YOLDER Yönetimi, TCDD Bakım Dairesi Başkanı Yıldırım’ı ziyaret etti

YOLDER Yönetimi, TCDD Bakım Dairesi Başkanı Yıldırım’ı ziyaret etti : Demiryolu Yapım ve İşletim Personeli Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği (YOLDER) Yönetim Kurulu Başkanı Özden Polat, Yönetim Kurulu Üyeleri Suat Ocak, Ramazan Yurtseven, Ferhat Demirci ve Muhittin Kavak ile 1.Bölge Koordinatörümüz Kerim Pekacar, üyelerimiz Haşmet Türker, Hayati Şekerci ve Ozan Kankaynar TCDD Bakım Dairesi Başkanı Fahrettin Yıldırım’ı makamında ziyaret etti. Her kademeden yol personeli üyelerimizin sorunlarının masaya yatırıldığı ve yaklaşık 4 saat süren toplantıya Bakım Dairesi Başkan Yardımcıları Mevlüt Özkara ve Ali Öztürk ile Personel Şube Müdürü Cengiz Süngü de katıldı.

Bakım Dairesi Başkanı Fahrettin Yıldırım’a Dernek tarafından yapılan saha araştırmalarının sonuçları hakkında bilgi veren YOLDER Yönetim Kurulu üyeleri, Kurumda memnuniyet ve aidiyet duygularının giderek azaldığını, özellikle yeniden yapılanma çalışmalarının sürdüğü bu dönemde Bakım Dairesi, Mali İşler Dairesi ve İnsan Kaynakları Dairesi’nin mevcut yaklaşımlarını değiştirip daha olumlu bir bakış açısı sergilelemerini istedi.

Toplantıda TCDD’nin omurgası olarak yükünü taşıyan bakım personelinin taleplerinin bulunduğu dosya Bakım Dairesi Başkanı Fahrettin Yıldırım’a sunuldu. Mali, idari ve sosyal haklar konusunda kapsamlı değerlendirmeleri içeren dosyada Hat Bakım El Kitabı’ndaki uygulamalardan kaynaklı sorunlar ve yeniden yapılanma sonrasında bakım onarım müdürlüklerinin durumları yer aldı.

YOLDER’in hazırladığı dosyada şu görüşlere yer verildi;
1. MALİ, İDARİ VE SOSYAL TALEPLER
1.1 Hizmet Trenlerinde Görevli Personele Kumanya Verilmesi
399 Sayılı KHK’nin 33 üncü maddesinde tren üzerinde görev yapan personelin ücretsiz yemek/kumanya hizmetinden yararlanacağı düzenlenmiş olup buna dayanılarak çıkarılan yönetmelikte de –trenlerin hazırlanması ve trafiğine ait yönetmelik hükümlerine uygun şekilde- hizmet trenlerinde görevlendirilen personelin de ücretsiz yemek/kumanyadan yararlanacağı belirtilmiştir.

THTY’in 74. Maddesinde tren ahkâmına tabi yol iş makinaları belirlenmiş olup, bu makinalarda görevli yol personelinin “Tren üzerinde görev yapan sözleşmeli personele yemek yardımı yapılması Yönergesi” kapsamında olduğu açıktır.

Yönerge’ye aykırı olduğu halde işçi makinist ve tren teşkil işçilerine kumanya verilmesi buna karşılık altyapının tüm yükünü taşıyan bakım personeli içinde yer alan ve sayıları ancak 100’lerle ifade edilen yol personelinin kumanya sorununun hala aşılamaması büyük hayal kırıklığı yaratmaktadır. Vatandaşlarını ve hatta sınır komşularından zorunlu olarak göç eden milyonlarca sığınmacıyı kucaklamaya kudreti yeten Devletimizin ve kurumlarının, sırf Yönerge kapsamını genişletmemek düşüncesiyle canla başla çalışan yol personelinden kumanya hakkını esirgemeyeceğine inanıyoruz.

Muntazam tren koduyla işletilen ama aslında iş treni mantığı ile çalıştırılan trenlerde Yol Servisi’nden bir personel de refakat memuru olarak görevlendirilmektedir. Diğer tren personeli kumanyalarını alabilirken, refakatçi yol personeli bu haktan yararlanamamaktadır. Trenlerde refakat memurlarının görevi olmadığı gerekçesiyle İnsan Kaynakları Dairesi’nce kumanya verilmemesi yönünde bir emir çıkarılmıştır. Oysa bu personel iş yeri amirince; figüreden balast teslim alımı, kayıtların tutulması, nereye ne kadar balast boşaltılacağı gibi görevlerle bu trenlere refakat ettirilmektedir.

1.1.2. 4.Bölge’de Yapılan Haksız Kesintiler
Yol yenilemelerinde uzun süreler çalıştıktan sonra aldıkları kumanyanın ücretinin 4.Bölge’de yapılan bir inceleme ile geri alınması hem hakkaniyete aykırıdır, hem de bu personelin çalışma azimlerini kırmaktadır.
4.Bölge’de yapılan bu incelemenin derinlemesine yapılmadığı ve gerçeği yansıtmadığına inanıyoruz. Örneğin; Bir kişiye aynı gün içerisinde 9 adet kahvaltı yazılmış olması, bir başka personelin 6.Bölge’de çalıştığı dönemlerde dahi 4.Bölge’den kumanya almış gibi kabul edilmesi bu görüşümüzü desteklemektedir.

Yukarıda açıkladığımız somut örneklere dayanarak 4.Bölge’de yapılan incelemenin tekrar edilmesini ve arkadaşlarımızın mağduriyetinin giderilmesini, daha önceden yapılmış haksız kesintilerin iadesini talep etmekteyiz.

1.2. Yol Bakım Onarım Müdürlerinin Turne Tazminatı

Şube şefliği iken Yol Bakım Onarım Müdürlüğü’ne dönüştürülen işyerlerinde çalışan yol bakım onarım müdürlerine, şube şefi iken aldıkları turne tazminatının ödenmesi talep edilmektedir. Ekte Zonguldak İdare Mahkemesi’nin bu konuda almış oldu karar yer almaktadır. Mahkeme, bu kararında idarenin yaptığı işlemin hukuka uygun olmadığına hükmetmiştir. Zonguldak İdare Mahkemesi’nce yol bakım onarım müdürlerine turne tazminatı ödenmeyeceğine dair çıkarılan Genel Müdürlük emri iptal edilmiştir. Dolayısıyla, her ne kadar İdare Mahkemesi kararlarının şahsi olduğu düşünülse de ilgili kararda açıkça belirtildiği üzere İdarenin yaptığı işlem hukuka aykırıdır. Bu karara dayanılarak yol bakım onarım müdürlerinin şimdiye kadar ödenmeyenler dahil turne tazminatlarının ödenmesi gerekmektedir.

1.3 TCDD Memurlarına Yapılacak Giyecek Yardımı Yönergesi

Özellikle Yol Bakım Onarım Memuru, Yol Bakım Onarım Şefi, Sürveyan ve Teknisyen unvanlarında çalışan üyelerimizin kişisel koruyucu malzeme ihtiyaçları konusu “TCDD Memurlarına Yapılacak Giyecek Yardımı Yönergesi” kapsamında Kurum İdare Kurulunda birkaç kez ele alınmasına rağmen bu güne kadar problemi çözecek adımlar ne yazık ki atılamamıştır. Yol personeline yönetmelik gereği verilen kılık kıyafetlerde nitelik ve nicelik açısından sorunlar bulunmaktadır. Dağıtımların zamanında yapılamaması, beden farklılıkları, her bölgenin farklı iklim koşullarına uygun kıyafetlerin dağıtılmaması gibi sorunlar da eklendiğinde yönetmelik ve şartname üzerinde çalışılması gerektiği ortaya çıkmaktadır.
İçeride çalışan personele triko kazak verilirken hiçbir yol çalışanına triko kazak hakkı verilmemiştir. Yün kazakların açık arazide çalışanlara verilmemesi nedeniyle personel soğuk algınlığı vb. risklerle karşı karşıya kalmaktadır.

Çelik burunlu bot yol personeline iki yılda bir verilirken bazı personele her yıl verilmektedir. Balast üzerinde çalışma zorunluluğu dikkate alındığında bu sürenin doğru olmadığı ve sürenin minimum her yıl olarak düzenlenecek şekilde yönetmelik değişikliğine gidilmesi yerinde olacaktır.

1.4 Kişisel Koruyucu Donanımların Verilememesi
Çok tehlikeli işler sınıfında yer alan yol inşa, bakım ve onarım işlerini her seviyede gerçekleştiren üyelerimizin işten kaynaklanan tehlikelerin olumsuz sonuçlarından korunması için kullanmaları gereken koruyucu malzemelerin sayısal ve niteliksel yetersizliklerinden kaynaklanan sorunlar gittikçe artmaktadır. Kişisel Koruyucu Malzemelerin İşyerlerinde Kullanılması Hakkındaki Yönetmeliğin Genel hükümler başlıklı 6 ıncı maddesinde; tüm kişisel koruyucu donanımların özellikle Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği hükümlerine uygun olarak tasarlanıp üretileceği, kendisinin ek risk oluşturmadan ilgili riski önlemeye uygun olacağı, işyerinde var olan koşullara uygun olacağı, kullananın ergonomik gereksinimlerine ve sağlık durumuna uygun olacağı, kullanım şartları ve özellikle kullanılma süreleri; riskin derecesi, maruziyet sıklığı, her bir çalışanın iş yaptığı yerin özellikleri ve kişisel koruyucu donanımın performansı dikkate alınarak belirleneceği düzenlenmiştir.

Yol personelinin İSG mevzuatına göre çalışırken kullanacakları kişisel koruyucu donanımların temini için iş yeri amirleri sorumlu tutulmalarına karşın alım için işyeri amirlerine her hangi bir yetki verilmemiştir. İhale mevzuatı, ödenek temini vs. nedenlerle birçok bölgede kişisel koruyucu donanım ve malzemeler halen temin edilememiştir. Derneğimiz üyesi personel son zamanlarda, koruyucu gözlük ve baret verilmemesi nedeniyle balast burajı, taşlama çalışmaları esnasında çapak, taş sıçraması vb. risklerle, çelik burunlu iş ayakkabılarının 2 yılda bir kez verilmesi nedeniyle dönemin önemli bir bölümünün koruyucu ayakkabısız geçirilmesi sonucunda yaralanma riskleriyle, iş elbiselerinin ateşten etkilenmesi nedeniyle özellikle kaynak işleri sırasında yanma riskleriyle karşı karşıya kalmaktadır.

1.5. Yol Sürveyanlarının Vekalet Aylığı
Kadro Münhalleri nedeniyle uzun süreler Yol Bakım Onarım Şeflikleri’ne vekâlet eden Yol Sürveyanlarının, Yol Bakım Onarım Şefi ile aralarındaki ücret farklarının ödenmesinin yargıya taşınmadan yapılması için gerekli düzenlemelerin gerçekleştirilmesi. 399 Sayılı KHK ve 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu gereği, Yol Bakım Onarım Şefliklerine vekalet eden Yol Sürveyanlarına vekalet aylığı veya eşdeğer bir tazminatın ödenmesi gerekmektedir. Bölgelerin direngen tavırları nedeniyle açılmış davalarda Kurum aleyhine kararlar verilmekte, kurum yargılama giderlerini de üstlenmek zorunda kalmaktadır. Buna rağmen, İnsan Kaynakları ile Mali İşler Daire Başkanlıklarının hukuka aykırı yazı ve emirlerini değiştirmemesi nedeniyle sorun aşılamamaktadır. Bu durumda Kurum yeni birçok davayla karşı karşıya kalacak, gereksiz külfetler üstlenecek, diğer yandan dava açma cesaretini bulamayan personel ise kanunen hakkı olan ödemeden mahrum kalacaktır. Bu konuda mahkeme kararları gözetilerek mevzuata uygun şekilde çıkarılacak bir emir sorunu çözecektir.

1.6. Üçüncü Şahısların Çalışmalarına Refakat Eden Personelin Durumu

Üçüncü şahısların yaptıkları çalışmalarda refakatle görevli Yol personelinin şantiyeye gidiş ve dönüşlerinin, iaşe ve ibatelerinin yükleniciler tarafından sağlanması için tüm ihale ve doğrudan teminlerde şartnamelere bu hususların eklenmesi yaşanan mağduriyetlerin önlenmesini sağlayacaktır.

Bunun sağlanması için daha önceki Kurum İdari Kurul toplantısında gündeme alınmış ancak bugüne kadar bir ilerleme kaydedilememiştir. Bakım Dairemizce bölge bakım servis müdürlüklerine bu şekilde bir talimatın verilmesi hem görevlileri hem yüklenicileri rahatlatacaktır.

1.7. Arazi Tazminatı

Bakanlar Kurulu tarafından yürürlüğe konulmuş bulunan “Devlet Memurlarına Ödenecek Zam Ve Tazminatlara İlişkin Karar” Eki II Sayılı Cetvelde, memurlara ödenecek özel hizmet tazminatı oranları belirlenmiştir. II Sayılı Cetvelin ( E) Teknik Hizmetler bölümünün 6 ncı sırasında ise, Teknik Hizmetler Sınıfına ait kadrolarda bulunan personele, yapacakları bazı fiili çalışmalar karşılığında ayrıca ek özel hizmet tazminatı (arazi tazminatı) ödenmesi düzenlenmiştir. Söz konusu düzenlemeye göre; büro, atölye, ısı santralı, laboratuar, tesis (sosyal tesisler dahil), işletme, fabrika ve hizmet binaları dışında olmak şartıyla arazi, şantiye, inşaat, baraj, park, bahçe, maden, açık alanlarda kurulu tarım ve hayvancılık uygulama birimleri ve yol gibi açık çalışma mahallerinde ve bu mahallerde yapılan kontrollük hizmetlerinde fiilen çalışan Mühendis, tekniker, teknisyen unvanlarındaki teknik personele, çalışılan her gün için ayrıca özel hizmet tazminatı ödenmektedir.

Açık çalışma mahallerinde ve bu mahallerde yapılan kontrollük hizmetlerinde fiilen çalışan yol servisi teknik personelinin, Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar Eki II Sayılı Cetvelin € Teknik Hizmetler Bölümü’nün 6’ıncı sırasında düzenlenmiş özel hizmet tazminatlarından faydalanması yasal zorunluluktur. Bu bağlamda yetkili sendika ile Hükümet arasında imzalanan son Toplu iş sözleşmesi ile Teknisyen, Tekniker ver Mühendis unvanlı personele verilen arazi tazminatları bu konuya ilişkin tebliğde (Teknik personel) kök unvanlar sayıldığı halde ödenmemektedir. Ödemelerin kurum unvanına göre değil, tebliğde belirtiği üzere kök unvanlara göre yapılması gerekmektedir.

1.8. Yol Sürveyanların Turne Tazminatı
Yol sürveyanı arkadaşlarımızın turne tazminatı ile ilgili haklı talepleri hala çözülememiştir. 105 Numaralı Genel Emir ve Harcırah Tüzüğü’nde yol sürveyanlarına bölgeleri dahilinde yaptıkları çalışmalarda turne tazminatı ödenmesine engel herhangi bir hüküm yok iken 3.ve 6. Bölgeler dahil birçok bölgede herhangi bir ödeme yapılmamaktadır. Bölgeler arasındaki farklı uygulamaların ortadan kaldırılması ve personelin mağduriyetlerine neden olunmaması için Kurum tarafından düzenlenecek bir form/model ile uygulama birliği sağlanacaktır.

1.9. Büro/ Atelye Mühendisi Ayrımı
Yol Dairesi ve taşra teşkillerinde çalışan mühendisler arasında Büro Mühendisi ve Atelye Mühendisi olarak yapılan ayrım çoğunlukla kontrollük hizmetlerinde ve kabul komisyonlarında görevlendirilen Büro Mühendislerinde haksızlığa uğradıkları anlayışını güçlendirmektedir. Bu birimlerde Büro Mühendisi olarak görülen tüm mühendislerin Atelye Mühendisi olarak unvanlarının değiştirilmesi gerekmektedir.

1.10 . Bir Başka Mağduriyet
Birçok işyerinde görevi dışında işleri yapmaya mecbur bırakılan personelimiz, yaşanan herhangi bir sorunda soruşturmalarla karşı karşıya kalmaktadır. Örneklerinden sadece bir tanesini sizinle paylaşacağımız çok sayıda olayda görev tanımı dışında kalan işler nedeniyle savunması alınan personel, kurumsal aidiyetini kaybetmektedir. EK:2’de konuyla ilgili somut bir örneği paylaşmaktayız.

1.11 . TCDD Kamplarında Yapılan Seminerler
Seminerlerin unvan bazında ayrıştırılmaya tabii tutulmasının nedeni personel tarafından anlaşılamamaktadır. Seminerleri son üç yıldır Yol ve Geçit Kontrol Memurları ile Hat Bakım Onarım Memurlarının TCDD Kamplarında yapmalarının ötekileştirmeye neden olduğu ve aidiyet duygularını zayıflattığı izlenmiştir. Bunun önlenmesi için seminerlerin otellere alınması yönünde çalışma yapılmalıdır.

1.12. Bakım Onarım Müdürlüklerinin Fiziki Yapılarının İyileştirilmesi
Bakım müdürlüğü olarak kullanılan binaların fiziki yapılarında, kullanılacak cihaz ve eşyalara bir standart getirilmeli ve şebekede tamamı eşit hale getirilmelidir. Şimdiye kadar erkeklerin yoğun olarak çalıştığı bu işyerlerinde kadın personelin de çalışmaya başlamasıyla birlikte özel kullanım alanlarının yeniden düzenlenmesi dikkate alınmalıdır.

1.13. Görevde Yükselme Yönetmeliği
2011 yılında yayımlanarak yürürlüğe giren Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği, Bakım Dairesi çalışanlarının kariyer hedeflerine ulaşmasının önündeki önemli bir engeldir.
Kariyer planlamasının uzun süreli olarak yapıldığının söylenmesine karşın, halen mevcut 8 bölge müdürlüğü içerisindeki yol servis müdürlerinin büyük çoğunluğunun vekaleten bu görevi yürütmesi planlamanın iyi yapılmadığını göstermektedir.

Son yapılan yol sürveyanı görevde yükselme sınavında başvurusu kabul edilenlerin sadece üçte birinin yol çalışanı olması da ayrıca bir handikaptır. Yol çalışanlarının çalıştıkları birimlerde yükselmesinin önünü açacak şekilde ilgili yönetmeliğin yeniden düzenlenmesi Kurum çıkarları açısından yerinde olacaktır.

1.14. Yol ve Geçit Kontrol Memurlarının HBO Memurluğuna Yükseltilmesi
Daha önceki Kurum İdari Kurullarında da gündeme gelen kurs görmüş yol ve geçit kontrol memurlarının unvanlarının hat bakım onarım memuru olarak değiştirilmesi konusu büyük ölçüde tamamlanmıştır. Ancak; ekseriyetle 5. Bölge Müdürlüğü işyerlerinde sayıları 10 civarında olan personelin unvan değişiminin yapılamamış olması huzursuzluğa neden olmaktadır. Yol kontrollerinin hizmet alımı suretiyle yapıldığı bu bölgemizde bu arkadaşlarımızın unvanlarının norm kadro durumuna bakılmaksızın yapılması memnuniyet verecektir.

1.15. Görevlendirmelerin Yazılı Olarak Yapılması
Gerek bölgeleri dahilinde gerekse bölgeleri dışındaki görevlendirmelerde, görevlendirme amacı, sorumlulukları ve görevlendirilen personelin yetkilerinin neler olduğu açıkça belirtilmemektedir. Bu durum da çoğu zaman idari ve hukuki anlamda karmaşa ve haksızlıklara neden olmaktadır. EK:3’te örnek olarak sunulan form veya geliştirilecek bir başka formun Bakım Dairesi Başkanlığımızca tüm bölge bakım servis müdürlüklerine emirlenerek yaygınlaştırılmasının sağlanması hem Kurumumuz hem de çalışanlarımızın elini güçlendirecektir.

2.HAT BAKIM EL KİTABI

Demiryolu hatlarının ölçüm ve değerlendirilmesi ile bakım onarımlarının yapılmasında standardizasyonun sağlanması amacıyla yürürlüğe giren Hat Bakım El Kitabı uygulamalarında tüm şebekede ciddi sorunlarla karşılaşılmaktadır.

Bu sorunların kaynağı olarak tespitlerimiz şunlardır;
• Kontrol ve ölçümlerin nasıl yapılacağı konusunda gerekli bilgiler HBEK’da bulunmamaktadır.
Örnek vermek gerekirse; ray ısısının nasıl ölçüleceğinin yazılmamış olması getirilmek istenen standardın amacına ulaşamadığını göstermektedir.

• Bu kontrollerin nasıl yapılacağı, ilgili kitapta açıklanmadığı gibi yeterli eğitimler de verilmemektedir. Öncelikli olarak “nasıl?” sorusunun cevaplarını içeren dökümantasyonla birlikte eğiticilerin de bir eğitimden geçirilip, buna göre alınan eğitimlerin hatta uygulanması gerçek anlamda kontrol ve değerlendirmelerin yapılmasını sağlayacaktır.

• Yine ölçüm ve kontrollerin kimler tarafından yapılacağı bu kitapta belirtilmiştir. Ölçüm ve değerlendirme sorumluluğu verilen kişilerin aynı zamanda bakım onarımlardan da sorumlu kişiler olması olağan iş akışına aykırı bir durumdur.

Ölçüm, kontrol ve değerlendirme birimlerinin bakım onarımdan ayrılması ile daha kaliteli ve uygun bakım onarımların yapılacağı düşünülmektedir.

3.YENİDEN YAPILANMA SONRASI BAKIM ONARIM MÜDÜRLÜKLERİNİN DURUMLARI

Yeniden yapılanmada altyapı ile EST birleştirilmektedir. EST bakım birimlerinin yol bakım onarım müdürlüklerine bağlanmasında bazı handikapların olacağı öngörülmektedir.

• EST birimlerinin sorumluluk bölgeleri ile yol bakım onarım müdürlüklerinin sorumluluk bölgeleri çoğu yerde aynı değildir.

• Birleşme öncesi Tesisler Müdürlüğüne bağlı olarak çalışan telefon santral şefliklerinin bakım onarım müdürlüğüne devredilmesi altyapının tarifi ile uyumsuzluk göstermektedir. Bu birimlerin destek hizmetleri bünyesine geçirilmesi iş yükünü azaltacaktır.

• Belirli süreli işçilerin giriş-çıkış işlemlerinin yine bakım onarım müdürlüklerince yapılmaya devam ediliyor olması, zaten yaşanmakta olan sorunların devamı niteliğinde olacaktır. Bu işlemlerin insan kaynakları birimlerinin sorumluluğuna verilmesi ile muhtemel sorunların bir nebzede olsa azalmasının sağlayacağı düşünülmektedir.

• Dray ekiplerinin demirbaşlarının bakım onarım müdürlüklerine devredilmesindeki mantık da anlaşılamamıştır. Tamamen ayrı bir uzmanlık ve eğitim gerektiren bu ekiplerin çalıştırılması bakım onarım müdürlüklerinin sorumluluğundan çıkarılmalıdır.

• EST bakım şefliklerinin mevcut yol bakım onarım müdürlükleri bünyesine alınması zaten iş yükünün fazla olduğu yol bakım onarım müdürlüklerinde içinden çıkılmaz bir hal alacaktır. Bunun sorunun çözümü için önerimiz; yol ve EST bakım birimlerinin birbirinden ayrı birimler olarak bölge bakım servis müdürlüklerine bağlanması olası sorunların da önüne geçmiş olacaktır. Zaten bu çalışmalarda model olarak alınan DB’de de uygulamanın bu şekilde yapıldığı bilinmektedir.