Tarihte Bugün: Macintosh Bilgisayarlar Piyasaya Sürüldü

24 Ocak, Miladi takvime göre yılın 24. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 341 gün vardır (artık yıllarda 342).

Demiryolu

• 1921 – Ankara-Sivas Demiryolunun inşasına ilişkin yasa, TBMM’de kabul edildi. Hattın inşası 1930 yılında tamamlandı.

Olaylar

• 41 – Caligula lakabıyla tanınan, zalimliği, despotluğu ve deliliği ile ünlü Roma İmparatoru Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus, muhafızları tarafından öldürüldü.
• 1679 – İngiltere Kralı II. Charles parlamentoyu feshetti.
• 1848 – Kaliforniya’da altın bulundu.
• 1921 – Çerkez Ethem’in güçleri dağıtıldı.
• 1924 – Rusya’da Sankt-Peterburg şehrinin adı, devrimci liderin (Vladimir Lenin) anısına Leningrad olarak değiştirildi.
• 1927 – Eczacılar ve eczaneler hakkında kanun Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edildi.
• 1927 – Alfred Hitchcock’un ilk filmi The Pleasure Garden Birleşik Krallık’ta gösterime girdi.
• 1935 – İlk kutu bira, Krueger Brewing Company tarafından Richmond, Virginia’da (Amerika Birleşik Devletleri) satışa sunuldu.
• 1938 – İzmir Telefon Şirketi Hükûmetçe satın alındı.
• 1939 – Şili’deki depremde 28 bin kişi öldü.
• 1943 – II. Dünya Savaşı: Franklin D. Roosevelt ve Winston Churchill’in katıldığı Casablanca Konferansı sona erdi.
• 1946 – Birleşmiş Milletler, Uluslararası Atom Enerjisi Komisyonu’nu kurdu.
• 1946 – Cumhuriyet Halk Partisi Sanat Ödülü’nü 35 Yaş şiiriyle Cahit Sıtkı Tarancı kazandı.
• 1949 – Behçet Kemal Çağlar, Cumhuriyet Halk Partisi’nden ve milletvekilliğinden istifa etti.
• 1955 – Zonguldak’ta, Ereğli Kömür İşletmelerine bağlı Gelik ocağındaki grizu patlamasında 52 madenci öldü, 19 madenci yaralandı.
• 1956 – Eskişehir Cezaevi’nde 388 mahkûm ayaklandı.
• 1959 – İstanbul Küçükyalı’da Neşe Sineması çöktü; 37 kişi öldü, çok sayıda kişi yaralandı.
• 1961 – Marilyn Monroe ile Arthur Miller boşandılar. Çift beş yıldır evliydi.
• 1961 – Yassıada duruşmalarında Başsavcı Altay Ömer Egesel, Adnan Menderes’in idamını istedi.
• 1963 – Çatalca’da kara saplanan trenle ilgili haber yapmak için 23 Ocak’ta gazetelerinden ayrılan Hürriyet gazetesi yazarı Yüksel Kasapbaşı ile foto muhabiri Abidin Behpur ve aracın sürücüsü Yüksel Öztürk donarak öldüler, donmuş cesetleri 25 Ocak’ta Çatalca yakınlarında bulundu.
• 1964 – Türk ekonomisinde olumsuz etki yapan ATAŞ grevi, işveren ve sendikanın anlaşmasıyla sona erdi.
• 1965 – Alfred Hitchcock’un Sapık filmi Türkiye’de vizyona girdi.
• 1966 – Hindistan Havayolları’na ait Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı, Bombay-New York seferini yaparken İsviçre’nin Cenevre kentine inmeye hazırlandığı sırada, Alp dağlarının Mont Blanc tepelerine çarparak düştü: 117 kişi öldü.
• 1967 – Üniversite öğrencileri, Türkiye Millî Talebe Federasyonu’na karşı tutumu protesto ettiler. Ankara’da bir miting düzenlediler. Türkiye Millî Talebe Federasyonu 19 Ocak günü polis tarafından mühürlenmiş, 21 Ocak günü de beş yöneticisi tutuklanmıştı.
• 1972 – Mahir Çayan’a dedesinden kalan mirasa sıkıyönetim mahkemesi tarafından el konuldu.
• 1972 – İsmet İnönü “Siyasi suçlar için idam olmamalı” dedi ve sıkıyönetimin kaldırılmasını istedi.
• 1972 – Guam ormanlarında II. Dünya Savaşı’ndan beri teslim olmamak için saklanan, Japon millî askeri bulundu.
• 1973 – Ali Haydar Yıldız, Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinin Vartinik köyünde askerle girdiği çatışma sonucu öldürüldü. Arkadaşı İbrahim Kaypakkaya ise yaralı vaziyette kaçtı.
• 1975 – 28 bin Sümerbank işçisi ücretlerine yüzde 70 zam aldı. Bir süre önce grev kararı alınan Sümerbank ile Türkiye Tekstil, Örme ve Giyim Sanayi İşçileri Sendikası (TEKSİF) arasında toplu iş sözleşmesi imzalandı.
• 1977 – Türk ve Yugoslav yolcularını taşıyan bir otobüs, Üsküp yakınlarında Kumanova nehrine düştü. Kazada 24 kişi öldü, 19 kişi yaralandı.
• 1978 – Eurovision elemelerinde yarışan “Biz” adlı şarkı Danıştay kararı ile finalist oldu.
• 1978 – Sovyetler Birliği’ne ait nükleer reaktör taşıyan Cosmos 954 adlı uydu Dünya atmosferine girerken yanarak parçalandı, radyoaktif serpintileri Kanada’nın kuzeybatısına yayıldı. Dağılan parçaların ancak %1’i toplanabildi.
• 1979 – Türkiye’de 12 Eylül 1980 Darbesi’ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Devrimci Demokratik Kültür Derneklerinin, “Doğu’da Kürt halkından olmayan kamu görevlilerinin bölgeden uzaklaştırılması” kararı devlet tarafından yerine getirilmediği için Mardin’in Derik ilçesi savcı yardımcısının evi uzun menzilli silahlarla tarandı.
• 1980 – Türkiye’de 12 Eylül 1980 Darbesi’ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Süleyman Demirel Hükûmeti, “24 Ocak Kararları”nı açıkladı. Dolar 35 liradan 70 liraya çıkarıldı. Birçok ürüne büyük zamlar yapıldı. Bülent Ecevit, “Demirel’in rejimi değiştirmeye çalıştığını, işçilerin bu kararlara karşı çıkıp haklarını almaları gerektiğini” söyledi.
• 1980 – Türkiye’de 12 Eylül 1980 Darbesi’ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): Tariş olayları: Tariş’te çatışmalar sürdü. 20’si polis biri jandarma 35 kişi yaralandı. 450 öğrenci göz altına alındı.
• 1983 – 1. Ordu ve İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Cumhuriyet gazetesinin basımı, yayımı ve dağıtımını yasakladı. Nadir Nadi ve Yazı İşleri Müdürü Okay Gönensin hakkında dava açıldı.
• 1984 – Macintosh bilgisayarlar piyasaya sürüldü.
• 1986 – Voyager 2 uydusu, Uranüs’ün 81.500 km yakınından geçti.
• 1989 – Seri katil Ted Bundy, 1978’de 12 yaşındaki Kimberley Leach’i kaçırıp öldürmek suçundan, Florida’da elektrikli sandalye ile idam edildi.
• 1990 – Ankara 3. Ağır Ceza Mahkemesi, Türkiye Emlak Bankası’nı 60 milyon dolar ve 34 milyon İsviçre Frangı dolandırdığı iddiasıyla yargılanan iş insanı Kemal Horzum’u 12 yıl 6 ay ağır hapis cezasına çarptırdı. Bankanın iki görevlisine de aynı ceza verildi.
• 1993 – Milliyetçi Çalışma Partisi, adını Milliyetçi Hareket Partisi olarak değiştirdi.
• 1993 – Gazeteci ve yazar Uğur Mumcu, otomobiline yerleştirilen bombanın patlaması sonucu öldürüldü.
• 1994 – Türkiye’nin ilk haberleşme uydusu Türksat 1A, fırlatıldıktan 12 dakika 12 saniye sonra okyanusa düştü.
• 1997 – Denizbank, çekişmeli bir ihale ile 66 milyon dolara Vestel’in de sahibi olan Zorlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Nazif Zorlu’ya satıldı.
• 2000 – Top Air’e ait bir uçak Güdül civarında düştü, 4 kişi öldü.
• 2001 – Diyarbakır Emniyet Müdürü Gaffar Okkan, 4 koruması ve şoförü, uğradıkları silahlı saldırıda öldürüldü.
• 2006 – Kuveyt Parlamentosu, dokuz gün önce ölen Şeyh Cabir el-Ahmed el-Sabah’ın yerine geçen Emir Şeyh Saad I Al-Abdullah Al-Salim Al-Sabah’ı azletti. Parlamento, oy birliğiyle aldığı karara gerekçe olarak 75 yaşındaki Emir’in sağlık durumunun kötü olmasını gösterdi.
• 2004 – NASA’nın Opportunity adlı aracı, ikizi Spirit’ten iki hafta sonra Mars yüzeyine indi.
• 2006 – İran’ın güneybatısındaki Ahvaz kentinde meydana gelen iki patlamada 8 kişi öldü, 40’tan fazla kişi de yaralandı.
• 2008 – Gaziantep’te, El-Kaide’ye yönelik eş zamanlı on sekiz ayrı operasyonda bir polis öldü, yedi polis ile bir vatandaş yaralandı. Operasyonda, dört kişi ölü ele geçirildi, on dokuz kişi gözaltına alındı.
• 2011 – Domodedovo Havalimanı saldırısı’nda 37 kişi öldü ve 173 kişi yaralandı.
• 2020 – Elazığ’da, Merkez üssü Sivrice-Kalaba olan Richter Ölçeğine göre 6.8 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.^[1]

Doğumlar

• 76 – Hadrianus, Roma İmparatoru; “Beş İyi İmparator”un üçüncüsü (ö. 138)
• 1287 – Richard de Bury, İngiliz piskopos ve politikacı, Büyük Britanya Şansölyesi (ö. 1345)
• 1444 – Galeazzo Maria Sforza, Milano Dükü (ö. 1476)
• 1540 – Edmund Campion, İngiliz rahip (ö. 1581)
• 1547 – Joanna of Austria, Toskana Büyük Düşesi, Avusturya Arşidüşesi (ö. 1578)
• 1602 – Mildmay Fane, Westmorland’ın 2. Kontu, İngiliz politikacı (ö. 1666)
• 1619 – Yamazaki Ansai, Japon filozof (ö. 1682)
• 1643 – Charles Sackville, 6. Dorset Kontu, İngiliz şair ve politikacı, Büyük Britanya Lordu (ö. 1706)
• 1664 – John Vanbrugh, İngiliz mimar ve oyun yazarı (ö. 1726)
• 1670 – William Congreve, İngiliz oyun yazarı ve şair (ö. 1729)
• 1672 – Albert Frederick, Prusya Prensi, Alman Korgeneral, Brandenburg-Schwedt Uçbeyi (ö. 1731)
• 1674 – Thomas Tanner, İngiliz piskopos (ö. 1735)
• 1679 – Christian Wolff, Alman filozof (ö. 1754)
• 1684 – Charles Alexander, Württemberg Dükü, Alman asil kişi (ö. 1737)
• 1705 – Farinelli, İtalyan kontralto, soprano ve kastrato sanatçısı (ö. 1782)
• 1709 – Dom Bédos de Celles, Fransız keşiş ve orgcu (ö. 1779)
• 1712 – II. Friedrich, Prusya Kralı (ö. 1786)
• 1732 – Pierre Beaumarchais, Fransız oyun yazarı, şair ve diplomat (ö. 1799)
• 1739 – Jean Nicolas Houchard, Fransız Devrimi’nin Fransız Generali (ö. 1793)
• 1746 – III. Gustav, İsveç kralı (ö. 1792)
• 1749 – Charles James Fox, İngiliz iş insanı ve politikacı, Dışişleri ve İngiliz Milletler Topluluğu İşleri Bakanı (ö. 1806)
• 1754 – Andrew Ellicott, Amerikalı asker ve araştırmacı (ö. 1820)
• 1776 – E. T. A. Hoffmann, Alman besteci, korku hikâyeleri yazarı ve karikatürist (ö. 1822)
• 1787 – Christian Ludwig Brehm, Alman din adamı ve ornitolog (ö. 1864)
• 1802 – Marie-Félicité Brosset, Fransız oryantalist (ö. 1880)
• 1828 – Ferdinand Cohn, Yahudi biyolog (ö. 1898)
• 1848 – Vasili Surikov, Rus ressamı (ö. 1916)
• 1850 – Hermann Ebbinghaus, Alman psikolog (unutma eğrisi ve aralık etkisinin keşfi ile tanınan) (ö. 1909)
• 1862 – Edith Wharton, Amerikalı yazar ve moda tasarımcısı (ö. 1937)
• 1870 – Herbert Kilpin, İngiliz futbolcu ve yönetici (ö. 1916)
• 1882 – Doris Doscher, Amerikalı aktris ve model (ö. 1970)
• 1886 – Henry King, Amerikalı film yönetmeni (ö. 1982)
• 1888 – Jan Syrový, Çek asker (ö. 1970)
• 1889 – Hermann-Bernhard Ramcke, Alman general ve yazar (ö. 1968)
• 1891 – Walter Model, Alman mareşal (ö. 1945)
• 1893 – Viktor Şklovskiy, Rus eleştirmen ve yazar (1920’lerde Sovyet edebiyatını etkileyen “Biçimcilik” akımının öncülerinden) (ö. 1984)
• 1898 – Karl Hermann Frank, Alman Nazi subayı (ö. 1946)
• 1907 – Maurice Couve de Murville, Fransız siyasetçi ve eski başbakan (ö. 1999)
• 1912 – Naşide Saffet Esen, Türk model ve 1931 Türkiye güzeli (ö. 1988)
• 1916 – Rafael Caldera, Venezuelalı siyasetçi (ö. 2009)
• 1917 – Ali Yaramancı, Türk asker, mühendis ve bilim insanı (Türkiye’nin ilk jeofizik mühendisi ve ilk jeofizik profesörü) (ö. 2008)
• 1917 – Ernest Borgnine, İtalyan asıllı Amerikalı tiyatro ve sinema oyuncusu (ö. 2012)
• 1925 – Maria Tallchief, Amerikalı bale sanatçısı (ö. 2013)
• 1928 – Michel Serrault, Fransız aktör (ö. 2007)
• 1930 – José Carlos Silveira Braga, Brezilyalı futbolcu (ö. 2021)
• 1933 – Kadir Mısıroğlu, Türk yazar (ö. 2019)
• 1940 – Fatoş Balkır, Türk ses sanatçısı (ö. 1986)
• 1940 – Joachim Gauck, Alman politikacı
• 1941 – Neil Diamond, Amerikalı şarkıcı
• 1941 – Dan Shechtman, İsrailli profesör, kimyager ve Nobel Kimya Ödülü sahibi
• 1943 – Sharon Tate, Amerikalı oyuncu (ö. 1969)
• 1946 – Güven Hokna, Türk tiyatro, sinema ve dizi sanatçısı
• 1946 – Şahin Yenişehirlioğlu, Türk yazar, düşünür ve oyuncu
• 1949 – John Belushi, Amerikalı oyuncu (ö. 1982)
• 1953 – Moon Jae-in, Güney Koreli siyasetçi ve Güney Kore’nin 12. Cumhurbaşkanı
• 1961 – Guido Buchwald, Alman eski futbolcu ve teknik direktör
• 1966 – Karin Viard, Fransız oyuncu
• 1968 – Antony Garrett Lisi, Amerikalı teorik fizik uzmanı
• 1968 – Carlos Saldanha, Brezilyalı animasyon film yönetmeni
• 1970 – Matthew Lillard, Amerikalı aktör ve seslendirme sanatçısı
• 1974 – Rokia Traoré, Malili müzisyen ve şarkıcı
• 1976 – Gianluca Basile, İtalyan basketbolcu
• 1976 – Shae-Lynn Bourne, Kanadalı buz patenci
• 1977 – Andrija Gerić, Sırp voleybolcu
• 1978 – Kristen Schaal, Hollanda asıllı Amerikalı bir komedyen
• 1980 – Susana Guerra, Portekizli şarkıcı
• 1981 – Mario Eggimann, İsviçreli futbolcu
• 1982 – Daveed Diggs, Amerikalı aktör, rapçi, şarkıcı, söz yazarı, senarist ve film yapımcısı
• 1982 – Resul Dindar, Türk halk müziği ses sanatçısı
• 1983 – Davide Biondini, İtalyan futbolcu
• 1983 – Craig Horner, aktör ve müzisyen
• 1983 – Scott Speed, Amerikalı yarış pilotu
• 1986 – Mischa Barton, Amerikalı oyuncu
• 1986 – Emídio Rafael, Portekizli futbolcu
• 1987 – Kia Vaughn, Amerikalı basketbolcu
• 1989 – Serdar Kesimal, Türk futbolcu
• 1989 – Ki Sung-yueng, Güney Koreli futbolcu
• 2002 – Jade Hannah, Kanadalı yüzücü

Ölümler

• 41 – Caligula (Gaius Julius Caesar Augustus Germanicus), Roma İmparatoru (d. 12)
• 817 – IV. Stephanus, 816 yılının Haziran ayından öldüğü 817 yılına dek papalık yapmış Katolik din adamı (d. 770)
• 1125 – IV. Davit, Gürcü kralı (d. 1073)
• 1595 – II. Ferdinand, Avusturya dükü (d. 1529)
• 1822 – Tepedelenli Ali Paşa, Osmanlı Yanya Valisi (d. 1744)
• 1828 – Jakob Laurenz Custer, İsviçreli bitki bilimci (d. 1755)
• 1851 – Gaspare Spontini, İtalyan besteci (d. 1774)
• 1852 – Ján Kollár, Slovak yazar, arkeolog, bilim insanı ve politikacı (d. 1793)
• 1865 – Stephen Allen Benson, Liberyalı siyasetçi (d. 1816)
• 1883 – Friedrich von Flotow, Alman müzisyen ve opera bestecisi (d. 1812)
• 1916 – İsa Bolatin, Kosovalı Arnavut gerilla ve siyasetçi (d. 1864)
• 1920 – ‎Percy French‎‎, İrlandalı söz yazarı, şovmen ve sanatçı (d. 1854)
• 1920 – Amedeo Modigliani, İtalyan ressam ve heykeltıraş (d. 1884)
• 1945 – Hezi Aslanov, Azeri asıllı Sovyet general (d. 1910)
• 1962 – Ahmet Hamdi Tanpınar, Türk yazar ve şair (d. 1901)
• 1965 – Winston Churchill, Birleşik Krallık Başbakanı ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1874)
• 1973 – Ali Haydar Yıldız, Türk devrimci ve TKP/ML-TİKKO kurucularından (d. 1953)
• 1983 – Carmen Clemente Travieso, Venezuelalı gazeteci ve yazar (d. 1900)
• 1983 – George Cukor, Amerikalı sinema yönetmeni (d. 1899)
• 1986 – Gordon MacRae, Amerikalı aktör ve şarkıcı (d. 1921)
• 1986 – L. Ron Hubbard, Amerikalı yazar (d. 1911)
• 1989 – Ted Bundy, Amerikalı seri katil (İdam) (d. 1946)
• 1993 – Uğur Mumcu, Türk gazeteci ve yazar (suikast) (d. 1942)
• 2001 – Ali Gaffar Okkan, Türk polis ve Diyarbakır Emniyet Müdürü (suikast) (d. 1952)
• 2003 – Aysel Baykal, Türk siyasetçi ve Devlet Bakanı (d. 1939)
• 2004 – Leônidas, Brezilyalı futbolcu (d. 1913)
• 2006 – Chris Penn, Amerikalı aktör (d. 1965)
• 2006 – Mümtaz Sevinç, Türk tiyatro ve seslendirme sanatçısı (cinayet) (d. 1952)
• 2007 – İsmail Cem, Türk siyasetçi, gazeteci ve Dış İşleri Bakanı (d. 1940)
• 2010 – Erdinç Dinçer, Türk sinema, tiyatro ve dizi oyuncusu (d. 1944)
• 2010 – Nedim Doğan, Türk tiyatro, sinema ve televizyon oyuncusu (d. 1945)
• 2010 – Şakir Eczacıbaşı, Türk eczacı, fotoğraf sanatçısı ve iş insanı (d. 1929)
• 2011 – Hanna Yablonskaya, Ukraynalı oyun yazarı ve şair (d. 1981)
• 2012 – Theodoros Angelopoulos, Yunan yönetmen (d. 1935)
• 2015 – Julio Canessa, Şilili asker ve siyasetçi (d. 1925)
• 2015 – Otto Carius, Alman asker ve Heer Tank Komutanı (d. 1922)
• 2016 – Fredrik Barth, Norveçli sosyal antropolog (d. 1928)
• 2016 – Füruzan, İranlı sinema oyuncusu, yapımcı ve sanat yönetmeni (d. 1937)
• 2016 – Marvin Minsky, Amerikalı bilim insanı (d. 1927)
• 2017 – Fred André, Hollandalı eski futbolcu ve menajerdir (d. 1941)
• 2017 – Gil Ray, Amerikalı rock müzisyeni ve şarkıcısı (d. 1956)
• 2017 – Butch Trucks, Amerikalı baterist ve müzisyendir (d. 1947)
• 2018 – Jack Ketchum, Amerikalı yazar ve senaristtir (d. 1946)
• 2019 – Fernando Sebastián Aguilar, İspanyol kardinal (d. 1929)
• 2019 – Elio Berhanyer, İspanyol moda tasarımcısı (d. 1929)
• 2019 – Antonio Marchesano, Uruguaylı siyasetçi ve avukattır (d. 1930)
• 2019 – Rosemary Bryant Mariner, Amerikalı kadın askeri pilot ve havacı (d. 1953)
• 2020 – Duje Bonačić, Hırvat kürekçi (d. 1929)
• 2020 – Leyla Janah, Amerikalı girişimci, yazar ve iş insanı (d. 1982)
• 2020 – Seamus Mallon, Kuzey İrlandalı Gal futbolu oyuncusu ve siyasetçi (d. 1936)
• 2020 – Ibsen Pinheiro, Brezilyalı siyasetçi, gazeteci ve hukukçu (d. 1935)
• 2020 – Juan José Pizzuti, Arjantinli futbolcu ve teknik direktör (d. 1927)
• 2020 – Sean Reinert, Amerikalı baterist (d. 1971)
• 2020 – Rob Rensenbrink, eski Hollandalı millî futbolcudur (d. 1947)
• 2021 – Arik Brauer, Avusturyalı ressam, baskı sanatçısı, şair, dansçı, şarkıcı, sahne tasarımcısı, mimar ve akademisyen (d. 1929)
• 2021 – Jevrem Brković, Karadağlı şair, yazar, gazeteci, muhalif ve tarihçi (d. 1933)
• 2021 – Nikolay Çebotko, Kazak kayaklı koşucudur (d. 1982)
• 2021 – Sonny Fox, Amerikalı televizyon sunucusu, yönetici ve gazeteci (d. 1925)
• 2021 – Abdullahi Ibrahim, Nijeryalı hukukçu, siyasetçi ve yönetici (d. 1939)
• 2021 – Gunnell Lindblom, İsveçli oyuncu ve film yönetmenidir (d. 1931)
• 2021 – Jeanette Maus, Amerikalı aktris ve yapımcı (d. 1981)
• 2022 – Olavo de Carvalho, Brezilyalı yazar, siyaset yorumcusu, gazeteci ve eski astrolog (d. 1947)
• 2022 – Greta Ferušić, Sırp mimarlık profesörü (d. 1924)
• 2022 – Fatma Girik, Türk oyuncu, senarist, yapımcı ve siyasetçi (d. 1942)
• 2022 – Ayberk Pekcan, Türk sinema ve dizi oyuncusu (d. 1970)