Tarihte Bugün: Türk Bayrağı Hakkında Kanun, TBMM’de Kabul Edildi

29 Mayıs, Miladi takvime göre yılın 149. (artık yıllarda 150.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 216.

Demiryolu

• 29 Mayıs 1899 Anadolu Demiryolu Genel Müdürü Kurt Zander, Konya’dan Bağdat ve Basra Körfezi’ne döşenecek demiryolu imtiyazı için Babıâli’ye başvurdu.
• 29 Mayıs 1910 Şark Demiryolları Kumpanyası, Osmanlı Anonim Şirketi oldu.
• 29 Mayıs1915 III. Demiryolu Taburu teşkil edildi.
• 29 Mayıs 1927Ankara-Kayseri hattı (380 km) törenle Başbakan İsmet Paşa tarafından Kayseri’de işletime açıldı.
• 29 Mayıs 1932 Ankara Demirspor’un resmen kuruluşu gerçikleşti.
• 29 Mayıs 1969 Haydarpaşa-Gebze banliyö hattında elektrikli trenler konuldu.
• 29 Mayıs 2006 Türkiye Vagon Sanayi AŞ. (TÜVASAŞ), Irak Demiryolları için ürettiği 12 jeneratör vagonunu Adapazarı Fabrikası’nda törenle teslim etti.

Olaylar

• 1453 – Osmanlı padişahı Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’u fethederek Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu’nu sona erdirdi. Birçok tarihçi için İstanbul’un Fethi, Orta Çağ’ın sonudur.
• 1807 – Kabakçı Mustafa ayaklanmasında, isyancılar Şehzade Mustafa ve Mahmut’un kendilerine teslimini istedi. Sultan III. Selim tahttan indirildi, IV. Mustafa tahta çıktı.
• 1848 – Wisconsin, 30. eyalet olarak ABD’ye katıldı.
• 1867 – Avusturya-Macaristan İmparatorluğu kuruldu.
• 1913 – Igor Stravinsky’nin Le Sacre du Printemps (Bahar Ayini) adlı balesi ilk kez Paris’te sahnelendi.
• 1914 – Kanada yolcu gemisi “RMS Empress of Ireland”, Saint Lawrence Körfezi’nde battı, 1024 yolcu boğularak öldü.
• 1927 – Ankara-Kayseri Demiryolu, İsmet Paşa tarafından açıldı.
• 1936 – Türk bayrağı hakkında kanun, TBMM’de kabul edildi.
• 1937 – Türkiye ile Fransa arasında “Sancak”ın (Hatay) “Tamamiyet-i Mülkiyesini Tekeffül eden Antlaşma” ile “Türkiye – Suriye Hududunun Teminine dair Antlaşma” ve “Müşterek Beyanname ve Beyannameye bağlı Protokol” Cenevre’de imzalandı.
• 1942 – Adolf Hitler, Propaganda Bakanı Joseph Goebbels’in tavsiyesiyle, işgal altındaki Paris’te yaşayan tüm Yahudilerin sol göğüslerine sarı bir yıldız takmalarını emretti.
• 1945 – Etibank’ta 2 milyon liralık nakliye yolsuzluğu ortaya çıkarıldı.
• 1953 – Yeni Zelandalı dağcı Edmund Hillary ile Nepalli şerpa Tenzing Norgay, Everest’e çıkan ilk insanlar oldu.
• 1954 – Bilderberg Toplantıları’nın ilki yapıldı.
• 1958 – Sovyetler Birliği’nde Sınır Askeri Günü kutlanmaya başlandı. Günümüzde Rusya, Belarus, Ukrayna, Kırgızistan, Tacikistan gibi ülkelerde hâlen kutlanmaktadır.
• 1963 – Pakistan’ın doğusunda çıkan kasırgada 10 bin kişi öldü.
• 1968 – Mayıs ayaklanması sürüyor. Genel Emek Konfederasyonu’nun (CGT) çağrısına uyan yüz binlerce işçi Paris sokaklarına döküldü.
• 1971 – Prof. Sadun Aren, Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) Genel Başkanı Fakir Baykurt ve Türkiye İşçi Partisi (TİP) Genel Başkanı Behice Boran tutuklandı.
• 1974 – Deniz Kuvvetlerine ait Çandarlı harita gemisi, savaş gemileri eşliğinde Ege Denizi’nde petrol arama araştırması yapmak üzere Beykoz’dan hareket etti.
• 1977 – CHP Genel Başkanı Bülent Ecevit, İzmir Çiğli Havaalanı’nda bulunduğu sırada, bir silahtan çıkan mermi, CHP’li Mehmet İsvan’ın yaralanmasına yol açtı. Merminin, bir polis memurunun ateş alan gaz tüfeğinden çıktığı açıklandı.
• 1979 – Rodezya’nın ilk siyah Başbakanı Abel Muzorewa göreve başladı.
• 1979 – Türkiye’de, “Organ ve Doku Alınması, Saklanması, Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanun” çıkarıldı.
• 1980 – Çorum Olayları: MHP’liler, Genel Başkan Yardımcısı Gün Sazak’ın öldürülmesini Çorum’da protesto ettiler. Olaylar, 2 Temmuz’da sokağa çıkma yasağı konulmasına rağmen, aralıklarla 6 Temmuz’a kadar sürdü. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren, 8 Temmuz’da Çorum’a geldi. Olaylar yatıştıktan sonra kentin değişik yerlerinde 48 ceset bulundu.
• 1985 – İstanbul Boğazı’nda ikinci boğaz köprüsünün (Fatih Sultan Mehmet) temeli atıldı.
• 1985 – Heysel Faciası: Şampiyon Kulüpler Kupası finali için Liverpool – Juventus maçının yapıldığı Belçika’nın Heysel Stadı’nda çıkan olaylarda 39 kişi öldü, 350 kişi de yaralandı.
• 1986 – Kamuoyunda ‘Fak-Fuk-Fon’ olarak bilinen Sosyal Dayanışma ve Yardımlaşmayı Teşvik Yasası, Meclis’te kabul edildi.
• 1988 – İstanbul Boğazı, Fatih Sultan Mehmet Köprüsü’nün yapımı tamamlandı.
• 1990 – Sovyetler Birliği’nde, radikal reformcu Boris Yeltsin, Rusya Yüksek Sovyeti Başkanlığı’na seçildi.
• 1993 – Anadolu pop müziğin öncülerinden Moğollar grubu, 17 yıllık aradan sonra yeniden sahneye çıktı.
• 1993 – Solingen Faciası: Almanya’nın Solingen şehrinde Türklerin yaşadığı bir evin kundaklanması sonucu 5 kişi yaşamını yitirdi, 2 kişi de yaralandı.
• 1995 – Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın oğlu Ahmet Özal için, karşılıksız çek verdiği iddiasıyla gıyabi tutuklama kararı çıktı.
• 1996 – Siverek halkı aralarında Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in de bulunduğu 13 politikacı hakkında tazminat davası açtı. Politikacılar, Siverek’i il yapacakları vaadinde bulunup yerine getirmemekle suçlanıyordu.
• 2005 – Susurluk davası sırasında açığa alınan eski polis memurlarından Oğuz Yorulmaz, Bursa’da bir barda öldürüldü.
• 2006 – Uşak Arkeoloji Müzesi’nde bulunan Karun Hazineleri’ndeki bazı eserlerin çalındığı iddiasıyla yürütülen araştırmalar kapsamında, Müze Müdürü Kazım Akbıyıkoğlu da dahil olmak üzere, 4 ilde 9 kişinin gözaltına alındığı açıklandı.
• 2010 – 55. Eurovision Şarkı Yarışması finali Norveç’in başkenti Oslo’da yapıldı. Kazanan, 246 puanla Lena Meyer-Landrut’un Satellite şarkısıyla katıldığı Almanya oldu.

Doğumlar

• 1489 – Mimar Sinan, Türk mimar (ö. 1588)
• 1794 – Antoine Bussy, Fransız kimyager (ö. 1882)
• 1860 – Isaac Albéniz, İspanyol besteci ve piyanist (ö. 1909)
• 1868 – Abdülmecid Efendi, son Osmanlı halifesi (ö. 1944)
• 1887 – Müfit Ratip, Türk oyun yazarı ve çevirmen (ö. 1920)
• 1903 – Bob Hope, Amerikalı komedyen (ö. 2003)
• 1904 – Gregg Toland, Amerikalı görüntü yönetmeni (ö. 1948)
• 1917 – John F. Kennedy, ABD’nin 35. Başkanı ve Pulitzer Ödülü sahibi (ö. 1963)
• 1920 – John Harsanyi, Amerikalı ekonomist (ö. 2000)
• 1922 – Iannis Xenakis, Yunan besteci (ö. 2001)
• 1926 – Abdoulaye Wade, Senegal’in üçüncü Cumhurbaşkanı
• 1929 – Abdullah Baştürk, Türk sendikacı ve DİSK Genel Başkanı (ö. 1991)
• Korkut Özal, Türk siyasetçi (ö. 2016)
• 1938 – Şule Yüksel Şenler, Türk yazar
• 1941 – Bob Simon, Amerikalı gazeteci ve haber spikeri (ö. 2015)
• 1945 – Aydın Tansel, Türk şarkıcı, besteci ve müzisyen (ö. 2016)
• 1946 – Héctor Yazalde, Arjantinli eski millî futbolcu (ö. 1997)
• 1948 – Nick Mancuso, İtalyan kökenli Kanadalı oyuncu
• Marianne Pitzen, Alman sanatçı ve müze yöneticisi
• 1949 – Brian Kidd, İngiliz futbolcu, futbol antrenörü ve teknik direktör
• Francis Rossi, İngiliz müzisyen
• 1953 – Danny Elfman, Amerikalı film müziği bestecisi
• 1955 – John Hinckley Jr., Amerikalı suçlu
• 1956 – La Toya Jackson, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve oyuncu (Michael Jackson’ın ablası)
• 1957 – Ted Levine, Amerikalı dizi ve sinema oyuncusu
• 1957 – Muhsin Mahmelbaf, İranlı yönetmen, senarist, film editörü ve film yapımcısıdır
• 1958 – Annette Bening, Amerikalı oyuncu
• 1959 – Rupert Everett, İngiliz oyuncu
• 1959 – Roland Koch, İsviçreli aktör
• 1961 – Melissa Etheridge, Amerikalı şarkıcı ve müzisyen
• 1963 – Blaze Bayley, İngiliz şarkıcı
• 1963 – Ukyo Katayama, Formula 1’de altı sezon boyunca yarışmasıyla Japon yarışçı
• 1965 – Yaya Aubameyang, Gabonlu millî futbolcu
• 1967 – Noel Gallagher, İngiliz müzisyen
• 1967 – Heidi Mohr, Alman profesyonel futbolcu (ö. 2019)
• 1969 – Acun Ilıcalı, Türk yapımcı, sunucu ve medya patronu
• 1970 – Roberto Di Matteo, İtalyan teknik direktör, eski futbolcu
• Brian Turk, Amerikalı oyuncu
• 1973 – Anthony Azizi, Amerikalı dizi oyuncusu
• 1973 – Alpay Özalan, Türk futbolcu
• 1975 – Melanie Brown, İngiliz televizyon karakteri, şarkıcısı ve aktris
• 1975 – David Burtka, Amerikalı oyuncu
• 1976 – Gülşen Bayraktar, Türk şarkıcı, besteci ve söz yazarı
• 1976 – Hakan Günday, Türk yazar
• 1977 – Massimo Ambrosini, İtalyan eski fubtolcu
• 1977 – Marco Cassetti, İtalyan millî futbolcu
• 1979 – Arne Friedrich, Alman futbolcu
• 1980 – Petek Dinçöz, Türk şarkıcı, manken, oyuncu ve sunucu
• 1981 – Andrey Arşavin, Rus futbolcu
• 1982 – Ana Beatriz Barros, Brezilyalı süper model
• 1982 – Elyas M’Barek, Alman oyuncu
• 1982 – Nataliya Dobrinska, Ukraynalı heptatlet
• 1983 – Alberto Medina, Meksikalı futbolcu
• 1984 – Carmelo Anthony, Amerikalı basketbolcu
• 1985 – Hernanes, Brezilyalı futbolcu
• 1987 – Taner Arı, Avusturyalı Türk futbolcu
• 1988 – Daria Kinzer, Hırvat şarkıcı ve söz yazarı
• 1988 – Muaz el-Kesasibe, Ürdünlü savaş pilotu (ö. 2015)
• 1989 – Riley Keough, Amerikalı oyuncu ve model
• 1993 – Richard Carapaz, Ekvadorlu yol bisikleti yarışçısı
• 1998 – Felix Passlack, Alman futbolcu

Ölümler

• 1425 – Hongxi, Çin’in Ming Hanedanı’nın dördüncü imparatoru (d. 1378)
• 1453 – Ulubatlı Hasan, Osmanlı asker (İstanbul’un fethi sırasında Bizans surlarına ilk sancağı diken yeniçeri) (d. 1428)
• 1453 – XI. Konstantinos, Bizans’ın son İmparatoru (d. 1405)
• 1500 – Bartolomeu Dias, Portekizli kâşif ve denizci (d. 1450)
• 1586 – Adam Lonicer, Alman botanikçi (d. 1528)
• 1814 – Joséphine de Beauharnais, Napoleon Bonaparte’nin eşi (d. 1763)
• 1829 – Humphry Davy, İngiliz kimyager, fizikçi ve mucit (d. 1778)
• 1847 – Emmanuel de Grouchy, Napoleon Döneminde Fransa generali ve mareşali (d. 1766)
• 1892 – Bahaullah, Bahailik dininin kurucusu (d. 1817)
• 1914 – Paul Von Mauser, Alman silah tasarımcısı (d. 1838)
• 1920 – Müfit Ratip, Türk oyun yazarı ve çevirmen (d. 1887)
• 1942 – John Blyth Barrymore, Amerikalı aktör (d. 1882)
• 1947 – Franz Böhme, II. Dünya Savaşı sırasında Alman general (d. 1885)
• 1951 – Mihail Borodin, Sovyet siyasetçi (d. 1884)
• 1951 – Fanny Brice, Amerikalı oyuncu ve model (d. 1891)
• 1951 – Géza Maróczy, Macar satranç ustası (d. 1870)
• 1958 – Juan Ramón Jiménez, İspanyol şair (d. 1881)
• 1970 – Sünuhi Arsan, Türk hukukçu (d. 1899)
• 1979 – Mary Pickford, Kanada asıllı Amerikalı aktris (d. 1892)
• 1981 – Song Qingling, Çinli devlet başkanı (d. 1893)
• 1982 – Romy Schneider, Avusturyalı-Fransız aktris (d. 1938)
• 1991 – Coral Browne, Avsutralyalı-Anerikalı kadın sahne, sinema ve dizi oyuncusu (d. 1913)
• 1994 – Erich Honecker, Doğu Almanya’nın son Başkanı (d. 1912)
• 1997 – Jeff Buckley, Amerikalı müzisyen, besteci ve söz yazarı (d. 1966)
• 2003 – Trevor Ford, Galli eski futbolcu (d. 1923)
• 2004 – Kani Karaca, Türk musiki ustası (d. 1930)
• 2007 – Yıldıray Çınar, Türk halk müziği sanatçısı (d. 1940)
• 2008 – Harvey Korman, Amerikalı aktör (d. 1927)
• 2009 – Steve Prest, İngiliz profesyonel snooker oyuncusu ve koç (d. 1966)
• 2010 – Dennis Hopper, Amerikalı oyuncu ve yönetmen (d. 1936)
• 2011 – Bill Roycroft, Avustralyalı Olimpik binici şampiyonu (d. 1915)
• 2011 – Ferenc Mádl, Macar profesör ve siyasetçi (d. 1931)
• 2011 – Nejat Tümer, Türk asker ve 10. Türk Deniz Kuvvetleri Komutanı (d. 1924)
• 2011 – Sergey Bagapsh, Abhazya’nın 2. Cumhurbaşkanı (d.1949)
• 2012 – Kanetō Shindo, Japon film yönetmeni, senarist, film yapımcısı ve yazar (d. 1912)
• 2013 – Cliff Meely, Amerikalı eski basketbol oyuncusu (d. 1947)
• 2014 – Karlheinz Böhm, Avusturya kökenli Alman oyuncu ve hayırsever (d. 1928)
• 2014 – Christine Charbonneau, Kanadalı şarkıcı ve besteci (d. 1943)
• 2015 – Doris Hart, Amerikalı tenis oyuncusu (d. 1925)
• 2015 – Betsy Palmer, Amerikalı oyuncu (d. 1926)
• 2015 – Bruno Pesaola, Arjantin-İtalyan eski futbolcu ve teknik direktör (d. 1925)
• 2016 – André Rousselet, Fransız siyasetçi, bürokrat ve iş adamı (d. 1922)
• 2017 – Enitan Bababunmi, Nijeryalı akademisyen ve biyokimya profesörü (d. 1940)
• 2017 – Konstandinos Miçotakis, Yunan siyasetçi (d. 1918)
• 2017 – Manuel Noriega, Panamalı siyasetçi ve asker, devrik Panama devlet başkanı (d. 1934)
• 2018 – Yoseph Imry, İsrailli fizikçi (d. 1939)
• 2018 – Ray Podloski, Kanadalı profesyonel buz hokeyi oyuncusu (d. 1966)
• 2018 – Madiha Yousri, Mısırlı sinema ve dizi oyuncusu (d. 1921)
• 2019 – Tony DeLap, Amerikalı grafik sanatçısı (d. 1927)
• 2019 – Dennis Etchison, Amerikalı yazar, romancı ve senarist (d. 1943)
• 2019 – Bayram Şit, Eski Türk güreşçi (d. 1930)
• 2019 – Peggy Stewart, Amerikalı oyuncu (d. 1923)
• 2019 – Jiří Stránský, Çek şair, oyun yazarı, çevirmen ve aktivist (d. 1931)
• 2020 – Evaldo Gouveia, Brezilyalı şarkıcı-söz yazarı (d. 1928)
• 2020 – Célio Taveira, Brezilyalı millî futbolcu (d. 1940)
• 2021 – Maurice Capovila, Brezilyalı film yönetmeni ve senarist (d. 1936)
• 2021 – Marcell Jankovics, Macar grafik sanatçısı, film yönetmeni, animatör ve yazar (d. 1941)
• 2021 – Gwen Shamblin Lara, Amerikalı yazar (d. 1955)
• 2021 – Joseph Lara, Amerikalı aktör (d. 1962)
• 2021 – Gavin MacLeod, Amerikalı aktör, yazar ve aktivist (d. 1931)
• 2021 – B. J. Thomas, Amerikalı şarkıcıdır (d. 1942)

Tatiller ve özel günler

• Dünya Multipl Skleroz (MS) Günü