Tarihte Bugün : Türkiye’de Son Kez Bir Ölüm Cezası İnfaz Edildi

25 Ekim, Miladi takvime göre yılın 298. (artık yıllarda 299.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 67.

Demiryolu

• 25 Ekim 1882 Reform Komisyonlarının kurulması ile ilgili II. Abdulhamid’in İrade-i Seniyyesi çıktı.
• 25 Ekim 1904 Anadolu Bağdat Demiryolu’nda Konya-Bulgurlu (200 km) hattı açıldı. İlk 200 km.19 ayda tamamlandı. Ancak sonraki 5 sene iktisadi ve siyasi sebepler yüzünden hiçbir gelişme olmadı.

Olaylar

• 1147 – Dorileon Muharebesi: Selçuklu ordusu, III. Konrad komutasındaki II. Haçlı ordusunu Eskişehir yakınlarında bozguna uğrattı.
• 1760 – III. George Büyük Britanya Kralı oldu.
• 1854 – Kırım Savaşı sırasında Ruslar ile Kırım’ın Akyar kentini kuşatan Türk-İngiliz-Fransız ittifak kuvvetleri arasında Balaklava Savaşı yapıldı. (İngiliz şair Alfred Tennyson’un “Hafif Süvari Alayının Hücumu” şiirine ilham veren savaş)
• 1875 – Peter İlyiç Çaykovski’nin 1 No’lu Piyano Konçertosu ilk defa Boston, Massachusetts’te icra edildi. Solist Hans von Bülow’du.
• 1917 – Lenin önderliğindeki Bolşevikler, Rusya’da yönetimi tamamen ele geçirdi (Julian Takvimi ile 25 Ekim, Gregoryen Takvimi ile 7 Kasım)
• 1935 – Haiti’de kasırga: 2000’den fazla kişi öldü.
• 1936 – Adolf Hitler ve Benito Mussolini, Roma-Berlin güç eksenini oluşturdu.
• 1937 – Başbakan İsmet İnönü istifa etti. Aynı gün Celâl Bayar’ın kurduğu Hükûmet açıklandı.
• 1946 – Serbest Güreş Millî Takımı, İsveç’te Avrupa Şampiyonu oldu.
• 1955 – Evlerde kullanılan mikrodalga fırınların ilk örneği Tappan şirketi tarafından satışa çıkarıldı.
• 1957 – Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksek Okulu İstanbul’da açıldı.
• 1960 – Küba, tüm Amerikan iş yerlerini devletleştirdi.
• 1962 – ABD Büyükelçisi Adlai E. Stevenson, Küba’daki Sovyet üslerinin fotoğraflarını, kanıt olarak BM Güvenlik Konseyi’ne sundu.
• 1970 – Nüfus sayımı yapıldı: Türkiye’nin nüfusu 35.605.176
• 1971 – Çin, Birleşmiş Milletler’e alındı.
• 1980 – 13 Temmuz 1979’da Mısır’ın Ankara Büyükelçiliğini basan 4 Filistinli gerilla ölüm cezasına çarptırıldı.
• 1981 – Türkiye’nin Roma Büyükelçiliğinde görevli ikinci kâtip Gökberk Ergenekon, ASALA militanlarının saldırısına uğradı; 3 kurşun yarası aldı.
• 1984 – Hepatit virüsü bulundu.
• 1984 – Türkiye’de son kez bir ölüm cezası infaz edildi. İzmir’de bir soygun sırasında 3 kişiyi öldürmekten idama mahkûm Hıdır Aslan, Burdur Kapalı Cezaevi’nde asıldı.
• 1986 – PKK’ya bağlı milis gücü Kürdistan Halk Kurtuluş Ordusu kuruldu.
• 1998 – Cumhuriyetin 75. yıl dönümü kutlamaları çerçevesinde 80 il ve 700 ilçede, 75. Yıl Cumhuriyet Yürüyüşü yapıldı. Yürüyüşlere milyonlarca vatandaş katıldı.
• 2001 – Microsoft, Windows XP işletim sistemini piyasaya sürdü.
• 2003 – Sedir Yangını: Amerika Birleşik Devletleri’nde Güney Kaliforniya’daki yangın.
• 2003 – Rektörler, öğretim üyeleri, sivil toplum örgütlerinin temsilcileri ve öğrenciler, Ankara’da Cumhuriyete Saygı yürüyüşü yaptı, Anıtkabir’e giderek saygı duruşunda bulundu.
• 2004 – Küba devlet başkanı Fidel Castro, 8 Kasım’dan geçerli olmak üzere ABD doları ile yapılacak alış veriş işlemlerinin yasaklandığını açıkladı.
• 2005 – Anadolu’da Vakit gazetesinin Almanya sınırları içinde basılması ve dağıtılması yasaklandı.

Doğumlar 

• 1589 – Jan Stanisław Sapieha, 1621’den itibaren ölümüne kadar Büyük Litvanya Mareşali (ö. 1635)
• 1755 – François Joseph Lefebvre, Napolyon tarafından tayin edilen Fransa mareşali (ö. 1820)
• 1767 – Benjamin Constant, İsviçre asıllı Fransız liberal yazardır (ö. 1830)
• 1789 – Carlos María de Alvear, Arjantinli bir asker, politikacı ve diplomattı (ö. 1852)
• 1806 – Max Stirner, Alman düşünür (ö. 1856)
• 1807 – Sadık Rıfat Paşa, Osmanlı Hariciye Nazırı (ö. 1857)
• 1811 – Évariste Galois, Fransız matematikçi (ö. 1832)
• 1821 – Antonio Ciseri, İsviçreli sanatçı (ö. 1891)
• 1825 – Johann Strauss, Avusturyalı besteci (ö. 1899)
• 1838 – Georges Bizet, Fransız besteci ve “Carmen” operasının yaratıcısı (ö. 1875)
• 1879 – Fritz Haarmann, Alman seri katildir (ö. 1925)
• 1881 – Pablo Picasso, İspanyol ressam ve heykeltıraş (ö. 1973)
• 1886 – Karl Polanyi, Macar düşünür (ö. 1964)
• 1888 – Richard E. Byrd, Amerikalı amiral ve kâşif (ö. 1957)
• 1889 – Abel Gance, Fransız yönetmen (ö. 1981)
• 1894 – Johan Wilhelm Rangell, 1941-1943 yılları arasında Finlandiya Başbakanı olarak görev yaptı (ö. 1982)
• 1894 – Aşık Veysel Şatıroğlu, Türk halk ozanı (ö. 1973)
• 1895 – Levi Eşkol, İsrail’in 4. Başbakanı (ö. 1969)
• 1897 – Erwin von Lahousen, 13 Mart 1943 ve 20 Temmuz 1944 tarihinde Adolf Hitler’e yapılan suikast girişimlerinde önemli bir oyuncu (ö. 1955)
• 1900 – Funmilayo Ransome-Kuti, Nijerya’da kadın hakları için öncülük eden bir avukat, bir öğretmen, bir politika lideri (ö. 1978)
• 1904 – Cemal Reşit Rey, Türk besteci, piyanist ve opera şefi (ö. 1985)
• 1911 – Celil Kiyekbayev, Sovyet Başkurt bilim insanı, Türkolog ve filolog (ö. 1968)
• 1913 – Klaus Barbie, Alman SS subayı (Lyon Kasabı olarak bilinen Nazi savaş suçlusu) (ö. 1991)
• 1921 – Mihai, Romanya Kralı (ö. 2017)
• 1926 – Jimmy Heath, Amerikalı caz saksofoncusu, besteci, aranjör ve müzik grubu kurucusu (ö. 2020)
• 1926 – Galina Vishnevskaya, Rus sopranodur (ö. 2012)
• 1927 – Jorge Batlle, Uruguaylı devlet ve siyaset adamı, avukat ve gazetecidir (ö. 2016)
• 1927 – Barbara Cook, Amerikalı şarkıcı ve oyuncudur (ö. 2017)
• 1927 – Lawrence Kohlberg, Amerikan psikolog ve akademisyen (ö. 1987)
• 1928 – Jeanne Cooper, Amerikalı oyuncudur (ö. 2013)
• 1928 – Peter Naur, Daninmarkalı bilişim uzmanı (ö. 2016)
• 1928 – Paulo Mendes da Rocha, Brezilyalı mimar (ö. 2021)
• 1928 – Marion Ross, Amerikalı aktris ve ses sanatçısıdır
• 1931 – Annie Girardot, Fransız oyuncu (ö. 2011)
• 1932 – Vitold Fokin, Kasım 1991’de Ukrayna’nın ilk başbakan yardımcısı seçildi
• 1936 – Martin Gilbert, İngiliz tarihçi (ö. 2015)
• 1940 – Bob Knight, Emekli Amerikalı basketbol antrenörüdür
• 1941 – Helen Reddy, Avustralyalı müzisyen, aktivist, aktris ve söz yazarı (ö. 2020)
• 1941 – Anne Tyler, Amerikalı romancı
• 1943 – Hasan Nail Canat, Türk yazar (ö. 2004)
• 1946 – Elías Figueroa, Şilili eski millî futbolcudur
• 1948 – Dave Cowens, Amerikalı eski profesyonel basketbolcu ve koçu
• 1950 – Chris Norman, İngiliz yorumcu
• 1951 – Anne Alvaro, Fransız oyuncu
• 1953 – Memduh Büyükkılıç, Türk hekim ve siyasetçi
• 1953 – Casim Yakub, Kuveytli millî futbolcudur
• 1955 – Glynis Barber, Güney Afrikalı aktris
• 1955 – Mahmut Hekimoğlu, Türk oyuncu ve yapımcı (ö. 2016)
• 1955 – Gale Anne Hurd, Amerikalı film ve televizyon yapımcısı
• 1956 – Matthias Jabs, Alman gitarist ve şarkı yazarı
• 1957 – Nancy Cartwright, Amerikalı film ve televizyon oyuncusu, komedyen ve seslendirme sanatçısı
• 1957 – Robbie McIntosh, İngiliz gitarist
• 1960 – Hong Sang-soo, Güney Koreli film yönetmeni ve senarist
• 1961 – Chad Smith, Amerikalı müzisyen, aktör
• 1963 – Tracy Nelson, Amerikalı oyuncudur
• 1964 – Nicole Hohloch, Alman şarkıcı
• 1964 – Kevin Michael Richardson, İngiliz bir komedyen ve oyuncudür
• 1965 – Valdir Benedito, Brezilyalı millî futbolcudur
• 1968 – Oğuz Yılmaz, Türk şarkıcı (ö. 2021)
• 1969 – İbrahim Hasanbeyov, Azeri futbolcudur (ö. 1999)
• 1969 – Oleg Salenko, Rusya ve Ukrayna eski millî futbol takımlarında forma giymiş golcü
• 1970 – Adam Goldberg, Amerikalı oyuncu, yönetmen ve yapımcıdır
• 1970 – Damir Mrsic, Bosna-Hersek ulusal takımının basketbolcusudur
• 1970 – Rafa, İspanyol futbolcu
• 1971 – Elif Şafak, Türk yazar
• 1973 – Fırat Aydınus, Türk futbol hakemi
• 1973 – Lamont Bentley, Amerikalı oyuncudur (ö. 2005)
• 1974 – Agustín Julio, Kolombiyalı millî futbolcu ve teknik direktördür
• 1975 – Eirik Glambek Bøe, Norveçli müzisyen, vokalist, söz yazarıdır
• 1975 – Onur Şenay, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu
• 1975 – Zadie Smith, İngiliz roman, hikâye ve deneme yazarı
• 1975 – Antony Starr, Yeni Zelandalı oyuncu
• 1976 – Ahmed Dokhi, Suudi Arabistanlı futbolcu
• 1977 – The Alchemist, Amerikalı prodüktör, DJ ve rapçidir
• 1977 – Birgit Prinz, Alman eski futbolcudur
• 1978 – Zachary Knighton, Amerikalı oyuncudur
• 1978 – Robert Mambo Mumba, Kenyalı millî futbolcu ve teknik direktördür
• 1979 – Bat for Lashes, İngiliz şarkıcı, şarkı yazarı ve müzisyen
• 1979 – Milena Leticia Roucka, Kanadalı profesyonel bayan güreşçi
• 1981 – Josh Henderson, Amerikalı oyuncu model ve şarkıcı
• 1981 – Shaun Wright-Phillips, İngiliz eski futbolcudur
• 1984 – Federico Higuaín, Arjantinli futbolcu
• 1984 – Katy Perry, Amerikalı şarkıcı ve söz yazarı
• 1984 – Iván Ramis, İspanyol eski futbolcudur
• 1984 – Karolina Šprem, Hırvat tenis oyuncusu
• 1985 – Ciara, Amerikalı şarkıcı, müzik yapımcısı, dansçı, oyuncu, manken, söz yazarı ve video klip yönetmeni
• 1985 – Günel, Azeri şarkıcı
• 1985 – Daniele Padelli, İtalyan futbolcudur
• 1986 – Roger Espinoza, Honduraslı millî futbolcudur
• 1987 – Darron Gibson, İrlandalı millî futbolcudur
• 1988 – Chandler Parsons, Amerikalı profesyonel basketbolcu
• 1990 – Mattia Cattaneo, İtalyan profesyonel bir yol bisikleti yarışçısıdır
• 1990 – Sara Chafak, Fin güzellik kraliçesi
• 1990 – Milena Rašić, Sırp voleybol oyuncusu
• 1993 – Ediz Yıldırımer, Türk yüzücü
• 1994 – Gor Minasyan, Ermeni halterci
• 1997 – Federico Chiesa, İtalyan millî futbolcudur
• 2001 – Elisabeth, Belçika tahtının varisi

Ölümler 

• 1154 – Stephen, İngiltere Kralı (d. 1096)
• 1180 – John of Salisbury, İngiliz din adamı, yazar, eğitimci ve diplomat (d. 1120)
• 1400 – Geoffrey Chaucer, İngiltere’nin ve İngilizce edebiyatın ilk büyük şairi (d. 1340)
• 1495 – II. João, Portekiz’in onüçüncü kralıdır (d. 1455)
• 1647 – Evangelista Torricelli, İtalyan fizik ve matematik bilgini (d. 1608)
• 1760 – II. George, 1706-1727 arasında Cambridge Markisi ve Dükü, 1727-1760 arasında Büyük Britanya kralı ve Hannover elektörü (d. 1683)
• 1833 – Abbas Mirza, İran’da hüküm süren Kaçar Hanedanı’nın veliahtı (d. 1789)
• 1861 – Friedrich Carl von Savigny, Alman hukukçu (d. 1779)
• 1882 – Emma Stebbins, Amerikalı heykeltıraş (d. 1815)
• 1910 – Willie Anderson, İskoç asıllı Amerikalı golfçü (d. 1879)
• 1920 – I. Aleksandros, Yunanistan Kralı (d. 1893)
• 1924 – Ziya Gökalp, Türk yazar ve siyasetçi (d. 1876)
• 1935 – Henri Pirenne, Belçikalı tarihçi (d. 1862)
• 1938 – Alfonsina Storni, bir Arjantin’li yazardır (d. 1892)
• 1945 – Robert Ley, Nazi Almanyası’nda politikacı (d. 1890)
• 1950 – Yi Kwang-su, Koreli romancı, yazar, şair ve gazeteci (d. 1892)
• 1953 – Mehmed Baha Pars, Türk besteci (d. 1877)
• 1953 – Holger Pedersen, Danimarkalı dilbilimci (d. 1867)
• 1956 – Risto Ryti, Finlandiyalı politikacı (d. 1889)
• 1957 – Edward John Moreton Drax Plunkett, İrlanda asıllı, Britanyalı yazar, tiyatrocu, öykücüdür (d. 1878)
• 1957 – Naile Sultan, II. Abdülhamid’in kızı (d. 1884)
• 1960 – Walther Krause, Alman general (d. 1890)
• 1963 – Björn Þórðarson, İzlanda Başbakanı (d. 1879)
• 1973 – Abebe Bikila, Etiyopyalı maratoncu (Olimpiyatlarda iki kez maraton şampiyonu) (d. 1932)
• 1974 – Fahrettin Altay, Türk asker ve siyasetçi (Türk Kurtuluş Savaşı komutanlarından) (d. 1880)
• 1976 – Raymond Queneau, Fransız yazar ve şair (d. 1903)
• 1977 – Félix Gouin, Fransız siyasetçi ve eski başbakan (d. 1884)
• 1984 – Hıdır Aslan, Türk sosyalist devrimci (d. 1958)
• 1993 – Vincent Price, Amerikalı aktör (d. 1911)
• 1994 – Mildred Natwick, Amerikalı aktris (d. 1905)
• 1999 – Payne Stewart, Amerikalı golfçü (d. 1957)
• 2000 – Nejat Saydam, Türk sinema yönetmeni, senarist ve oyuncu (d. 1929)
• 2001 – Süreyya İsfendiyari Bahtiyari, İran Kraliçesi (d. 1932)
• 2002 – Richard Harris, İrlandalı sinema oyuncusu (d. 1930)
• 2003 – Behram Kurşunoğlu, Türk fizikçi (d. 1922)
• 2008 – Müslüm Magomayev, Azeri opera şarkıcısı (d. 1942)
• 2010 – Lisa Blount, Amerikalı oyuncu ve yapımcı (d. 1957)
• 2012 – Jacques Barzun, Fransız kökenli Amerikalı fikir ve kültür tarihçisi (d. 1907)
• 2013 – Arthur Danto, Amerikalı sanat eleştirmeni, profesör ve filozoftur (d. 1924)
• 2013 – Bill Sharman, Amerikalı eski profesyonel basketbolcu ve koçtur (d. 1926)
• 2013 – Marcia Wallace, Amerikalı karakter oyuncusu, komedyen ve bilgi yarışması sunucusu (d. 1942)
• 2014 – Jack Bruce, İskoç basçı, şarkıcı-söz yazarı, müzisyen ve besteci (d. 1943)
• 2014 – Reyhane Cebbari, İran’da Murteza Abdulali Serbendi’yi öldürdüğü iddiasıyla suçlu bulunup idam edilen kadın (d. 1988)
• 2015 – Fehmi Demir, Türk siyasetçi ve Hak ve Özgürlükler Partisi Genel Başkanı (d. 1957)
• 2015 – Lisa Jardine, Britanyalı tarihçi, yazar ve akademisyen (d. 1944)
• 2015 – Flip Saunders, Eski basketbol oyuncusu (d. 1955)
• 2016 – Margit Bara, Macar sinema oyuncusu (d. 1928)
• 2016 – Carlos Alberto Torres, Brezilyalı eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1944)
• 2017 – Jack Bannon, Amerikalı sinema ve dizi oyuncusudur (d. 1940)
• 2017 – Vilnis Edvīns Bresis, Leton siyasetçidir (d. 1938)
• 2017 – Ronald Breslow, Amerikalı kimyager, profesör, eğitimci ve akademisyendir (d. 1931)
• 2018 – Sara Anzanello, İtalyan voleybolcu (d. 1980)
• 2019 – Salvador Freixedo, İspanyol Roma Katolik papaz, ufolog, parapsikolog ve yazar (d. 1923)
• 2019 – Rafael Ninyoles i Monllor, İspanyol sosyolog ve dilbilimci (d. 1943)
• 2020 – Masatoshi Abe, Japon siyasetçi (d.1942)
• 2020 – Dolores Abril, İspanyl şarkıcı ve aktris (d. 1939)
• 2020 – Ernesto Contreras, Arjantinli bisikletçi (d. 1937)
• 2020 – Diane di Prima, Amerikalı şair, devrimci anarşist, yayıncı, editör, oyun yazarı ve eğitimci (d. 1934)
• 2020 – İzzet İbrahim ed-Duri, Iraklı eski bir politikacı ve askeri komutan (d. 1942)
• 2020 – Lee Kun-hee, Samsung’un Yönetim Kurulu Başkanı olan Güney Koreli işadamı (d. 1942)
• 2020 – Johnny Leeze, İngiliz tiyatro, sinema ve dizi oyuncu (d. 1941)
• 2020 – Kazimierz Wardak, Polonyalı atlet (d. 1947)