Türk Vatandaşlığı Kanunu Kabul Edildi, Tekke ve Zaviyeler Kapatıldı

23 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 143. (artık yıllarda 144.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 222 gün vardır.

Demiryolu

23 Mayıs 1927 1042 sayılı kanunla “Devlet Demiryolları ve Limanları İdare-i Umumiyesi” kuruldu. (Şimdiki TCDD’nin çekirdeği olan kuruluş.)
23 Mayıs 1933 Filyos-Ereğli hattıyla Ereğli limanının inşasına dair kanun çıktı. Samsun-Çarşamba hattının DDY tarafından işletilmesine dair kanun yürürlüğe girdi.

Olaylar

1040 – Dandanakan Muharebesi yapıldı ve Büyük Selçuklu İmparatorluğu kuruldu.
1788 – Güney Karolina eyalet olarak kabul edildi.
1795 – Fransa’da kadınların toplantılara katılması yasaklandı.
1856 – 42 İsis adlı göktaşı, N. R. Pogson tarafından keşfedildi.
1915 – İtalya Krallığı, İtilaf Devletleri ile birlikte I. Dünya Savaşı’na katıldı.
1919 – İzmir’in İtilaf Devletleri tarafından işgalini protesto için Sultanahmet Mitingi yapıldı, mitinge 200 bin kişi katıldı.
1928 – Türk Vatandaşlığı Kanunu kabul edildi, tekke ve zaviyeler kapatıldı.
1938 – İstanbul Elektrik Şirketi’nin Hükûmetçe satın alınmasına ilişkin sözleşme, Ankara’da imzalandı.
1945 – Nasyonal sosyalist liderlerden Himmler, Müttefikler’in eline geçmemek için siyanür kapsülüyle intihar etti.
1949 – Sovyet lideri Josef Stalin, Berlin ablukasını kaldırdı ve II. Dünya Savaşı sonrası ikiye bölünen Almanya’nın batısında Federal Cumhuriyet ilan edildi.
1951 – Çin, Mao Zedong önderliğinde Tibet’i ilhak etti.
1960 – Mossad ajanları, 6 milyon Yahudinin ölümünden sorumlu tutulan Adolf Eichmann’ı Arjantin’de ele geçirdi. Eichmann, yargılanmak üzere İsrail’e götürüldü.
1965 – Amerika Birleşik Devletleri, iç savaş yaşanan Dominik Cumhuriyeti’ndeki kendi vatandaşları da dahil yabancıları kurtarmak amacıyla Brezilya, Honduras, Paraguay, Nikaragua, Kosta Rika ve El Salvador’un katılımıyla İnter Amerikan Barış Gücü’nü kurdu.
1971 – İstanbul’da sokağa çıkma yasağı kondu. 25 bin asker ve polis kentte arama yaptı.
1978 – İmralı Cezaevi’nden kaçan Amerikalı Billy Hayes’in yazdığı roman, Geceyarısı Ekspresi adıyla sinemaya aktarıldı. Türkiye, filmi protesto etti.
1982 – Devlet Başkanı Orgeneral Kenan Evren, Ankara’da konuştu: “Gönül arzu eder ki bütün gençler liseyi okusun hatta bütün gençler üniversiteyi okusun. Bu, dünyanın hiçbir yerinde görülmemiştir. Liseyi bitiren herkes üniversiteyi okuyamaz.”
1992 – İstanbul’a 117 yıl hizmet eden Galata Köprüsü yerinden sökülerek, Haliç’e çekildi.
2002 – Ankara’nın en eski ve en büyük sinemalarından biri olan Akün Sineması, 1975 yılında Ertem Eğilmez’in unutulmaz filmi Hababam Sınıfı ile açtığı perdelerini, yine aynı filmle bir daha açılmamak üzere kapattı.
2006 – Boeing 717 üretimi sona erdi.
2006 – Türk-Yunan F-16 uçakları çarpıştı.

Doğumlar

359 – Gratianus, Batı Roma İmparatoru (ö. 383)
1052 – I. Philippe, Franklar kralı (ö. 1108)
1100 – Qinzong, Çin’in Song Hanedanı’nın dokuzuncu imparatorudur (ö. 1161)
1707 – Carl Linnaeus, İsveçli biyolog, hekim ve fizikçi (ö. 1778)
1734 – Franz Anton Mesmer, Alman hekim (ö. 1815)
1741 – Andrea Luchesi, İtalyan besteci (ö. 1801)
1790 – Jules Dumont d’Urville, Fransız kâşif ve deniz subayı (ö. 1842)
1800 – Rómulo Díaz de la Vega, Meksika’lı siyasetçi (ö. 1877)
1810 – Margaret Fuller, Amerikalı gazeteci ve kadın hakları savunucusu (ö. 1850)
1826 – Âdile Sultan, Türk Divan edebiyatı şairi (ö. 1899)
1844 – Abdülbaha, Bahai dininin kurucusu Bahaullah’ın en büyük oğlu (ö. 1921)
1848 – Otto Lilienthal, Alman mucit (ö. 1896)
1883 – Douglas Fairbanks, Amerikalı sinema oyuncusu, senarist ve yönetmen (ö. 1939)
1887 – Thoralf Skolem, Norveçli matematikçi (ö. 1963)
1891 – Pär Lagerkvist, İsveçli yazar ve Nobel Edebiyat Ödülü sahibi (ö. 1974)
1892 – Rafael Moreno Aranzadi, İspanyol futbolcu (ö. 1922)
1897 – Hafız Burhan, Türk gazelhan ve bestekâr (ö. 1943)
1898 – Georgios Grivas, Kıbrıslı asker ve Rum tedhiş örgütü EOKA’nın lideri (ö. 1974)
1908 – John Bardeen, Amerikalı fizikçi ve Nobel Fizik Ödülü sahibi (ö. 1991)
1908 – Max Abramovitz, Amerikalı mimar (ö. 2004)
1917 – Edward Lorenz, Amerikan matematikçi ve meteorolog (ö. 2008)
1921 – Grigori Çuhray, Sovyet yönetmen ve senaryo yazarı (ö. 2001)
1926 – Desmond Carrington, Britanyalı oyuncu, radyocu ve sunucu (ö. 2017)
1931 – Michael Lonsdale, Fransız oyuncu ve ressam (d. 2020)
1933 – Joan Collins, İngiliz oyuncu
1934 – Robert Moog, Amerikalı elektronik mühendisi ve mucit (ö. 2005)
1937 – Jorge Martínez Boero, Arjantinli otomobil yarışçısı (ö. 2004)
1947 – Michael Porter, Amerikalı akademisyen ve ekonomist
1949 – Hüsnü Mahalli, Suriyeli Türkmen asıllı Türk akademisyen, gazeteci ve yazar
1950 – Richard Chase, Amerikalı seri katil (ö. 1980)
1951 – Anatoli Karpov, Rus satranç Büyükustası ve Dünya Satranç Şampiyonu
1951 – Adalet Şerif oğlu Tahirzade; öğretmen, dilbilimci, filolog-metin bilimcisi, tarihçi, gazeteci, profesör doktor, eski Eğitim Bakanı Yardımcısı
1952 – Anne-Marie David, Fransız şarkıcı
1952 – Hayati Yazıcı, Türk siyasetçi
1955 – Mansur Yavaş, Türk avukat ve siyasetçi
1956 – Dominique Barella, Fransız hukukçu
1957 – Jimmy McShane, Kuzey İrlandalı şarkıcı (ö. 1995)
1960 – Linden Ashby, Amerikalı aktör ve savaş sanatçısı
1964 – Ruth Metzler, İsviçreli siyasetçi
1964 – Ali İsmet Öztürk, Türk akrobasi pilotu
1965 – Tom Tykwer, Alman film yönetmeni, senarist ve besteci
1967 – Phil Selway, İngiliz müzisyen
1971 – İlker Aksum, Türk oyuncu
1971 – Laurel Holloman, Amerikalı oyuncu
1972 – Rubens Barrichello, Brezilyalı Formula 1 pilotu
1972 – Burak Hakkı, Türk oyuncu
1972 – Stephanie Japp, İsviçreli kadın oyuncu
1972 – Selim Yuhay, Türk mimar
1974 – Jewel, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı, gitarist, aktris ve şair
1976 – Ricardinho, Brezilyalı futbolcu
1977 – İlya Kulik, Rus buz patenci
1977 – Şinasi Yurtsever, Türk oyuncu
1979 – Ersen Martin, Türk futbolcu (ö. 2024)
1980 – Lane Garrison, Amerikalı oyuncu
1982 – Malene Mortensen, Danimarkalı şarkıcı
1983 – Heidi Range, İngiliz şarkıcı ve söz yazarı
1984 – Hugo Almeida, Portekizli futbolcu
1984 – Ushan Çakır, Türk oyuncu
1985 – Nicky Adler, Alman futbolcu
1985 – Sekou Cissé, Fildişi Sahilli millî futbolcu
1985 – Sebastián Fernández, Uruguaylı futbolcu
1985 – Ross Wallace, İskoç millî futbolcu
1986 – Natálya Anderle, Brezilyalı manken
1986 – Ryan Coogler, Amerikalı yönetmen ve senarist
1986 – Gabriel Özkan, İsveçli futbolcu
1986 – Caner Özyurtlu, Türk oyuncu, senarist ve yönetmen
1986 – Alex Renfroe, ABD kökenli Bosnalı profesyonel basketbolcu
1988 – Courtney Fortson, Amerikalı profesyonel basketbolcu
1988 – Merve Oflaz, Türk oyuncu
1988 – Angelo Ogbonna, Nijerya asıllı İtalyan millî futbolcu
1988 – Lorenzo De Silvestri, İtalyan millî futbolcu
1989 – Liza Helder, Arubalı model
1989 – Hüseyin Şe’an, Suudi millî futbolcu
1989 – Ezequiel Schelotto, İtalyan millî futbolcu
1989 – Jeffery Taylor, İsveç-Amerikalı profesyonel basketbolcu
1990 – Ricardo dos Santos, Brezilyalı sörfçü (ö. 2015)
1991 – Nadine Ames, Endonezyalı model
1991 – Lena Meyer-Landrut, Alman sanatçı ve söz yazarı (2010 Eurovizyon birincisi)
1991 – Ryo Nagai, Japon futbolcu
1991 – Marko Šćepović, Sırp millî futbolcu
1991 – Hebert Silva Santos, Brezilyalı futbolcu
1993 – Guillermo Fernández Hierro, İspanya vatandaşı futbolcu
1993 – Muhammed es-Sayari, Suudi millî futbolcu
1994 – Durgam İsmail, Iraklı futbolcu
1995 – Younés Kaabouni, Fransız futbolcu
1996 – Emmanuel Boateng, Ganalı futbolcu
1996 – Çağlar Söyüncü, Türk futbolcu
1997 – Joe Gomez, İngiliz millî futbolcu
1998 – Berat Özdemir, Türk millî futbolcu
2000 – Greta Bohacek, Alman çocuk oyuncu
2000 – Jaxson Hayes, Amerikalı profesyonel basketbol oyuncusu

Ölümler

230 – I. Urbanus, 222-230 yılları arasında görev yapan papa
1125 – V. Heinrich, Almanya Kralı ve Kutsal Roma İmparatoru (d. 1086)
1370 – Togon Temür, Yuan Hanedanı’nın son İmparatoru (d. 1320)
1498 – Girolamo Savonarola, Dominiken keşiş (d. 1452)
1523 – Ashikaga Yoshitane, Ashikaga şogunluğunun 10. şogunu (d. 1466)
1524 – I. İsmail, Safevî Tarikatı’nın lideri, Safevi Devleti’nin kurucusu ve ilk hükümdarı (d. 1487)
1701 – William Kidd, İskoç denizci ve korsan (d. 1645)
1857 – Augustin Louis Cauchy, Fransız matematikçi (d. 1789)
1874 – Sylvain Van de Weyer, Belçika Başbakanı (d. 1802)
1886 – Leopold von Ranke, Alman tarihçi (d. 1795)
1906 – Henrik İbsen, Norveçli oyun yazarı (d. 1828)
1911 – John Douglas, İngiliz mimar (d. 1830)
1934 – Bonnie Parker, Amerikalı banka soyguncusu ve kanun kaçaği (d. 1910)
1934 – Clyde Barrow, Amerikalı banka soyguncusu ve kanun kaçaği (d.1909)
1937 – John D. Rockefeller, Amerikalı sanayici (d. 1839)
1942 – Georges Politzer, Fransız marksist yazar ve felsefeci (d. 1903)
1943 – Kenan Hulusi Koray, Türk hikâye yazarı ve Yedi Meşaleciler adlı topluluk üyesi (d. 1906)
1944 – Şevket Dağ, Türk ressam (d. 1876)
1945 – Heinrich Himmler, Alman politikacı, asker ve Nazi Almanyası’nda SS lideri (d. 1900)
1953 – Ali Rıza Çevik, Türk bürokrat (d. 1888)
1960 – Soğomon Tehliryan, Osmanlı İmparatorluğu sadrazamı (d. 1896)
1987 – Şemsi Bedelbeyli, Azeri tiyatro yönetmeni ve oyuncu (d. 1911)
1991 – Kemal Satır, Türk siyasetçi (d. 1911)
1992 – Atahualpa Yupanqui, Arjantinli besteci (d. 1908)
1996 – Tanju Okan, Türk şarkıcı, müzisyen ve sinema oyuncusu (d.1938)
1999 – Owen Hart, Kanadalı profesyonel WWE güreşçisi (d. 1965)
2002 – Sam Snead, Amerikalı golfçü (d. 1912)
2003 – Jean Yanne, Fransız oyuncu, yazar, film yönetmeni ve besteci (d. 1933)
2006 – Kazimierz Górski, Polonya millî futbol takımı antrenörü (d. 1921)
2009 – Roh Moo-hyun, Güney Kore 16. (eski) cumhurbaşkanı (d. 1946)
2011 – Nasır Hicazi, İranlı eski millî futbolcu ve teknik direktör (d. 1949)
2011 – Xavier Tondo, İspanyol bisikletçi (d. 1978)
2013 – Cemal Güvenç, Türk ressam ve sanat eğitimcisi (d. 1925)
2013 – Hayri Kozakçıoğlu, Türk bürokrat ve siyasetçi (d. 1938)
2013 – Georges Moustaki, Yunan asıllı Fransız şarkıcı (d. 1934)
2013 – Sami Soylu, Türk hukukçu (d. 1918)
2015 – Moyra Caldecott, İngiliz yazar (d. 1927)
2015 – John Carter, Amerikalı oyuncu (d. 1927)
2015 – Anne Meara, Amerikalı oyuncu ve komedyen (d. 1929)
2015 – John Forbes Nash, Amerikalı matematikçi ve Nobel Ekonomi Ödülü sahibi (d. 1928)
2016 – İbrahim Bodur, Türk iş insanı (d. 1928)
2016 – John Brophy, Kanadalı eski, hokey oyuncusu ve çalıştırıcı (d. 1933)
2017 – Olivier de Berranger, Fransız Roma Katolik Kilisesi’ne bağlı piskopos (d. 1938)
2017 – Kofi Bucknor, Ganalı oyuncu (d. 1953)
2017 – Aleksandr Burdonski, Sovyet-Rus tiyatro yönetmeni (d. 1941)
2017 – Akif Emre, Türk gazeteci ve yazar (d. 1957)
2017 – Roger Moore, İngiliz sinema oyuncusu (d. 1927)
2017 – Kaoru Yosano, Japon siyasetçi (d. 1938)
2018 – Antonio Horvath, Şilili siyasetçi (d. 1950)
2018 – Luis Possada Cariles, Amerikalı istihbaratçı (d. 1928)
2018 – Daniel Robin, Fransız eski güreşçi (d. 1943)
2019 – Dumiso Dabengwa, Zimbabveli asker, eski bakan ve siyasetçi (d. 1939)
2019 – Hosei Norota, Japon siyasetçi ve bakan (d. 1929)
2019 – Beaton Tulk, Kanadalı siyasetçi ve bürokrat (d. 1944)
2020 – Alberto Alesina, İtalyan siyaset ekonomisti, yazar ve akademisyen (d. 1957)
2020 – Ashley Cooper, Avustralyalı tenisçi (d. 1936)
2020 – Mory Kanté, Gineli şarkıcı, kora müzisyeni ve söz yazarı (d.1950)
2020 – Hana Kimura, Japon kadın profesyonel güreşçi (d. 1997)
2020 – Jitendra Nath Pande, Hint tıp profesörü (d. 1941)
2020 – Luigi Simoni, İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1939)
2020 – Jerry Sloan, Amerikalı profesyonel eski basketbolcu ve basketbol baş antrenörü (d. 1942)
2021 – Eric Carle, Amerikalı çocuk kitapları yazarı ve illüstratörü (d. 1929)
2021 – Lorrae Desmond, Avustralyalı aktris, şarkıcı, albüm yapımcısı, televizyon sunucusu, radyocu ve oyun yazarı (d. 1929)
2021 – Paulo Mendes da Rocha, Brezilyalı mimar (d. 1928)
2021 – Max Mosley, İngiliz Yarış Sürücüsü (d. 1940)
2021 – Shanti Pahadia, Hint kadın siyasetçi (d. 1934)
2021 – Nina Şatskaya, Sovyet-Rus aktris (d. 1940)
2022 – James Bartlett, İngiliz-Güney Afrikalı aktör (d. 1966)
2022 -Maja Lidia Kossakowska, Polonyalı gazeteci, fantezi yazarı ve arkeolog (d. 1972)