Tarihte Bugün : Türk Silahlı Kuvvetleri, 12 Mart Muhtırası’nı Verdi

12 Mart, Miladi takvime göre yılın 71. (artık yıllarda 72.) günüdür. Yıl sonuna kadar kalan gün sayısı 294.

Demiryolu

• 12 Mart 1911 Bağdat Demiryolları ile ilgili Almanlarla ek sözleşme imzalandı. Mebusların itiraz ettikleri noktalar dikkate alındı. Bağdat-Basra körfezi hattından ve liman imtiyazından vazgeçildi.

Olaylar

• 1664 – New Jersey, İngiltere Krallığının bir kolonisi oldu.
• 1881 – Tunus, Fransa tarafından işgal edildi.
• 1894 – Coca-Cola, ilk kez şişede satılmaya başlandı.
• 1913 – Avustralya’nın gelecekteki başkenti resmen Canberra oldu. Melbourne, geçici olarak 1927’ye kadar başkent olarak kaldı.
• 1918 – Moskova, Rusya’nın başkenti oldu. Sankt-Peterburg başkent statüsünü son 215 yıldır sürdürüyordu.
• 1921 – Londra Konferansı sona erdi. İtilaf Devletleri barış önerdi.
• 1921 – Türk Milleti’nin İstiklâl Marşı, TBMM’de kabul edildi.
• 1925 – Çinli lider Sun Yat-sen öldü, yerine General Çan Kay Şek getirildi.
• 1928 – Kaliforniya’da St. Francis Barajı yıkıldı; 400 kişi öldü.
• 1930 – Hindistan’da Mahatma Gandi, tuz üretimindeki Hükûmet tekeline karşı çıkmak amacıyla, Ahmetabat’tan denize 300 millik “Tuz Yürüyüşüne” (Salt Satyagraha) başladı.
• 1938 – Almanya askerî birlikleri Avusturya topraklarına girdi ve ertesi gün Avusturya’yı resmen ilhak etti.
• 1947 – Harry Truman, ABD Kongresi’nden, Türkiye ve Yunanistan’a Sovyetler Birliği baskısından kurtarılmaları için toplam 400 milyon dolarlık bir yardımda bulunulması ve bu Devletlerin sivil ve askeri personeline, ABD’de eğitim verilmesi için yetki istedi.
• 1958 – 3. Eurovision Şarkı Yarışması gerçekleştirildi. Fransa, André Claveau’nun “Dors Mon Amour” şarkısıyla 1. oldu. 1956 yılındaki gibi bu yıl da İngilizce şarkı yoktu.
• 1967 – Suharto, Endonezya Devlet Başkanlığı görevini Sukarno’dan devraldı.
• 1971 – Türk Silahlı Kuvvetleri, 12 Mart Muhtırası’nı verdi. Başbakan Süleyman Demirel, bu gelişme üzerine istifa etti. Muhtıra; Genelkurmay Başkanı Memduh Tağmaç, Kara Kuvvetleri Komutanı Faruk Gürler, Hava Kuvvetleri Komutanı Muhsin Batur ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Celal Eyiceoğlu’nun imzasını taşıyordu.
• 1977 – Komünizm ve Kürtçülük propagandası yaptığı iddiasıyla 9 yıl hapse mahkûm olan Taner Akçam cezaevinden kaçtı.
• 1979 – Pakistan, CENTO’dan ayrıldığını açıkladı. Bir gün sonra da İran’ın ayrılmasıyla, CENTO’nun varlığı sona erdi.
• 1979 – Aydın’da Hüseyin Üye adlı bir kişi, kan güttüğü ailenin evini yaktı. Bir kadın ve dört çocuğu yanarak öldü. Üye, 12 Eylül döneminde idam edildi.
• 1985 – Sovyetler Birliği ile ABD arasında, Cenevre’de Stratejik Nükleer Kuvvetler, Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler, Uzay ve Savunma Sistemleri ile ilgili “Yeni Silahların Kontrolü Görüşmeleri” başladı.
• 1985 – Türkiye’nin Ottawa Büyükelçiliği’ne silahlı Ermeni militanlarca saldırı düzenlendi. Bir Kanadalı polis öldü. Büyükelçi Coşkun Kırca, yaralı olarak kurtuldu.
• 1987 – Les Misérables müzikali, Broadway’de gösterime girdi.
• 1989 – Sir Tim Berners-Lee bir bilgi yönetim sistemi hakkındaki teklifini CERN’e sunar, bu sonradan World Wide Web’e dönüşür.
• 1993 – Bombay’daki bombalı araba saldırısında 300 kişi öldü.
• 1995 – Gazi Mahallesi’nde Alevilere ait üç kahvehane gece otomatik silahlarla tarandı; 1 kişi öldü, 20 kişi de yaralandı. Takip eden olaylarda, çok sayıda can ve mal kaybı oluştu.
• 1999 – Varşova Paktı’nın eski üyeleri; Çek Cumhuriyeti, Macaristan ve Polonya, NATO’ya katıldı.
• 2000 – Papa II. John Paul, Kilise’nin geçmişte Yahudilere, muhaliflere, kadınlara ve yerlilere karşı işlediği günahlardan ötürü af diledi.
• 2003 – Sırbistan Başbakanı Zoran Đinđić, Belgrad’da öldürüldü.
• 2004 – Suriye’de, Kamışlı Olayları patlak verdi.
• 2011 – Fukuşima I. Nükleer Santrali’nde patlama meydana gelir ve sonucunda 2011 Tōhoku depremi ve tsunamisi’nden bir gün sonra atmosfere radyasyon yayar.
• 2020 – Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından eğitim öğretime ara verildi.

Doğumlar

• 1613 – André Le Nôtre, Kral Louis XIV’in peyzaj ve bahçe mimarı (ö. 1700)
• 1685 – George Berkeley, İngiliz düşünür (ö. 1753)
• 1710 – Thomas Arne, İngiliz besteci (ö. 1778)
• 1790 – John Frederic Daniell, İngiliz kimyacı ve fizikçi (ö. 1845)
• 1815 – Louis-Jules Trochu, Fransız askeri lider ve politikacı (ö. 1896)
• 1821 – John Joseph Caldwell Abbott, Kanada Başbakanı (ö. 1893)
• 1824 – Gustav Kirchhoff, Alman fizikçi (ö. 1887)
• 1835 – Simon Newcomb, Kanadalı-Amerikan astronom ve matematikçi (ö. 1909)
• 1838 – William Henry Perkin, İngiliz kimyager ve mucit (ö. 1907)
• 1843 – Gabriel Tarde, Fransız yazar. sosyolog, kriminolojist ve sosyal psikolog (ö. 1904)
• 1859 – Ernesto Cesàro, İtalyan matematikçi (ö. 1906)
• 1860 – Bernát Munkácsi, Macar Türkolog (ö. 1937)
• 1863 – Gabriele D’Annunzio, İtalyan yazar, savaş kahramanı ve politikacı (ö. 1938)
• 1863 – Vladimir Vernadski, Ukraynalı mineralojist ve jeokimyacı (ö. 1945)
• 1869 – George Forbes, Yeni Zelanda Başbakanı (ö. 1947)
• 1877 – Wilhelm Frick, Nazi Almanyası İçişleri Bakanı (ö. 1946)
• 1878 – Musa Ćazim Ćatić, Bosnalı şair (ö. 1915)
• 1881 – Väinö Tanner, Finlandiya Başbakanı (ö. 1966)
• 1889 – Vaclav Nijinski, Polonyalı balet (ö. 1950)
• 1890 – I. İdris, Libya Kralı (ö. 1983)
• 1891 – Yevgeniy Polivanov, Sovyet dilbilimci (ö. 1938)
• 1905 – Takashi Shimura, Japon oyuncu (Yedi Samuray) (ö. 1982)
• 1910 – Masayoshi Ōhira, Japon siyasetçi (ö. 1980)
• 1912 – Fethi Çelikbaş, Türk siyasetçi (ö. 2009)
• 1922 – Jack Kerouac, Amerikalı yazar (ö. 1969)
• 1927 – Raúl Alfonsín, Arjantinli avukat ve siyasetçi (ö. 2009)
• 1928 – Edward Albee, Amerikalı tiyatro yazarı (ö. 2016)
• 1930 – Ann Emery, İngiliz oyuncu (ö. 2016)
• 1931 – Herb Kelleher, Amerikalı girişimci, iş adamı ve yönetici (ö. 2019)
• 1938 – Patricia Carli, İtalyan asıllı Fransız pop şarkıcısı, besteci ve şarkı sözü yazarı
• 1943 – Ratko Mladiç, Yugoslav asker
• 1944 – Nursu Marmara, Türk klinik psikolog
• 1946 – Liza Minnelli, Amerikalı şarkıcı
• 1947 – Mitt Romney, Amerikalı politikacı
• 1948 – James Taylor, Amerikalı şarkıcı, söz yazarı ve gitarist
• 1952 – Hulusi Akar, Türk asker, Türkiye Cumhuriyeti Milli Savunma Bakanı
• 1953 – Ron Jeremy, Amerikalı pornografik film oyuncusu
• 1956 – Steve Harris, İngiliz rock müzisyeni
• 1958 – Dileita Mohamed Dileita, Cibutili siyasetçi
• 1959 – Milorad Dodik, Sırp siyasetçi
• 1960 – Şenol Korkmaz, Türk yönetmen ve prodüktör
• 1962 – Andreas Köpke, Alman futbolcu
• 1962 – Lütfi Elvan, Türk siyasetçi
• 1963 – Ferdi Eğilmez, Türk sinema yönetmeni ve yapımcısı
• 1967 – Uğur Çavuşoğlu, Türk oyuncu
• 1968 – Aaron Eckhart, Amerikalı oyuncu
• 1969 – Beyazıt Öztürk, Türk komedyen
• 1971 – Ogün Sanlısoy, Türk müzisyen
• 1976 – Gökhan Üçoklar, Türk basketbolcu
• 1977 – Abdulhamit Gül, Türk hukukçu ve siyasetçi
• 1979 – Armand Deumi Tchani, Kamerunlu futbolcu
• 1985 – Binnaz Uslu, Türk sporcu
• 1985 – Stromae, Belçikalı şarkıcı
• 1994 – Christina Grimmie, Amerikalı müzisyen ve söz yazarı (ö. 2016)
• 1994 – Jerami Grant, Amerikalı profesyonel basketbolcu

Ölümler

• 604 – I. Gregorius, Papa (d. yaklaşık 540)
• 1289 – II. Demetre, Gürcü kralı (d. 1259)
• 1507 – Cesare Borgia, Rönesans İtalya’sının asker ve siyasetçisi (d. 1475)
• 1832 – Frederich Kuhlau, Alman piyanist (d. 1786)
• 1845 – Akif Paşa, Osmanlı devlet adamı, şair ve yazar (d. 1787)
• 1853 – Mathieu Orfila, İspanyol asıllı Fransız tıp eğitimcisi (d. 1787)
• 1872 – Zeng Guofan, Çinli devlet adamı ve askeri önder (d. 1811)
• 1898 – Zachris Topelius, Fin yazar (d. 1818)
• 1898 – Johann Jakob Balmer, İsviçreli matematikçi ve matematiksel fizikçi (d. 1825)
• 1914 – George Westinghouse, Amerikalı girişimci ve mühendis (d. 1846)
• 1925 – Arkadiy Timofeyeviç Averçenko, Rus mizah yazarı (d. 1881)
• 1925 – Sun Yat-sen, Çinli devrimci lider (d. 1866)
• 1929 – Asa Griggs Candler, Amerikalı meşrubat üreticisi (Coca-Cola)’yı geliştiren (d. 1851)
• 1930 – Alois Jirásek, Çek yazar (d. 1851)
• 1937 – Charles-Marie Widor, Fransız besteci ve orgcu (d. 1844)
• 1942 – Robert Bosch, Alman sanayici (d. 1861)
• 1942 – William Henry Bragg, İngiliz fizikçi (d. 1862)
• 1943 – Gustav Vigeland, Norveçli heykeltıraş (d. 1869)
• 1945 – Antonius Johannes Jurgens, Alman üretici (d. 1867)
• 1954 – Mustafa Sabri Efendi, Osmanlı müderris ve Şeyhülislam (d. 1869)
• 1955 – Charlie Parker, Amerikalı caz saksafonisti (d. 1920)
• 1955 – Theodor Plievier, Alman yazar (d. 1892)
• 1956 – Bolesław Bierut, Polonyalı devlet adamı (d. 1892)
• 1964 – Abbas el-Akkad, Mısırlı gazeteci, şair ve edebiyat eleştirmeni (d. 1889)
• 1971 – Eugene Lindsay Opie, Amerikalı hekim ve patolog (d. 1873)
• 1978 – John Cazale, Amerikalı aktör (d. 1935)
• 1985 – Eugene Ormandy, Macar orkestra şefi (d. 1899)
• 1990 – Philippe Soupault, Fransız yazar, şair ve romancı (d. 1897)
• 1997 – Galip Erdem, Türk gazeteci ve yazar (d. 1930)
• 1999 – Yehudi Menuhin, Amerikalı kemancı (d. 1916)
• 2001 – Robert Ludlum, Amerikalı yazar (d. 1927)
• 2001 – Sidney Dillon Ripley, Amerikalı ornitolog ve doğal hayatı koruma gönüllüsü (d. 1913)
• 2002 – Jean-Paul Riopelle, Kanadalı ressam (d. 1923)
• 2002 – Spiros Kipriyanu, Kıbrıslı politikacı (d. 1932)
• 2003 – Howard Fast, Amerikalı yazar (d. 1914)
• 2003 – Zoran Đinđić, Sırbistan Başbakanı (suikast) (d. 1952)
• 2005 – Kemal Türkoğlu, Türk siyasetçi (d. 1911)
• 2006 – Jurij Brezan, Alman yazar (d. 1916)
• 2007 – Önder Baysoy, Türk iş adamı ve siyasetçi (Karşıyaka Spor Kulübü eski Başkanı) (d. 1946)
• 2011 – Nilla Pizzi, İtalyan şarkıcı (d. 1919)
• 2013 – Dinçer Çekmez, Türk aktör (d. 1940)
• 2015 – Erol Büyükburç, Türk pop müziği sanatçısı (d. 1936)
• 2015 – Terry Pratchett, İngiliz fantastik komedi yazarı (d. 1948)
• 2020 – Tonie Marshall, Amerikalı ve Fransız oyuncu, senarist ve film yönetmeni (d. 1951)

Tatiller ve özel günler

• İstiklâl Marşı’nın Kabulü ve Mehmet Akif Ersoy’u Anma Günü
• Hüsum Fırtınası
• Erzurum’dan Rus ve Ermeni birliklerinin geri çekilişi (1918)
• Artvin’in Arhavi ilçesinden Gürcü birliklerinin geri çekilişi (1921)