mallon, Amerikalı ilk sağlıklı tifo mikrobu konakçısı (ö. 1938)
• 1880 – John Boyd Orr, İskoç öğretmen, biyolog ve siyasetçi (ö. 1971)
• 1882 – Ali Fuat Cebesoy, Türk asker ve siyasetçi (ö. 1968)
• 1883 – Grigori Zinoviyev, Ukraynalı devrimci ve Sovyet komünist lider (ö. 1936)
• 1889 – Walter Lippmann, Amerikalı yazar, gazeteci ve siyaset bilginidi (ö. 1974)
• 1890 – Friedrich Paulus, Özellikle II. Dünya Savaşında etkin rol oynayan Alman Feldmareşali (ö. 1957)
• 1897 – Paul Delvaux, Belçikalı gerçeküstücü ressam (ö. 1994)
• 1901 – Jaroslav Seifert, Çek yazardır (ö. 1986)
• 1915 – Clifford Shull, Amerikalı fizikçi ve Nobel Ödülü sahibi (ö. 2001)
• 1916 – Aldo Moro, İtalyan politikacı ve İtalya Başbakanı (ö. 1978)
• 1920 – Mickey Rooney, Amerikalı film yönetmeni ve oyuncu (ö. 2014)
• 1926 – John Coltrane, Amerikalı caz yorumcusu (ö. 1967)
• 1930 – Çelik Gülersoy, Türk turizmci ve yazar (ö. 2003)
• 1930 – Ray Charles, Amerikalı şarkıcı (ö. 2004)
• 1931 – Fayina Petryakova, Ukraynalı etnograf ve akademisyen (ö. 2002)
• 1938 – Romy Schneider, Alman sinema oyuncusu (ö. 1982)
• 1940 – Michel Temer, Brezilyalı avukat ve siyasetçi
• 1943 – Julio Iglesias, İspanyol şarkıcı
• 1946 – Bernard Maris, Fransız ekonomist, gazeteci ve yazar (ö. 2015)
• 1946 – Davorin Popović, Bosnalı şarkıcıydı (ö. 2001)
• 1947 – Mary Kay Place, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve yönetmen
• 1949 – Bruce Springsteen, Amerikalı müzisyen
• 1950 – George Garzone, Amerikalı caz müzisyenidir
• 1951 – Carlos Holmes Trujillo, Kolombiyalı siyasetçisi, diplomat, bilim adamı ve avukat (ö. 2021)
• 1955 – Cem Boyner, Türk iş adamı ve siyasetçi (Yeni Demokrasi Hareketi kurucusu ve ilk Genel Başkanı)
• 1956 – Paolo Rossi, İtalyan futbolcu (ö. 2020)
• 1957 – Rosalind Chao, Çin asıllı Amerikalı oyuncudur
• 1958 – Larry Mize, Amerikalı golfçü
• 1959 – Jason Alexander, Amerikalı oyuncu, komedyen ve şarkıcı
• 1959 – Frank Cottrell-Boyce, Britanyalı senarist, roman yazarı ve nadiren oyuncu
• 1959 – Elizabeth Peña, Amerikalı oyuncudur (ö. 2014)
• 1960 – Luis Moya, İspanyol emekli ralli co-pilot’dır
• 1963 – Anne-Marie Cadieux, Kanadalı oyuncu, yönetmen ve senarist
• 1964 – Clayton Blackmore, Galli millî futbolcu ve teknik direktör
• 1967 – Chris Wilder, İngiliz eski futbolcu ve teknik direktör
• 1969 – Patrick Fiori, Fransız şarkıcıdır
• 1972 – Jermaine Mauldin Dupri, Amerikalı müzik yapımcısı, söz yazarı ve rapçi
• 1974 – Layzie Bone, ABD doğumlu bir rap müzik sanatçısı
• 1974 – Matt Hardy, Amerikalı profesyonel güreşçi
• 1976 – Zuhal Topal, Türk sunucu ve oyuncu
• 1977 – Rachael Yamagata, Amerikalı şarkıcı, şarkı yazarı ve piyanist
• 1978 – Anthony Mackie, Amerikalı oyuncudur
• 1979 – Ricky Davis, Amerikalı basketbolcu
• 1979 – Fábio Simplício, Brezilyalı futbolcudur
• 1980 – Şahin İmranov, Azeri boksör
• 1981 – Robert Doornbos, Hollandalı eski Formula 1 pilotu
• 1981 – Natalie Horler, Alman-Britanyalı şarkıcı ve söz yazarıdır
• 1982 – Aina Clotet, İspanyol oyuncu
• 1982 – Shyla Stylez, Kanadalı porno yıldızı (ö. 2017)
• 1983 – Kolera, Türk rap müzisyeni
• 1985 – Ali Yörenç, Türk oyuncu
• 1988 – Juan Martín del Potro, Arjantinli profesyonel tenisçi
• 1989 – Brandon Jennings, Çin takımlarından Shanxi Brave Dragons formasını giyen Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusudur
• 1989 – Hira Tekindor, Türk tiyatro, kısa film yönetmeni ve çevirmen
• 1990 – Çağatay Ulusoy, Türk manken ve oyuncu
• 1992 – Oğuzhan Özyakup, Türk futbolcu
• 1994 – Yerry Mina, Kolombiyalı futbolcu
• 1995 – Jack Aitken, İngiliz-Koreli yarış pilotu

Ölümler 

• 76 – Linus, Papa (Petrus’tan sonraki ikinci Hristiyan şehididir) (d. ?)
• 965 – Mütenebbî, 10. yüzyılda yaşamış, Arap şiirinin en önemli isimlerinden biri kabul edilen şair (d. 915)
• 1193 – Robert de Sablé, 1191’den 1193’e kadar Tapınak Şovalyelerinin Genel Kaptanı ve 1191-1192 arasında Kıbrıs lordu olmuştur (d. 1150)
• 1241 – Snorri Sturluson, İzlandalı tarihçi, şair ve politikacıydı (d. 1178)
• 1253 – I. Wenceslaus, 1230 – 1253 yılları arasında hüküm sürmüş Bohemya kralıdır (d. 1205)
• 1835 – Vincenzo Bellini, İtalyan besteci (d. 1801)
• 1850 – José Gervasio Artigas, Uruguay’ın ulusal kahramanı (d. 1764)
• 1870 – Prosper Merimee, Fransız romancı (d. 1803)
• 1873 – Jean Chacornac, Fransız astronom (d. 1823)
• 1877 – Urbain Le Verrier, Fransız matematikçi (d. 1811)
• 1885 – Carl Spitzweg, Alman şair ve ressam (d. 1808)
• 1896 – Ivar Aasen, Norveçli şair (d. 1813)
• 1911 – Henry Houssaye, Fransız tarihçi, akademisyen, sanat ve edebiyat eleştirmeni (d. 1848)
• 1929 – Richard Zsigmondy, Alman kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1865)
• 1936 – Meir Dizengoff, İsrailli siyasetçi ve Tel Aviv’in ilk Belediye Başkanı (d. 1861)
• 1939 – Sigmund Freud, Avusturyalı ruh bilimci ve filozof (d. 1856)
• 1944 – Jakob Schaffner, İsviçreli romancı (d. 1875)
• 1947 – Nikola Petkov, Bulgar siyasetçi ve Bulgar Tarım Ulusal Birlik Partisi lideri (d. 1893)
• 1951 – Yörük Ali Efe, Türk Türk Kurtuluş Savaşı kahramanı (d. 1895)
• 1953 – Ernest Mamboury, İsviçreli öğretmen (d. 1878)
• 1967 – Ali Sami Boyar, Türk ressam (d. 1880)
• 1969 – Taylan Özgür, Türk devrimci ve THKO kurucularından (d. 1948)
• 1970 – Bourvil, Fransız aktör ve şarkıcı (d. 1917)
• 1973 – Pablo Neruda, Şilili şair (d. 1904)
• 1981 – Chief Dan George, Kanadalı aktör ve Kızılderili reisi (d. 1899)
• 1987 – Bob Fosse, Amerikalı koreograf ve film yönetmeni (d. 1927)
• 2004 – Bülent Oran, Türk sinema oyuncusu ve senarist (d. 1924)
• 2005 – Filiberto Ojeda Rios, Porto Rikolu müzisyen ve Porto Riko adasının bağımsızlığı için savaşan Boricua Halk Ordusu’nun lideri (d. 1933)
• 2007 – Ali Kemal İskender, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1940)
• 2009 – Ertuğrul Osman Osmanoğlu, Osmanlı Hanedanı Reisi (d. 1912)
• 2012 – Corrie Sanders, Güney Afrikalı ağır siklet boksör (d. 1966)
• 2012 – Jean Taittinger, Fransız siyasetçi, eski bakan (d. 1923)
• 2015 – Carlos Álvarez-Nóvoa, İspanyol tiyatro yönetmeni, yazarı ve oyuncusu (d. 1940)
• 2015 – Denis Sonet, Fransız katolik din adamı, yazar ve eğitimci (d. 1926)
• 2016 – Leyla Demiriş, Türk soprano ve opera sanatçısı (d. 1945)
• 2017 – Valeri Asapov, Rus ordusunda görev almış bir generaldir (d. 1966)
• 2018 – Charles K. Kao, Çin asıllı Amerikalı, Britanyalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1933)
• 2018 – Gary Kurtz, Amerikalı bir film yapımcısı (d. 1940)
• 2019 – Al Alvarez, İngiliz yazar, eleştirmen ve şair (d. 1929)
• 2019 – Curt Wittlin, İsviçreli dilbilimci ve yazar (d. 1941)
• 2020 – Vaha Agayev, Rus siyasetçi (d. 1953)
• 2020 – Juliette Gréco, Fransız oyuncu ve şarkıcı (d. 1927)

Tatiller ve özel günler 

• Güneşin Terazi burcuna girmesi – Sonbaharın başlangıcı.
• Ekinoks (gece ve gündüzün eşitliği)
• İlkbahar Ekinoksu (Güney Yarım Kürede)
• Sonbahar Ekinoksu (Kuzey Yarım Kürede)
• Ermenistan’ın bağımsızlık günü