Prof. Dr. Bozdoğan: Raylı sistem güzergahtaki servisler kalkmalı

Prof. Dr. Bozdoğan: Raylı sistem güzergahtaki servisler kalkmalı.Yalova Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Dekanı ve Ulaştırma Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Rafet Bozdoğan, “Nasıl özel otomobiller şehrin içine az girsin diye metroları, raylı sistemleri yapıyorsak aynı güzergahtaki servisleri de kaldırmamız gerekiyor. Çünkü trafik sıkışıklığına sebebiyet veriyor” dedi.

Geçmişte bir dönem İstanbul Büyükşehir Belediyesi Ulaşımdan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcılığı görevini de yürüten Bozdoğan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, servislerin kent içi ulaşımda bir toplu taşıma modülü olduğunu söyledi.

Toplu taşıma sistemlerinin önemine değinen Bozdoğan, şöyle devam etti:
“Kentlerimizde, genellikle büyükşehirlerimizde toplu taşıma sistemlerimiz yetersiz. Raylı sistemler, belediye otobüsü, halk otobüsü, minibüs ve dolmuş gibi kamunun desteklediği sistemler ne yazık ki yetersiz. O nedenle yetersiz olunca kendi ihtiyacını karşılamak için sanayi, hizmet sektörü, üniversiteler, özel okullar, resmi daireler kendi çalışanlarının daha hızlı, seri, konforlu ulaşımının sağlanması için servis sistemine gidiyor. Bu bir ara çözüm. Özel sektör devreye sokulmuş. Türkiye’de birçok şehirde, gerek İstanbul’da, gerek Ankara, İzmir, Bursa’da çok yüksek miktarda servis aracı var.”
İstanbul’da iyi bir toplu taşıma sistemi olabilmesi için 200-300 kilometre metro ağı, 7-8 bin otobüs olması gerektiğini savunan Bozdoğan, şunları kaydetti:
“Bugün İstanbul’da 150 kilometre kadar metro ağı var. Şu anda inşaatı devam eden 100 kilometre kadar da bir metro ağı var. Şehirde ayrıca 3 bin belediye otobüsü, 3 bin kadar da özel halk otobüsü, 6 bin ise minibüs var. Bütün bunları üst üste koyulduğu zaman şehrin ana taşıyıcı sistemine yetmiyor. Yetmeyince 60 bin tane İstanbul’da servis olmuş. Şimdi bireysel otomobil taşımacılığını azaltmak için servis taşımacılığını artırıyoruz ama sisteme 60 bin servis veriyoruz. Onlar da trafik sıkışıklığına neden oluyor. Metro, otobüs sistemleri iyi kurgulanırsa minibüse, servise ihtiyaç kalmayacak ve azalacak. O nedenle İstanbul Büyükşehir Belediyesinde şehrin ulaşım ana konsepti belirlenirken bu kurgu üzerine çalışıldı. Denildi ki ileride İstanbul’un metrosu her ne kadar şu anda 150 kilometre olsa da önümüzdeki 3 yıl içinde 100 km daha gelecek ve 250 kilometre olacak. 7-8 yıl içinde bir 100-150 kilometre gelecek ve 400 kilometrelere ulaşmış olacak. Nasıl özel otomobiller şehrin içine az girsin diye metroları, raylı sistemleri yapıyorsak aynı güzergahtaki servisleri de kaldırmamız gerekiyor. Çünkü trafik sıkışıklığına sebebiyet veriyor.”
Bozdoğan, gelişmiş ülkelerde raylı sistemler dominant hale geldikçe lastik tekerlekli toplu taşımanın küçüldüğüne değindi. Bozdoğan, şöyle konuştu:
“Lastik tekerlekli taşımada ilk küçülme servislerden başlar. Şimdi önemli bir ihtiyacı karşılıyor ama 3-5 sene sonra, İstanbul’da servisçilik bir sıkıntı haline gelecek. O nedenle Sayın Başbakanımız bu gerçekten yola çıkarak, gelişmiş ülke standartlarına göre yola çıkarak ekonomik program çerçevesinde bundan bahsetti. Bir ulaştırmacı olarak bunu destekliyorum. Bu olmalıdır. İstanbul Büyükşehir Belediyesinde de bu konsept, bu anlayış hakimdir. Birkaç yıl sonra önemli ölçüde servislerin sistemden kaldırılabileceğine kanaat veriyorum. Tabii ki öncelikle personel servisleri üzerinde bir çalışma yapılacaktır. Daha sonra diğer servisler üzerinde bir çalışma olacağı kanaatindeyim. Son derece desteklenecek bir şey. Bilimsel gerçekler de bunu söylüyor. Bugün New York’a gidin bir servis göremezsiniz. Servis diye bir şey yok orada. Çok çok az. O kadar özel bir durum ki. Londra’ya gidin orada da yok.”
Türkiye’de bu sistemin uygulanabilmesinin bir süreç gerektirdiğine işaret eden Bozdoğan, “Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Adana gibi büyük kentlerimizin buna hazır olması gerekiyor. Her bir şehrin nüfusuna göre yeterli sayıda metro, raylı sistemleri olması ve yeterli sayıda da belediye otobüsü olması gerekiyor” ifadesini kullandı.