Tarihte Bugün : Roma, İtalya’nın Başkenti Oldu

2 Ekim, Miladi takvime göre yılın 275. (artık yıllarda 276.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 90.

Demiryolu

• 2 Ekim 1890 Dr. Kaymakam Şakir görevli gittiği Hicaz’da Cidde ile Arafat arasına mükemmel bir demiryolu tesis edilmesi gerektiğini ileri sürdü.

Olaylar

• 1187 – Selahaddin Eyyubi, Kudüs’ü zapt ederek 88 yıllık Haçlı işgaline son verdi.
• 1552 – Korkunç İvan komutasındaki Ruslar, Kazan’ı işgal etti.
• 1608 – Modern teleskopun prototipi, Hollandalı gözlük üreticisi Hans Lippershey tarafından yapıldı.
• 1836 – Charles Darwin, İngiliz Kraliyet Donanması’na ait HMS Beagle gemisi ile çıktığı, Brezilya, Galapagos Adaları ve Yeni Zelanda’yı kapsayan 5 yıllık gezisinden İngiltere’ye döndü. Bu çalışmaları, 1859’da yayımlayacağı Türlerin Kökeni adlı kitabının kaynağını oluşturdu.
• 1870 – Roma, İtalya’nın başkenti oldu.
• 1895 – Trabzon’da Ermeni isyanı başladı.
• 1919 – ABD Başkanı Woodrow Wilson felç geçirdi.
• 1924 – Milletler Cemiyeti’nin 47 üyesi zorunlu tahkim protokolünü imzaladı.
• 1928 – Gizli Katolik örgüt Opus Dei, Madrid’de kuruldu.
• 1935 – İtalyan ordusu Etiyopya’ya girdi.
• 1941 – Almanlar, Sovyetler Birliği’ne karşı Tayfun Harekâtı olarak bilinen bir genel taarruz başlattılar.
• 1948 – Türk Basın Birliği basında 50 yılını dolduran 96 yazar için bir tören düzenledi.
• 1950 – Charles M. Schulz’un çizdiği Snoopy isimli köpeğin maceralarının anlatıldığı Peanuts bant karikatürü ilk kez yayımlandı.
• 1953 – Batı Almanya, NATO’ya kabul edildi.
• 1957 – ODTÜ’nün temeli atıldı.
• 1958 – Fransız kolonisi Gine, bağımsızlığını ilan etti.
• 1966 – Vicente Calderón Stadyumu açıldı.
• 1968 – Meksika’da üniversite işgali. Meksika güvenlik güçlerinin müdahalesi üzerine yüzden fazla öğrenci öldü.
• 1969 – Yargıtay, 6 öğrenci örgütünü siyasetle uğraştıkları gerekçesiyle kapattı.
• 1970 – Ankara’da, Merkezi Antlaşma Örgütü (CENTO) binasına bomba atıldı.
• 1974 – Eski Millî Birlik Komitesi üyesi General Cemal Madanoğlu ve arkadaşları beraat ettiler.
• 1975 – ABD, Türkiye’ye konulan silah ambargosunu kısmen kaldırdı.
• 1978 – Milliyetçi Hareket Partisi sıkıyönetim ilan edilmesini istedi.
• 1979 – 10 Temmuz 1977’de kahvehane basıp 2 kişiyi öldüren sol görüşlü militan Necdet Adalı, Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı 1 Numaralı Askerî Mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı.
• 1980 – Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) avukatlarından Ahmet Hilmi Veziroğlu ölü bulundu. Bursa Emniyet Müdürlüğü, Veziroğlu’nun Emniyet binasından atlayarak intihar ettiğini iddia etti.
• 1980 – Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Van’da halka seslendi: “Cumhuriyet tehlikeye düştüğü anda; Atatürk’ün bize emanet ettiği topraklar, bu tertemiz topraklar tehlikeye düştüğü anda biz duramazdık. Ya çekip gidecektik veyahut bu harekâtı yapacaktık.”
• 1984 – 12 Eylül Darbesi sonrası ilk grev Tuzla’da iki tersanede başladı.
• 1989 – TRT 3 ve GAP TV resmen yayına başladı.
• 1990 – Çin Hava Yolları’na ait bir Boeing 737 kaçırıldı, Guangzhou hava alanına indikten sonra iki uçağa çarptı; 132 kişi öldü.
• 1992 – Ege Denizi’ndeki tatbikatlar sırasında, ABD’ye ait uçak gemisinden atılan iki füze Türk muhribi Muavenet’e isabet etti; olayda gemi komutanıyla birlikte 5 denizci öldü.
• 1996 – Peru Hava Yolları’na ait bir Boeing 757, Lima’dan kalktıktan hemen sonra Büyük Okyanus’a düştü; 70 kişi öldü.
• 1997 – AB üyesi ülkeler Amsterdam Antlaşması’nı imzaladı.
• 2001 – 11 Eylül saldırıları’nın da etkisiyle Swissair hisseleri sert bir düşüş yaşadı ve iflasıyla sonuçlanan süreç başladı.
• 2006 – Müjdat Gezen Tiyatrosu, Semra Sezer tarafından açıldı.

Doğumlar

• 1452 – III. Richard, İngiltere Kralı (ö. 1485)
• 1568 – Marino Ghetaldi, Ragusalı bilim insanı (ö. 1626)
• 1616 – Andreas Gryphius, Alman şair (ö. 1664)
• 1768 – William Beresford, İngiliz-İrlandalı asker ve politikacı (ö. 1854)
• 1828 – Charles Floquet, Fransa Başbakanı (ö. 1896)
• 1832 – Edward Burnett Tylor, İngiliz antropolog (ö. 1917)
• 1847 – Paul von Hindenburg, Alman asker ve politikacı (ö. 1934)
• 1851 – Ferdinand Foch, Fransız asker (ö. 1929)
• 1852 – William O’Brien, İrlandalı gazeteci ve siyasetçi (ö. 1928)
• 1852 – William Ramsay, İskoç kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (ö. 1916)
• 1869 – Mahatma Gandi, Hindistan’ın bağımsızlık lideri (ö. 1948)
• 1886 – Robert Julius Trumpler İsviçreli-Amerikan gök bilimci (ö. 1956)
• 1890 – Groucho Marx, Amerikalı komedyen ve oyuncu (ö. 1977)
• 1897 – Bud Abbott, Amerikalı komedyen ve aktör (ö. 1974)
• 1904 – Graham Greene, İngiliz romancı (ö. 1991)
• 1904 – Lal Bahadur Shastri, Hindistan Başbakanı (ö. 1966)
• 1935 – Omar Sivori, Arjantinli futbolcu (ö. 2005)
• 1939 – Özcan Arkoç, Türk futbolcu ve teknik direktör (ö. 2021)
• 1940 – Murat Soydan, Türk sinema ve dizi oyuncusu
• 1941 – Les Lazarowitz, Amerikalı dublaj ve ses mühendisi (ö. 2017)
• 1943 – Paul Van Himst, Belçikalı futbolcu ve teknik direktör
• 1945 – Işıl Yücesoy, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu, ses sanatçısı
• 1948 – Siim Kallas, Estonya Başbakanı
• 1951 – Romina Power, İtalyan şarkıcı ve şarkı sözü yazarı
• 1951 – Sting, İngiliz müzisyen
• 1962 – Çiğdem Anad, Türk muhabir, yazar ve sunucu
• 1966 – Yokozuna, Amerikalı profesyonel güreşçi (ö. 2000)
• 1968 – Jana Novotná, Çek tenisçi (ö. 2017)
• 1969 – Murat Garipağaoğlu, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
• 1970 – Maribel Verdú, İspanyol oyuncu
• 1971 – Yosi Mizrahi, Yahudi asıllı Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu
• 1971 – James Root, Amerikalı müzisyen
• 1971 – Tiffany, Amerikalı şarkıcı
• 1972 – Halis Karataş, Türk jokey
• 1973 – Lene Nystrøm, Norveçli vokal, oyuncu ve müzisyen
• 1973 – Proof, Amerikalı rapçi (ö. 2006)
• 1974 – Michelle Krusiec, Amerikalı sinema oyuncusu
• 1976 – Burcu Esmersoy, Türk televizyon sunucusu ve oyuncu
• 1976 – Cemal Hünal, Türk aktör
• 1977 – Reginaldo Araújo, Brezilyalı futbolcu (ö. 2016)
• 1978 – Ayumi Hamasaki, Japon müzisyen
• 1978 – Simon Pierro, Alman sihirbaz ve TV sunucusu
• 1979 – Primož Brezec, Slovenyalı basketbolcu
• 1979 – Francisco Fonseca, Meksikalı futbolcu
• 1981 – Luke Wilkshire, Avustralyalı millî futbolcu
• 1982 – Tyson Chandler, Amerikalı profesyonel basketbolcu
• 1982 – Esra Gümüş, Türk voleybolcu
• 1984 – Marion Bartoli, Eski profesyonel Fransız tenisçi
• 1985 – Çağlar Birinci, Türk futbolcu
• 1986 – Camilla Belle, Amerikalı oyuncu
• 1987 – Joe Ingles, Avustralyalı profesyonel basketbolcu
• 1988 – Ivan Zaytsev, Rus asıllı İtalyan voleybolcu
• 1991 – Roberto Firmino, Brazilyalı futbolcu
• 1993 – Michy Batshuayi, Kongo asıllı Belçikalı millî futbolcu
• 1996 – Ryoma Watanabe, Japon futbolcu

Ölümler

• 829 – II. Mihail, 820- 2 Ekim 829 döneminde Bizans imparatoru (d. 770)
• 1709 – Ivan Mazepa, 1687 ile 1708 arasında Kazak hetmanı (d. 1639)
• 1803 – Samuel Adams, Amerikalı siyasetçi (d. 1722)
• 1804 – Nicolas Joseph Cugnot, Fransız mucit ve bilim adamı (d. 1725)
• 1852 – Karel Bořivoj Presl, Çek botanikçi (d. 1794)
• 1853 – François Jean Dominique Arago, Fransız fizikçi, matematikçi, astronom ve politikacı (d. 1786)
• 1865 – Karl Klaus von der Decken, Alman kâşif (d. 1834)
• 1892 – Ernest Renan, Fransız filozof, tarihçi ve filolog (d. 1823)
• 1900 – Hugo Rheinhold, Alman heykeltıraş (d. 1853)
• 1916 – Dimcho Debelyanov, Bulgar şair (d. 1887)
• 1920 – Max Bruch, Alman besteci ve orkestra şefi (d. 1838)
• 1921 – II. William, Württemberg Krallığı’nın son Kralı (d. 1848)
• 1927 – Svante Arrhenius, İsveçli kimyacı ve Nobel Kimya Ödülü sahibi (d. 1859)
• 1938 – Alexandru Averescu, Romanyalı mareşal ve siyaset adamı (d. 1859)
• 1946 – Ignacy Mościcki, Polonya Cumhurbaşkanı (d. 1867)
• 1953 – Reşat Şemsettin Sirer, Türk siyasetçi (d. 1903)
• 1958 – Marie Stopes, İngiliz doğum kontrolü ve kadın hakları savunucusu (d. 1880)
• 1966 – Faik Üstün, Türk siyasetçi ve devlet adamı (d. 1884)
• 1968 – Marcel Duchamp, Fransız sanatçı (d. 1887)
• 1973 – Cemal Sahir Kehribarcıoğlu, Türk besteci ve operet sanatçısı (d. 1900)
• 1973 – Paavo Nurmi, Fin atlet (d. 1897)
• 1985 – Rock Hudson, Amerikalı sinema oyuncusu (d. 1925)
• 1987 – Peter Medawar, Brezilyalı/Büyük Britanyalı biyolog (d. 1915)
• 1988 – Alec Issigonis, Yunan asıllı Britanyalı Mini marka otomobilin tasarımcısı (d. 1906)
• 1989 – Yalın Tolga, Türk tiyatro sanatçısı (d. 1931)
• 1991 – I. Dimitrios Papadopulos, Fener Rum Ortodoks Patrikhanesi Patriği (d. 1914)
• 1993 – William Berger, Avusturyalı sinema oyuncusu (d. 1928)
• 1996 – Andrey Lukanov, Bulgar politikacı (d. 1938)
• 1998 – Gene Autry, Amerikalı şarkıcı ve aktör (b. 1907)
• 1999 – Heinz G. Konsalik, Alman romancı (d. 1921)
• 2000 – Amadou Karim Gaye, Senegalli politikacı, asker, veteriner ve doktor (d. 1913)
• 2000 – Elek Schwartz, Rumen futbolcu ve teknik direktör (d. 1908)
• 2003 – Otto Günsche, Alman SS subayı ve Hitler’in yaveri (d. 1917)
• 2005 – Münip Özben, Türk ressam (d. 1932)
• 2008 – Choi Jin-sil, Güney Koreli aktris (d. 1968)
• 2008 – Gıyasettin Emre, Türk siyasetçi ve Türkiye’nin ilk bağımsız Milletvekili (d. 1910)
• 2014 – György Lázár, Macar mühendis ve siyasetçi (d. 1924)
• 2015 – Brian Friel, İrlandalı çevirmen ve oyun yazarı (d. 1929)
• 2016 – Georg Apenes, Norveçli siyasetçi, bürokrat ve hukukçu (d. 1940)
• 2016 – Neville Marriner, İngiliz orkestra şefi ve viyolonist (d. 1924)
• 2017 – Donna Ares, Bosnalı kadın pop müzik şarkıcısı (d. 1977)
• 2017 – Evangelina Elizondo, Meksikalı aktris (d. 1929)
• 2017 – Klaus Huber, İsviçreli besteci, eğitimci ve akademisyen (d. 1924)
• 2017 – Friedrich von Löffelholz, Eski Alman bisiklet yarışçısı (d. 1953)
• 2017 – Paul Otellini, Amerikalı iş insanı (d. 1950)
• 2017 – Marcel Germain Perrier, Fransız Katolik piskoposu (d. 1933)
• 2017 – Tom Petty, Amerikalı rock şarkıcısı, besteci, müzisyen, yapımcı ve aktör (d. 1950)
• 2018 – Smilja Avramov, Sırp akademisyen, hukukçu ve yazar (d. 1918)
• 2018 – Geoffrey Emerick, İngiliz ses mühendisi (d. 1945)
• 2018 – Thampi Kannanthanam, Hint film yönetmeni, senarist, yapımcı ve oyuncu (d. 1953)
• 2018 – Roman Kartsev, Rus oyuncu ve komedyen (d. 1939)
• 2018 – Cemal Kaşıkçı, Suudi gazeteci ve yazar (d. 1958)
• 2019 – Julie Gibson, Amerikalı oyuncu, dublaj sanatçısı, şarkıcı ve eğitimci (d. 1913)
• 2019 – Giya Kancheli, Sovyet ve Gürcü besteci (d. 1935)
• 2019 – Cafer Kaşani, İranlı millî futbolcu (d. 1944)
• 2019 – Isaac Promise, Nijeryalı millî futbolcu (d. 1987)
• 2019 – Kim Shattuck, Amerikalı punk-rock müziği sanatçısı ve söz yazarı (d. 1963)
• 2019 – Hargovind Laxmishanker Trivedi, Hint nefrolog, immünolog, organ nakli uzmanı ve kök hücre araştırmacısı (d. 1932)
• 2020 – Zeki Ergezen, Türk siyasetçi (d. 1949)

Tatiller ve özel günler

• Fırtına: Kuş Geçimi Fırtınası
• Dünya Şiddetten Kaçınma Günü (Nonviolence)