Türkiye’de 2003 yılından itibaren öncelikli demiryolu politikaları ile Ankara merkezli olarak inşasına başlanan yüksek hızlı ve hızlı demiryolu hatları etap etap işletmeye açılırken ilk YHT hattı olan Ankara- Eskişehir yüksek hızlı demiryolu hattı 13 Mart 2009’da, ikinci hat olan Ankara- Konya ise 24 Ağustos 2011 tarihinde işletmeye açıldı.
Bu hatları; 27 Temmuz 2014’de Ankara- İstanbul, 18 Aralık 2014’de Konya- İstanbul, 8 Ocak 2022’de Karaman- İstanbul ve Karaman- Ankara, 10 Eylül 2022’de Eskişehir-İstanbul, 27 Nisan 2023’te Ankara- Sivas hatları takip etti.
Dünyada 8. Avrupa 6. yüksek hızlı demiryolu hattına sahip olan ülkemizde yüksek hızlı demiryolu teknolojisiyle yepyeni bir dönem başlarken ulaşım alışkanları değişmeye, şehirlerin ekonomik, sosyal ve kültürel hayatı dinamikleşmeye başladı.
Yüksek hızlı trenlerle konvansiyonel trenlerle ortalama 4-5 saat olan Ankara-Eskişehir arasındaki seyahat süresi 1 saat 30 dakikaya, 14 saat olan Ankara-Konya 2 saate, 8 -9 saat olan Ankara-İstanbul 4 saat 30 dakikaya, 14 saat olan Konya-İstanbul 5 saate, 12 saat olan Ankara- Sivas 2 saat 30 dakikaya düştü.
TCDD Taşımacılık Genel Müdürlüğü tarafından Yüksek Hızlı Tren (YHT) işletmeciliği kapsamında; Ankara, Eskişehir, Konya, Bilecik, Sakarya, Kocaeli, İstanbul, Karaman, Kırıkkale, Yozgat ve Sivas olmak üzere 11 ilimize doğrudan ulaşılırken YHT+otobüs ya da YHT+tren bağlantısıyla; Bursa, Kütahya, Tavşanlı, Afyonkarahisar, Denizli, Karaman, İzmir, Antalya, Manavgat, Alanya ve Adana’ya kombine taşımacılıkla mesafeler çok kısaldı.
Diğer taraftan, Avrupa ile Asya kıtaları arasında kesintisiz demiryolu hattı oluşturan Marmaray’ın tamamının 12 Mart 2019 tarihinde hizmete açılması ile yüksek hızlı trenler Avrupa yakasına ulaşmaya başladı ve Konya’dan Halkalı’ya 5 saat 15 dakikada, Ankara’dan Halkalı’ya 5 saatte ulaşmak mümkün oldu.
Yüksek hızlı trenlerle bugune kadar 77 milyondan fazla yolcu ulaştırılırken bunun yaklaşık 26 milyon 500 bini Ankara- İstanbul, 19 milyonu Ankara – Konya, 9 milyonu Konya- İstanbul, 1 milyon 100 bini Ankara-Karaman, 800 bini Konya- İstanbul, 374 bini Ankara- Sivas hattında taşındı.
Böylece, 24 Ağustos 2011 tarihinde işletmeye açılan Ankara –Konya hattında taşınan yolcu sayısı yaklaşık 19 milyona, Konya merkezli olarak Ankara ve İstanbul akslarında taşınan yolcu sayısı 30 milyona ulaştı.
YHT’lerin işletmeye alınması ile Ankara – Konya parkurunda daha önce pay alamayan demiryolu yolcu payı yüzde 70’i aşarken, otobüs ve özel araç payı önemli oranda düşüş gösterdi.
Halen TCDD Taşımacılık Genel Müdürlüğü, hafta sonunda 68, hafta içi 64 toplam YHT seferi gerçekleştirirken Ankara- İstanbul 30, Ankara- Eskişehir 5, Ankara- Konya 22, Konya- İstanbul 16, Ankara- Karaman 8, Karaman- İstanbul 4, Ankara- Sivas 8 ve Eskişehir – İstanbul arasında 2 seferle günde ortalama 37 bin yolcu taşıyor, bu rakam 40 binlere ulaşabiliyor.