Tarihte Bugün: Alman Çeşmesi Açıldı

27 Ocak, Miladi takvime göre yılın 27. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 338 gün vardır (artık yıllarda 339).

Demiryolu

• 27 Ocak 1906 Hicaz Demiryolu İşletme İdaresi kurularak inşaat işleri ile işletme birbirinden ayrıldı. Bu tarihe kadar Hicaz Demiryolunda 750 km ray döşenmişti.

Olaylar

• 1521 – Mastaba Meydan Muharebesi: Canberdi Gazali İsyanı bastırıldı.
• 1695 – II. Ahmet’in ölümüyle, II. Mustafa Osmanlı padişahı oldu.
• 1785 – Georgia Üniversitesi (Amerika Birleşik Devletleri) kuruldu.
• 1880 – Thomas Edison, elektrik ampulünün patentini aldı.
• 1901 – A.
• 1915 – Amerika Birleşik Devletleri Deniz Kuvvetleri, Haiti’yi işgal etti.
• 1918 – Amerikalı romancı Edgar Rice Burroughs’un yarattığı “Tarzan”ı konu alan ilk film, Gorillerin Tarzanı (Tarzan of the Apes) adıyla ABD’de gösterime girdi. Oyuncu Elmo Lincoln, beyazperdenin ilk Tarzan’ı oldu.
• 1923 – İzmir’e gelen Mustafa Kemal Paşa, Karşıyaka’da trenden inerek, Ege gezisine başladığı gün (14 Ocak) ölen annesinin (Zübeyde Hanım) kabrini ziyaret etti.
• 1926 – John Logie Baird ilk televizyon yayınını gerçekleştirdi.
• 1934 – Fransa’da Camille Chautemps istifa etti. Yeni hükûmeti, Édouard Daladier kurdu.
• 1934 – İpek Film Stüdyosu senaryo yarışması açtı.
• 1937 – Cenevre’de Milletler Cemiyeti toplantısında, Hatay’ın bağımsızlığı kabul edildi.
• 1940 – Millî Koruma Kanunu, Resmi Gazete’de yayınlandı.
• 1941 – II. Dünya Savaşı’nda İngilizler Eritre’ye girdi.
• 1943 – Varlık Vergisini ödemeyen mükellefler, borçlarını “bedenen çalışarak ödemeleri” için çalışma kamplarına gönderildi. Tümü İstanbullu gayrimüslimlerden oluşan 32 kişilik ilk kafile Aşkale’ye doğru yola çıktı.
• 1945 – Sovyetler Birliği’nin Kızıl Ordu birlikleri, Polonya’da Almanya’nın kurduğu Auschwitz-Birkenau Toplama ve İmha Kampını ele geçirdi.
• 1947 – Öğretim kurumları dışında din eğitimine izin verildi.
• 1948 – İlk teyp satışa çıktı.
• 1954 – Köy Enstitüleri ile İlk Öğretmen Okullarını, “İlk Öğretmen Okulları” adı altında birleştiren yasa Meclis’te kabul edildi. Böylece Köy Enstitüleri kapatıldı.
• 1954 – Millet Partisi kapatıldı; din esasına dayanan ve amacını gizleyen bir parti olduğu iddia edildi, yöneticileri de birer gün hapis ve 250’şer kuruş para cezasına çarptırıldı.
• 1956 – Yabancı petrol şirketi Mobil, Türkiye’de petrol arama ruhsatını alan ilk firma oldu.
• 1958 – Kıbrıs’ta 10 bin Türk “Taksim” lehinde gösteri yaptı. İngiliz askerleri topluluğun üzerine zırhlı araçlarla yürüdü, yaralananlar oldu.
• 1961 – Benoit Gouin, Kanadalı oyuncu
• 1965 – Ord. Prof. Ali Fuat Başgil’in 5 yıl hapsi istendi. Ali Fuat Başgil İsviçre’de Fransızca olarak 27 Mayıs Askeri İhtilali adlı bir kitap yayınlamıştı.
• 1967 – Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğrencileri, yeni yönetmelik hükümlerini protesto için boykota başladılar.
• 1967 – Apollo-1 uzay aracı, Kennedy Uzay Merkezi’nde test edildiği sırada yandı: Astronotlar Gus Grissom, Edward Higgins White ve Roger Chaffee hayatlarını kaybetti.
• 1969 – İstanbul Aksaray’daki Küçük Opera Tiyatrosu tamamen yandı.
• 1969 – Türkiye Tekstil, Örme ve Giyim Sanayi İşçileri Sendikası’na (TEKSİF) bağlı 5 fabrikada daha grev başladı. 7915 işçi işi bıraktı.
• 1971 – Türkiye İşçi Partisi Amasya İl Başkanı Şerafettin Atalay öldürüldü.
• 1972 – Süleyman Demirel, “Rejimi değiştirme gayreti siyasi suç değildir” dedi.
• 1973 – Amerika Birleşik Devletleri ve Vietnam ateşkes anlaşması imzaladı.
• 1973 – Türkiye’nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ve Konsolos Bahadır Demir, Ermeni örgüt ASALA tarafından öldürüldü.
• 1974 – Kıbrıs’ı Yunanistan’a vermek isteyen EOKA lideri Yorgo Grivas, Kıbrıs’ta kalp krizinden öldü, öldüğünde 75 yaşındaydı.
• 1976 – Balıkesir’de Adem Özkan adlı bir kişi, tarlalarını satarak geçimini sağlayan dedesini son tarlaları da satışa çıkarması üzerine uykudayken eldivenle boğarak öldürdü. 12 Eylül döneminde idam edildi.
• 1980 – Beyoğlu’ndaki tarihi Markiz Pastanesi kapandı. Markiz, 23 Aralık 2003’te yeniden açıldı.
• 1983 – Dünyanın en uzun (53,9 km) denizaltı tüneli olan Seikan Tüneli açıldı. Tünel Japonya’nın Honshu ve Hokkaido adalarını birbirine bağlıyor.
• 1984 – Ankara Cumhuriyet Savcı Yardımcısı Doğan Öz’ü öldürmekten sanık İbrahim Çiftçi hakkındaki ölüm cezası kararı Yargıtayca bozuldu. Altı yıldır tutuklu bulunan İbrahim Çiftçi tahliye edildi.
• 1988 – Server Tanilli’nin Nasıl Bir Demokrasi İstiyoruz adlı kitabı toplatıldı.
• 1991 – Somali diktatörü Siad Barre, isyancıların Başkent Mogadişu’yu ele geçirmesi üzerine ülkeden kaçtı.
• 1994 – İçişleri Bakanı Nahit Menteşe, İstanbul Kumkapı Polis Karakolu’nda gözaltına alınan Vakkas Dost isimli vatandaşın, polis memuru Nurettin Öztürk tarafından dövülerek öldürüldüğünü açıkladı.
• 1994 – Özgür Gündem gazetesinin Ankara temsilciliğinde patlama oldu. Gazetenin Ankara Haber Merkezi’ne de molotofkokteyli atıldı.
• 1995 – Eylül 1994’ten beri Paris’te cezaevinde bulunan Dev-Sol lideri Dursun Karataş, 1995’te serbest bırakıldı. Dursun Karataş, sahte kimlikle Fransa’ya giriş yaparken tutuklanmıştı.
• 1995 – Çocuk Hakları Sözleşmesi, Türkiye tarafından çekince koyularak kabul edildi.
• 1996 – Bodrum açıklarındaki Kardak kayalıklarına, Yunan ve Türk gazetecilerin ayrı ayrı bayrak dikmeleri Türkiye ile Yunanistan arasında gerilim yarattı.
• 1996 – Bursa’da 1963 yılından beri hizmet veren Teleferik özelleştirildi.
• 2000 – Kamuoyunda, İkinci Manisa davası olarak bilinen 10’u tutuklu 14 sanığın yargılandığı ve Yargıtay tarafından iki kez usulden bozulan davada, sanıklar, 2 yıl 6 ay ile 15 yıl arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı.
• 2010 – Apple’ın patronu Steve Jobs, aylardır beklenen taşınabilir bilgisayar ve akıllı telefon arası çok fonksiyonlu tablet bilgisayarı iPad’i tanıttı.
• 2013 – Brezilya’nın Santa Maria şehrinde bir gece kulübünde düzenlenen gösteri sırasında yangın çıktı ve 245 kişi yanarak hayatını kaybetti.^[1]
• 2014 – Suriye’ye İsrail hava saldırısı gerçekleşti.

Doğumlar

• 1571 – I. Abbas, Safevi Hanedanlığının 5. hükümdarı (ö. 1629)
• 1585 – Hendrick Avercamp, Hollandalı ressam (ö. 1634)
• 1662 – Richard Bentley, İngiliz ilahiyatçı ve eleştirmen (ö. 1742)
• 1679 – Jean François de Troy, Fransız Rokoko ressamı ve duvar halısı tasarımcı (ö. 1752)
• 1756 – Wolfgang Amadeus Mozart, Avusturyalı besteci (ö. 1791)
• 1775 – Friedrich Schelling, Alman İdealist düşünür (ö. 1854)
• 1808 – David Strauss, Alman ilahiyatçısı ve filozofu (ö. 1874)
• 1814 – Eugène Viollet-le-Duc, Fransız mimar ve teorisyen (ö. 1879)
• 1820 – Juan Crisóstomo Falcón, Venezuela devlet başkanı (ö. 1870)
• 1823 – Edouard Lalo, Fransız besteci (ö. 1892)
• 1826 – Mihail Yevgrafoviç Saltıkov-Şçedrin, Rus hiciv ustası ve romancı (ö. 1889)
• 1832 – Lewis Carroll, İngiliz yazar, matematikçi ve mantıkçı (ö. 1898)
• 1832 – Arthur Hughes, İngiliz ressam ve resimleyici (ö. 1915)
• 1836 – Leopold von Sacher-Masoch, Avusturyalı yazar (ö.1895)
• 1848 – Tōgō Heihachirō, Japon Filo Amirali (ö. 1934)
• 1850 – Edward Smith, İngiliz deniz subayı (ö. 1912)
• 1852 – Fulgence Bienvenüe, Fransız inşaat mühendisi (ö. 1936)
• 1859 – II. Wilhelm, Almanya İmparatoru (ö. 1941)
• 1859 – Pavel Milyukov, Rus tarihçi ve liberal politikacı (ö. 1943)
• 1860 – Gabriele Possanner, Avusturyalı hekim (ö. 1940)
• 1868 – Arthur Brofeldt, Fin siyasetçi (ö. 1928)
• 1878 – Olympe Démarez, Fransız avukat (ö. 1964)
• 1881 – Sveinn Björnsson, İzlanda’nın ilk Cumhurbaşkanı (ö. 1952)
• 1883 – Gottfried Feder, Alman ekonomist ve NSDAP’nin 6 kurucusundan biri (ö. 1941)
• 1886 – Frank Nitti, İtalyan mafya lideri (ö. 1943)
• 1888 – Victor Goldschmidt, Norveçli mineralog (ö. 1947)
• 1888 – George Relph, İngiliz aktör (ö. 1960)
• 1890 – Mauno Pekkala, Finlandiya Başbakanı (ö. 1952)
• 1893 – Song Qingling, Çinli devlet başkanı (ö. 1981)
• 1898 – Erich Zepler, Yahudi elektronik mühendisi ve satranç kompozitörü (ö. 1980)
• 1903 – John Carew Eccles, Avustralyalı nörofizyolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (ö. 1997)
• 1905 – Burhan Atak, Türk futbolcu (ö. 1987)
• 1910 – Edvard Kardelj, Yugoslav marksizminin kurucusu ve devrimci siyaset adamı (ö. 1979)
• 1910 – Felix Candela, İspanyol/Meksikalı mimar (ö.1997)
• 1919 – Hüseyin Peyda, Türk sinema oyuncusu (ö. 1990)
• 1921 – Donna Reed, Amerikalı oyuncu (ö. 1986)
• 1924 – Rauf Denktaş, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurucusu ve siyasetçi (ö. 2012)
• 1926 – Ingrid Thulin, İsveçli oyuncu (ö. 2004)
• 1928 – Marie Daëms, Fransız oyuncu (ö.2016)
• 1931 – Gazanfer Özcan, Türk tiyatro ve sinema sanatçısı (ö. 2009)
• 1932 – Boris Anfiyanoviç Şahlin, Sovyet jimnastikçi (üç Olimpiyatta altın madalya kazanan ve 10 kez dünya şampiyonu olan) (ö. 2008)
• 1934 – Edith Cresson, Fransa’nın ilk kadın Başbakanı
• 1936 – Samuel C. C. Ting, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi
• 1942 – Tasuku Honjo, Japon bilim insanı, immünolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi
• 1940 – Ahmet Kurtcebe Alptemoçin, Türk siyasetçi, eski Bursa milletvekili ve iş insanı
• 1944 – Mairead Corrigan, İrlandalı sosyal hizmet uzmanı (Katolik ve Protestanları bir araya getiren Barış İnsanları Örgütü’nün kurucusu ve 1976 Nobel Barış Ödülü’nün Betty Williams’la birlikte sahibi)
• 1944 – Nick Mason, İngiliz müzisyen ve Pink Floyd grubunun bateristi
• 1948 – Mikhail Baryshnikov, Rus dansçı
• 1948 – Valeri Brainin, Rus-Alman müzik yöneticisi, müzik bilimci, besteci ve şair
• 1955 – Nilgün Özhan Kasapbaşoğlu, Türk tiyatro, sinema oyuncusu ve seslendirme sanatçısı
• 1955 – Burhanettin Kocamaz, Türk siyasetçi
• 1957 – Frank Miller, Amerikalı çizgi romancı, yazar ve film yönetmeni
• 1964 – Lale Başar, Türk tiyatro, dizi ve sinema oyuncusu
• 1965 – Attila Sekerlioglu, Türk asıllı Avusturyalı futbolcu ve teknik direktör
• 1965 – Oktay Kaynarca, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu
• 1969 – Süleyman Atanısev, Türk tiyatro oyuncusu
• 1970 – Heather Nauert, Amerikalı gazeteci ve diplomat
• 1974 – Ole Einar Bjørndalen, Norveçli biatlet
• 1980 – Austin O’Riley, Amerikalı çıplak model ve pornografik film oyuncusu
• 1987 – Lupe Fuentes, Amerikalı çıplak model ve pornografik film oyuncusu
• 1992 – Jean Acosta Soares, Brezilyalı futbolcu
• 1997 – Betül Kutlu, Türk basketbolcu

Ölümler

• 98 – Nerva, Roma imparatoru (d. 30)
• 308 – Azize Nino, Gürcistan’da Hristiyanlığı yayan azize (d. 296)
• 457 – Marcianus, 450-457 arasında Doğu Roma İmparatoru (Bizans) (d. 396)
• 672 – Vitalianus, 657’den 672’deki ölümüne kadar Katolik Kilisesi için papalık yapmıştır
• 1635 – Nef’i, Türk şair (d. 1572)
• 1731 – Bartolomeo Cristofori, İtalyan müzik aleti yapımcısı (d. 1655)
• 1814 – Johann Gottlieb Fichte, Alman filozof (d. 1762)
• 1851 – John James Audubon, Amerikalı ressam (d. 1785)
• 1901 – Giuseppe Verdi, İtalyan besteci (d. 1813)
• 1910 – ‎Thomas Crapper‎‎, İngiliz tesisatçı ve iş insanı‎ (d. 1836)
• 1913 – Ebüzziya Tevfik Bey, Türk gazeteci, yazar, yayıncı ve hattat (d. 1849)
• 1922 – Nellie Bly, Amerikalı gazeteci (d. 1864)
• 1922 – Giovanni Verga, İtalyan yazar (d. 1840)
• 1930 – Leonardo de Mango, İtalyan ressam (d. 1843)
• 1933 – Charles Ernest Overton, Britanyalı biyofizikçi ve farmakolog (d. 1865)
• 1939 – Salih Münir Paşa, Türk diplomat ve eski Paris Büyükelçisi (d. 1859)
• 1940 – Isaac Babel, Sovyet-Rus yazar (d. 1894)
• 1949 – Boris Vladimiroviç Asafiev, Rus müzikolog ve besteci (d. 1884)
• 1967 – Luigi Tenco, İtalyan müzisyen (d. 1938)
• 1972 – Şefik İnan, Türk siyasetçi (d. 1913)
• 1974 – Georgios Grivas, Kıbrıslı asker ve Rum tedhiş örgütü EOKA’nın lideri (d. 1898)
• 1974 – Leo Geyr von Schweppenburg, Alman asker (d. 1886)
• 1974 – Rudolf Dassler, Puma’nın kurucusu (d. 1898)
• 1978 – Uğur Güçlü, Türk sinema oyuncusu (d. 1942)
• 1983 – Louis de Funès, Fransız sinema oyuncusu (d. 1914)
• 2008 – Suharto, Endonezya Devlet Başkanı (d. 1921)
• 2009 – John Updike, Amerikalı romancı (d. 1932)
• 2010 – Howard Zinn, Amerikalı tarihçi (d. 1922)
• 2010 – Jerome David Salinger, Amerikalı romancı (d. 1919)
• 2011 – Öner Ünalan, Türk yazar, çevirmen ve araştırmacı (d. 1935)
• 2014 – Pete Seeger, Amerikalı insan hakları savunucusu ve şarkıcı (d. 1919
• 2015 – Charles Townes, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1915)
• 2016 – Augusto Giomo, İtalyan basketbolcudur (d. 1940)
• 2017 – Wim Anderiesen Jr., Hollandalı eski futbolcudur (d. 1931)
• 2017 – Valeriy Bolotov, Ukraynalı ayrılıkçı ve Rusya yanlısı asker ve siyasetçi (d. 1970)
• 2017 – Henry-Louis de La Grange, Fransız müzikolog, yazar, eleştirmen ve tarihçi (d. 1924)
• 2017 – Robert Ellis Miller, Amerikalı bir film yönetmenidir (d. 1927)
• 2017 – Brunhilde Pomsel, Alman radyocu ve haber muhabiri (d. 1911)
• 2017 – Emmanuelle Riva, Fransız oyuncu (d. 1927)
• 2017 – Gisella Sofio, İtalyan oyuncu (d. 1931)
• 2018 – Robert McCormick Adams Jr., Amerikalı antropolog ve arkeolog (d. 1926)
• 2018 – Royal Galipeau, Kanadalı iş insanı ve siyasetçidir (d. 1947)
• 2018 – Ingvar Kamprad, İsveçli iş insanı ve IKEA’nın kurucusu (d. 1926)
• 2018 – Mort Walker, Amerikalı çizgi roman sanatçısıdır (d. 1923)
• 2019 – Henry Chapier, Fransız gazeteci, film eleştirmeni, televizyoncu ve film yönetmeni (d. 1933)
• 2019 – Yvonne Clark, Amerikalı makine mühendisi ve akademisyendir (d. 1929)
• 2019 – Nina Fyodorova, Rus kayaklı koşucu (d. 1947)
• 2019 – Peter Magowan, Amerikalı iş insanı (d. 1942)
• 2019 – Eve Oja, Eston matematikçi ve akademisyendir (d. 1948)
• 2019 – Erica Yohn, Amerikalı oyuncu (d. 1928)
• 2020 – Lina Ben Mhenni, Tunuslu kadın aktivist, blog yazarı, eğitimci ve dilbilimci (d. 1983)
• 2021 – Gert Blomé, İsveçli buz hokeyi oyuncusu (d.1934)
• 2021 – Goddess Bunny, Amerikalı transseksüel gösteri sanatçısı, drag queen, oyuncu ve model (d. 1960)
• 2021 – Cloris Leachman, Amerikalı aktris, komedyen ve En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü sahibi (d. 1926)
• 2021 – Mihrdad Minavend, İranlı futbolcu ve teknik direktör (d. 1975)
• 2021 – Efraín Ruales, Ekvadorlu aktör, televizyon sunucusu, model ve müzisyen (d. 1984)
• 2021 – Carmen Vázquez, Porto Rikolu LGBT hakları aktivisti ve yazar (d. 1949)
• 2022 – Muhammed Ali Ferruhyan, İranlı serbest stil güreşi (d. 1935)
• 2022 – Pavlo Kuznietsov, Ukraynalı siyasetçi (d. 1950)
• 2022 – Karl Spiehs, Avusturyalı film yapımcısı (d. 1931

Tatiller ve özel günler

• Uluslararası Holokost Anma Günü