Tarihte Bugün: Bobby Fischer 15 Yaşında Dünya Satranç Şampiyonu Oldu

8 Şubat, Miladi takvime göre yılın 39. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 326 gün vardır (artık yıllarda 327).

Olaylar

  • 1587 – İskoçya Kraliçesi Mary Stuart, kafası kesilerek idam edildi. 19 yıl hapiste kaldıktan sonra idam edilen Kraliçe Mary, Kraliçe I. Elizabeth’e suikast planlamakla suçlanıyordu.
  • 1904 – Japonların, Çin’in Port Arthur limanına sürpriz bir atak yapıp, Rus filosunu tahrip etmesi ve geçişine engel olması üzerine Rus-Japon Savaşı başladı.
  • 1915 – D.W. Griffith’in Bir Ulusun Doğuşu (The Birth of a Nation) adlı tartışmalı başyapıtı Los Angeles’ta ilk kez gösterildi.
  • 1919 – İşgal Kuvvetleri Kumandanı olarak İstanbul’a tayin olan Fransız General Louis Franchet d’Espèrey, atıyla Türk Bayrağı’nın üzerinden geçerek yapmış olduğu sözde gövde gösterisi ile İstanbul’a girdi.
  • 1922 – ABD Başkanı Warren G. Harding, ilk radyoyu Beyaz Saray’da tanıttı.
  • 1924 – İdam cezası: ABD’de idam cezasını gaz kullanmak suretiyle gerçekleştiren ilk eyalet Nevada oldu.
  • 1935 – Türkiye Büyük Millet Meclisi 5. dönem seçimleri yapıldı.
  • 1958 – Bobby Fischer henüz 15 yaşında ve Dünya satranç şampiyonu oldu.
  • 1962 – Fransa’da Gizli Ordu’nun bombalama eylemlerini protesto edenlere polis müdahale etti; 8 kişi öldü.
  • 1962 – Türkiye Cumhuriyeti Turizm Bankası çalışmalarına başladı.
  • 1963 – ABD vatandaşlarının Küba ile seyahat, finansal ve ticari amaçlı her türlü ilişkisi John F. Kennedy yönetimince yasaklandı.
  • 1963 – Irak’ta, Abdüsselam Arif’in önderliğindeki “Baas”çı subaylar yönetimi ele geçirdi, Başbakan Abdülkerim Kasım öldürüldü.
  • 1974 – Amerikan uzay istasyonu Skylab, uzayda 84 gün geçirdikten sonra dünyaya döndü.
  • 1974 – Yukarı Volta’da askeri darbe.
  • 1976 – Innsbruck’ta yapılan Kış Olimpiyatları, TRT televizyonundan naklen verildi.
  • 1976 – İngiltere, Strazburg’da kendini savunmak durumunda kaldı. İngiltere hakkında, IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) sanıklarına işkence ettiği iddiaları vardı.
  • 1980: Türkiye’de 12 Eylül 1980 Darbesi’ne Giden Süreç (1979- 12 Eylül 1980): İstanbul’da Migros’a ait yiyecek maddeleri satan 6 kamyon kaçırıldı, yiyecekler yağma edildi, kamyonlar tahrip edildi. Ankara’da 4 mağaza yağma edildi.
  • 1980 – Tariş olayları: Tariş işçileri işletmenin bazı bölümlerini işgal etti, Çiğli İplik Fabrikası’nda işçiler, fabrika kapılarını kapatarak barikat kurdu.
  • 1984 – Kış Olimpiyat Oyunları Sarayova’da başladı.
  • 1989 – Boeing 707 tipi bir yolcu uçağı, Portekiz açıklarındaki Azor Adaları’na düştü: 144 kişi öldü.
  • 1990 – Amasya Yeniçeltek’te toprak altında kalan 63 işçiden umut kesildi. Madenin hava bacaları betonlandı. Bir gün önce meydana gelen grizu patlamasında ölenlerin sayısı 66’ya ulaştı.
  • 1992 – Olağanüstü Hâl Bölge Valiliği’ne Ünal Erkan atandı.
  • 1999 – Ürdün Kralı Hüseyin, Amman’da düzenlenen bir törenle toprağa verildi.
  • 2000 – Danıştay 10. Dairesi, FP’den İstanbul Milletvekili seçilen Merve Kavakçı’nın, ‘Türk vatandaşlığının kaybettirilmesine’ ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı’nın iptali istemini oy birliğiyle reddetti.
  • 2001 – Bonn Başsavcılığı’nın, Hristiyan-Demokrat Parti’ye (CDU) yapılan karanlık bağışlarla ilgili dava çerçevesinde eski Başbakan Helmut Kohl hakkında açtığı dava, 150 bin Euro tutarında cezanın ödenmesiyle kapandı.
  • 2001 – Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Esad Coşan ile damadı Ali Yücel Uyarel’in Süleymaniye Camii haziresine definlerine imkân tanıyan kararname taslağını imzalamayarak Başbakanlık’a geri gönderdi.
  • 2002 – Yargıtay 6. Ceza Dairesi, “Yüksekova Çetesi” davasında 5 sanık hakkında verilen çeşitli hapis cezalarına ilişkin mahkûmiyet kararlarını bozdu.
  • 2002 – Kış Olimpiyatları Salt Lake City’de başladı.
  • 2004 – Amerikalı şarkıcı Beyoncé, beş Grammy Ödülü kazandı.
  • 2005 – İsrail Başbakanı Ariel Şaron ve Filistin lideri Mahmud Abbas arasında, Mısır’da imzalanan bir antlaşma ile ateşkes sağlandı.
  • 2023 – Türkiye’de deprem yüzünden 3 aylık OHAL ilan edildi.

Doğumlar

  • 412 – Proklos, Yunan filozof (ö. 485)
  • 882 – Muhammed bin Toğaç, kendisi Fergana’dan gelmiş İhşidi hanedanı kurucusu (ö. 946)
  • 1191 – II. Yaroslav, 1238 ile 1246 yılları arasında Vladimir Büyük prensi (ö. 1246)
  • 1688 – Emanuel Swedenborg, İsveçli bilim insanı (ö. 1772)
  • 1700 – Daniel Bernoulli, İsviçreli matematikçi (ö. 1782)
  • 1720 – Sakuramachi, Japonya’nın geleneksel veraset düzenine göre 115. imparatoru (ö. 1750)
  • 1741 – André Ernest Modeste Grétry, Fransız opera bestecisi (ö. 1813)
  • 1787 – Giovanni Gussone, İtalyan akademisyen ve botanikçi (ö. 1866)
  • 1819 – John Ruskin, İngiliz yazar, şair, sanat ve toplum eleştirmeni (ö. 1900)
  • 1823 – Károly Alexy, Macar heykeltıraş (ö. 1880)
  • 1825 – Henry Walter Bates, İngiliz doğabilimcisi ve kâşif (ö. 1892)
  • 1828 – Jules Verne, Fransız yazar (ö. 1905)
  • 1828 – Antonio Cánovas del Castillo, İspanya Başbakanı (ö. 1897)
  • 1830 – Abdülaziz, Osmanlı’nın 32. Padişahı (ö. 1876)
  • 1834 – Dimitri Mendeleyev, Rus kimyacı (ö. 1907)
  • 1845 – Francis Ysidro Edgeworth, İrlandalı düşünür ve politik iktisatçı (ö. 1926)
  • 1845 – Anton Weichselbaum, Avusturyalı patolog ve bakteriyolog (ö. 1920)
  • 1851 – Kate Chopin, Amerikalı kısa öykü yazarı (ö. 1904)
  • 1856 – Édouard Delamare-Deboutteville, Fransız sanayici ve mühendis (ö. 1901)
  • 1856 – Léon Bakst, Rus sanatçı (ö. 1924)
  • 1859 – Gabriele Reuter, Alman kadın edebiyatçı (ö. 1941)
  • 1867 – Antonius Johannes Jurgens, Alman üretici (ö. 1945)
  • 1873 – Mehmed Reşit Bey, Osmanlı asker ve devlet adamı (ö. 1919)
  • 1876 – Paula Modersohn-Becker, Alman ressam (ö. 1907)
  • 1878 – Martin Buber, Yahudi filozof (ö. 1965)
  • 1880 – Franz Marc, Alman ressam (ö. 1916)
  • 1880 – Malik Buşati, Arnavutluk Başbakanı (ö. 1946)
  • 1883 – Joseph Alois Schumpeter, Avusturyalı iktisatçı ve siyaset bilimci (ö. 1950)
  • 1888 – Giuseppe Ungaretti, İtalyan modernist şair, gazeteci, deneme yazarı, eleştirmen ve akademisyen (ö. 1970)
  • 1888 – Edith Evans, İngiliz sinema ve tiyatro oyuncusu (ö. 1976)
  • 1894 – King Vidor, Amerikalı film yönetmeni (ö. 1982)
  • 1895 – Horloogiyn Çoybalsan, Moğol komünist siyasetçi ve mareşal (ö. 1952)
  • 1897 – Zakir Hüseyin, Hindistan’ın 3. Cumhurbaşkanı (ö. 1969)
  • 1903 – Tunku Abdülrahman, Malezya Başbakanı (ö. 1990)
  • 1906 – Chester Carlson, Amerikalı fizikçi ve fotokopinin mucidi (ö. 1968)
  • 1921 – Kemal Kafalı, Türk akademisyen ve İTÜ Rektörü (ö. 2008)
  • 1921 – Lana Turner, Amerikalı oyuncu ve aktris (ö. 1995)
  • 1925 – Jack Lemmon, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 2001)
  • 1926 – Diamando Kumbaki, Yunan partizan ve aktivist (II. Dünya Savaşı sırasında Mihver Devletleri’ne karşı savaşan Yunan Direnişi partizanı) (ö. 1944)
  • 1928 – Osian Ellis, Galli müzisyen, besteci ve eğitimci (ö. 2021)
  • 1931 – James Dean, Amerikalı sinema oyuncusu (ö. 1955)
  • 1931 – George Whitmore, Amerikalı dağcı ve çevreci (ö. 2021)
  • 1932 – John Williams, Amerikalı besteci
  • 1933 – Uno Palu, Eston dekatloncu
  • 1934 – Erk Yurtsever, Türk şair, yazar ve Türkolog (ö. 2017)
  • 1941 – Nick Nolte, Amerikalı oyuncu
  • 1944 – Roger Lloyd-Pack, İngiliz oyuncu (ö. 2014)
  • 1946 – James Franklin Jeffrey, Amerikalı diplomat ve ABD’nin eski Ankara Büyükelçisi
  • 1957 – Mehmet Ali Erbil, Türk oyuncu ve şovmen
  • 1961 – Vince Neil, Amerikalı Rock müzisyeni ve (Mötley Crüe) grubunun vokalisti
  • 1962 – Mehmet Çepiç, Türk oyuncu ve seslendirme sanatçısı
  • 1966 – Hristo Stoiçkov, Bulgar futbolcu
  • 1968 – Budi Anduk, Endonezyalı oyuncu (ö. 2016)
  • 1969 – Andrea Orlando, İtalyan siyasetçi
  • 1970 – Cüneyt Özdemir, Türk gazeteci, sunucu ve yazar
  • 1971 – Arif Kilisli, Türk oyuncu
  • 1974 – Seth Green, Amerikalı oyuncu, komedyen, seslendirme sanatçısı, televizyon yapımcısı ve senaryo yazarı
  • 1978 – Gökhan Tepe, Türk şarkıcı, oyuncu ve besteci
  • 1980 – Bilge Kösebalaban, Türk müzisyen ve Direc-t grubu gitarist ve vokalisti
  • 1981 – Steve Gohouri, Fildişi Sahilli futbolcu (ö. 2015)
  • 1983 – Atiba Hutchinson, Kanadalı futbolcu
  • 1984 – Manon Flier, Hollandalı voleybolcu
  • 1987 – Carolina Kostner, İtalyan buz patenci
  • 1989 – Bronte Barratt, Avustralyalı yüzücü
  • 1990 – Zeynep Tuğçe Bayat, Türk oyuncu
  • 1990 – Yacine Brahimi, Cezayirli millî futbolcu
  • 1995 – Jordan Todosey, Kanadalı sinema oyuncusu
  • 1995 – Mijat Gaćinović, Sırp futbolcu
  • 1996 – Kennedy, Brezilyalı futbolcu

Ölümler

  • 1204 – Nikolaos, Bizans imparatoru (d. ?)
  • 1265 – Hülagû Han, İlhanlılar Devleti’nin kurucusu Moğol Hükümdar (d. 1217)
  • 1296 – II. Przemysł, 1257–1279 yılları arasında Poznań dükü (d. 1257)
  • 1587 – Mary Stuart, İskoçya Kraliçesi (d. 1542)
  • 1640 – IV. Murat, Osmanlı’nın 17. Padişahı (d. 1612)
  • 1696 – V. İvan, Rus Çarı (d. 1666)
  • 1709 – Giuseppe Torelli, İtalyan besteci (d. 1658)
  • 1725 – I. Petro, Rus Çarı (d. 1672)
  • 1751 – Nicola Salvi, İtalyan mimar ve heykeltıraş (d. 1697)
  • 1804 – Joseph Priestley, İngiliz kimyacı ve filozof (d. 1733)
  • 1813 – Tadeusz Czacki, Polonyalı tarihçi, pedagog ve parabilimci (d. 1765)
  • 1829 – Cristóbal Mendoza, Venezuela’nın ilk başbakanı (d. 1772)
  • 1849 – France Prešeren, Sloven şair (d. 1800)
  • 1860 – Carl Edvard Rotwitt, Danimarkalı politikacı (d. 1812)
  • 1874 – David Strauss, Alman ilahiyatçısı ve filozofu (d. 1808)
  • 1885 – Nikolay Severtzov, Rus doğa tarihçisi (d. 1827)
  • 1886 – İvan Aksakov, Rus gazeteci ve politika yazarı (d. 1823)
  • 1894 – Robert Michael Ballantyne, İskoç yazar (d. 1825)
  • 1906 – Johanna Hiedler, Adolf Hitler’in anneannesi (d. 1830)
  • 1921 – Peter Alexeyevich Kropotkin, Rus yazar ve anarşizm kuramcısı (d. 1842)
  • 1935 – Max Liebermann, Alman ressam ve grafik sanatçısı (d. 1847)
  • 1936 – Charles Curtis, Amerikalı avukat ve politikacı (d. 1860)
  • 1945 – Robert Mallet-Stevens, Fransız mimar ve tasarımcı (d. 1886)
  • 1946 – Felix Hoffmann, Alman kimyager, mucit ve eczacı (d. 1868)
  • 1954 – Abidin Daver, Türk gazeteci ve yazar (d. 1886)
  • 1957 – Walther Bothe, Alman matematikçi, kimyacı, fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (d. 1891)
  • 1963 – Ali Saim Ülgen, Türk yüksek mimar ve restoratör (d. 1913)
  • 1963 – Ernst Glaeser, Alman yazar (d. 1902)
  • 1974 – Fritz Zwicky, İsviçreli fizikçi ve astronom (d. 1898)
  • 1982 – Lauri Virtanen, Fin atlet (d. 1904)
  • 1998 – Halldor Laxness, İzlandalı yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (d. 1902)
  • 1999 – Iris Murdoch, İrlandalı yazar ve filozof (d. 1919)
  • 2001 – Ahmet Kabaklı, Türk gazeteci ve yazar (d. 1924)
  • 2004 – Cem Karaca, Türk rock müziği sanatçısı, besteci, tiyatrocu ve sinema oyuncusu (d. 1945)
  • 2007 – Anna Nicole Smith, Amerikalı aktris (d. 1967)
  • 2007 – Haluk Cecan, Türk su altı belgeselcisi (d. 1946)
  • 2010 – John Murtha, Amerikalı politikacı (d. 1932)
  • 2014 – Eşref Aydın, Türk atlet (d. 1922)
  • 2014 – Maicon, Brezilyalı futbolcu (d. 1988)
  • 2015 – Rauni-Leena Luukanen-Kilde, Fin hekim, yazar ve ufolog (d. 1939)
  • 2015 – Müzeyyen Senar, Türk Sanat Müziği sanatçısı (d. 1918)
  • 2016 – Amelia Bence, Arjantinli aktris (d. 1914)
  • 2017 – Zeynep Işık, Türk keman sanatçısı (d. 1968)
  • 2017 – Peter Mansfield, Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülünü Paul Lauterbur ile birlikte kazananan İngiliz bilim insanı (d. 1933)
  • 2017 – Alan Simpson, İngiliz senarist (d. 1929)
  • 2018 – Ben Agajanian, Amerikalı Amerikan futbolu oyuncusu (d. 1919)
  • 2018 – Zernigar Ağakişiyeva, Azeri tiyatro ve sinema oyuncusu (d. 1945)
  • 2018 – Jarrod Bannister, Avustralyalı cirit atma sporcusu (d. 1984)
  • 2018 – Marie Gruber, Alman oyuncu (d. 1955)
  • 2018 – Lovebug Starski, Amerikalı rap müzisyeni (d. 1960)
  • 2019 – Dick Kempthorn, Eski Amerikan futbolu oyuncusu ve iş insanı (d. 1926)
  • 2019 – Walter Munk, Amerikalı-Avusturyalı denizbilimcisi, jeolog, akademisyen ve bilim insanı (d. 1917)
  • 2019 – Sergey Yurski, Sovyet-Rus oyuncu, film yönetmeni ve senarist (d. 1935)
  • 2020 – Robert Conrad, Amerikalı oyuncu, şarkıcı ve dublör (d. 1935)
  • 2020 – Paula Kelly, Amerikalı oyuncu, dansçı ve şarkıcı (d. 1942)
  • 2021 – Roza Akkuçukova, Rus-Sovyet pop şarkıcısı (d. 1950)
  • 2021 – Jean-Claude Carrière, Akademi Onur Ödülü sahibi Fransız romancı, senarist, aktör ve yönetmen (d. 1931)
  • 2021 – Carla Cimenti, İtalyan dağcı (d. 1975)
  • 2021 – Graham Day, İngiliz profesyonel futbolcu (d. 1953)
  • 2021 – Adam Kopczyński, Polonyalı buz hokeyi oyuncusu (d. 1948)
  • 2021 – Cyril Mango, Bizans İmparatorluğu’nun tarih, sanat ve mimarisi hakkında İngiliz uzman (d. 1928)
  • 2021 – Rynagh O’Grady, İrlandalı oyuncu (d. 1951)
  • 2021 – Mary Wilson, Amerikalı vokalist (d. 1944)
  • 2021 – Beatriz Yamamoto Cázarez, Meksikalı siyasetçi (d. 1957)
  • 2022 – Luc Montagnier, Fransız virolog ve Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü sahibi (d. 1932)
  • 2022 – Götz Werner, Alman iş adamı ve yönetici (d. 1944)
  • 2023 – Burt Bacharach, Amerikalı piyanist, besteci, yapımcı ve En İyi Özgün Müzik Akademi Ödülü sahibi (d. 1928)
  • 2023 – Miroslav Blažević, Bosna-Hersek asıllı Hırvat teknik direktör (d. 1935)
  • 2023 – Elena Fanchini, İtalyan alp disiplini kayakçısı (d. 1985)
  • 2023 – Ignatius Paul Pinto, Hint Roma Katolik piskopos (d. 1935)
  • 2023 – İvan Silayev, Sovyet Rus siyasetçi (d. 1930)
  • 2023 – Branka Veselinović, Sırp aktris (d. 1918)