Dünyanın ilk hızlı treni olarak kabul edilen “Tokaido Shinkansen”in yapımı 1959′da Japonya’da başlamış ve 1964 yılında tamamlanmış. Tokyo – Osaka arasında sefer yapan bu tren saatte 200 km hıza çıkmayı başarmış. Avrupa’nın ilk hızlı treni ise 1981 yılında Paris – Lyon hattı üzerine kurulmuş ve saatte 300 km gibi günümüz koşullarında bile iyi sayılacak bir hıza ulaşmış.
“Yüksek Hızlı Tren” nedir?
UIC (Uluslar Arası Demiryolları Birliği) ve Avrupa Birliği “Yüksek Hız” tanımını belirli esaslara dayandırarak belirlemişlerdir. Bu nedenle tam bir tanım yapmak yerine UIC (Uluslar Arası Demiryolları Birliği) ve Avrupa Birliği’nin belirlemiş olduğu çok sayıda sistemi içerdiğini söylemek daha doğru olacaktır. Bu kriterler dışında kalanlar ise “konvansiyonel” olarak tanımlanmaktadır.
Dünya üzerindeki hızlı trenlerin geneli 350 km/saat hızı geçmiyor. Bugüne kadar kaydedilmiş en yüksek hızlar ise Fransa TGV treni 575 km/saat (2008), Japon Maglev treni 581 km/saat (2003). Ayrıca belirtmek gerekirse hızlı tren hatlarının zeminleri daha sağlam inşa edilir, üzerinde hemzemin geçitler bulunmaz, daha fazla korunaklı olmalıdırlar, hatlar arası daha geniştir ve kurp yarıçapları daha büyüktür. Uçaklara göre enerji verimliliklerinin daha yüksek olduğu da dikkate alınması gereken önemli bir husustur.
Dünyada hızlı tren
Hızlı tren hatlarının öncülüğünü yapan Japonya’nın yanı sıra Fransa, Almanya, İspanya, İtalya, Belçika, İngiltere, Çin ve Güney Kore bugün hızlı trenlerin kullanıldığı belli başlı ülkeler. Hollanda ve İsviçre’de de hızlı tren hatlarının yapımı devam ediyor. Japonya’nın öncülüğünde başlayan bu teknolojiyi ise ilk ve en iyi takip eden ülke Fransa olmuş. Günümüzde bu alanda en fazla yolcu yoğunluğuna sahip ülke Japonya ve 120 tren ile yılda 305 milyon yolcu taşıyor.
Türkiye’de hızlı tren
Türkiye’de ise 2003 yılından itibaren demiryolu ulaşımı yeniden devlet politikası haline getirildi ve hızlı tren hatlarının yapımına başlandı.
Yapılması planlanan ve devam eden hatlar ise şöyle:
- Ankara-İstanbul.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533km./3 saat
- Ankara-Eskişehir.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245 km./1 saat 5 dakika
- Ankara-Konya.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 212 km./1 saat 15 dakika
- İstanbul-Konya. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 641 km./3 saat 30 dakika
- Eskişehir-Konya. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360 km./1 saat 26 dakika
- Ankara-Sivas.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 466 km./3 saat
- Ankara-İzmir.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 624 km./3 saat 20 dakika
- Ankara-Afyon.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281 km./1 saat 20 dakika
- Bandırma-Bursa-Osmaneli.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 190 km./60 dakika
- Ankara-Kayseri.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350 km./2 saat
- Halkalı-Bulgaristan.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 230 km./1 saat
- Sivas-Erzincan-Erzurum-Kars.. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 710 km./5 saat
Hızlı tren etüt çalışmaları biten ve planlamaları yapılan hızlı tren hatları:
Ankara-İzmir Projesi
- • Ankara-İzmir (Manisa üzerinden): 663 km
- • Ankara-İzmir (Kemalpaşa üzerinden: 624 km
- • Seyahat Süresi (Manisa üzerinden bugünkü süre): 14 saat
- • Ankara-İzmir (Manisa üzerinden): 3 s. 50 dk.
- • Ankara-İzmir (Kemalpaşa üzerinden): 3 s. 20 dk.
- Maliyet (Milyar $): 2,350
- Başlama Tarihi: 2010
- Bitiş Tarihi: 2015
Halkalı-Bulgaristan
- Mevcut Hat: 290 km
- Hızlı Tren Hattı: 231,7 km
- Halkalı-Bulgaristan: 1 saat
- Maliyet (Milyon $): 750
- Başlama Tarihi: 2010
- Bitiş Tarihi: 2013
Sivas-Erzincan-Erzurum-Kars Hattı
- Mevcut Hat: 763 km
- Hızlı Tren Hattı: 710 km
- Sivas-Kars (Seyahat Süresi): 5 saat
- Maliyet (Milyar $): 4
- Başlama Tarihi: 2010
- Bitiş Tarihi: 2014
Ayrıca hızlı tren hatlarının yanı sıra tren garları da inşa edilecek. Bu kapsamda Ankara Yüksek Hızlı Tren Garı günde 50.000 yılda 18 milyon yolcu kapasitesine göre planlanmış durumda. Hızlı trenin işletiminde görev alacak personeller için de eğitim faaliyetleri planlanarak uygulamaya konuldu.
Hızlı trenlerin bakım, onarım ve satış sonrası hizmetlerini verecek olan “EUROTEM Demiryolu Araçları Sanayi ve Ticaret A. Ş.” 04 Temmuz 2006 tarihinde resmi olarak kuruldu. EUROTEM Demiryolu Araçları Sanayi ve Ticaret A. Ş.’ de TCDD % 15, ROTEM % 50.5, ASAŞ % 33.5, HYUNDAI Corp. % 0.5, HACO % 0,5 oranında hisseye sahip bulunmakta. Şirketin merkezi İstanbul’da, üretim tesisleri ise Adapazarı’nda bulunacak. Yıllık 50-100 araç üretim kapasitesi ile işe başlayacak olan fabrika en az % 35-42 yerlilik oranı ile üretim yapacak. Üretilecek araçlar ve fabrikanın kurulması ile işletilmesi konusunda ihtiyaç duyulan her türlü teknolojinin transferi taraflarca onaylanmış olan Teknik İşbirliği Anlaşması çerçevesinde ROTEM tarafından sağlanacak.
Türkiye’de ulaşım adına güzel günler bizleri bekliyor. Üzerimize düşen ilk görev ise yerli üretim ve hizmet sektöründe olabildiğince en yüksek değere ulaşmak. Bu sayede dışa bağımlılığımız azalacak ve bu öncü adım daha nice yeni yerli teknolojilere önayak olacaktır.
İlk yorum yapan olun